Morgunblaðið - 23.08.2000, Blaðsíða 40
40 MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 2000
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ
Farmiðaskatt-
ur ríkisstjórn-
arinnar á
innanlandsflug
FLUGFÉLAG íslands hefur til-
kynnt 10% hækkun á almennum far-
í-gjöldum í innanlandsflugi. Tók
hækkunin gildi mánu-
daginn 21. ágúst sl.
Þetta er önnur hækk-
unin á skömmum tíma
en í byrjun júlí hækk-
uðu ílugfargjöld um 5%.
Ástæða þessarar
hækkunar nú er m.a.
aukin skattheimta ríkis-
sjóðs á síðari hluta árs-
ins.
Nýr skattur á innan-
landsflugið
Rétt fyrir þinglok í
vor samþykktu stjóm-
arþingmenn lagafrum-
-■ £ varp um loftferðir.
I markmiðslýsingu
frumvarpsins kom m.a. fram að í því
sé það nýmæli að lagt sé til að farið
verði að innheimta sérstakt leiðar-
flugsgjald til Flugmálastjórnar til
fjármögnunar flugleiðsöguþjónustu
við flugrekendur.
í umræðum í samgöngunefnd,
sem undirritaður á sæti í, kom fram
hjá fulltrúum samgönguráðuneytis-
ins að þessi flugleiðsögukostnaður
væri í dag tæpar 200 milljónir króna
og að þeir sem nota þessa þjónustu
• ættu að greiða hana að fullu.
Rétt er því að ítreka að hækkun
fargjalda nú er einungis byrjunin
þar sem þessi nýi skattur ríkis-
stjórnarinnar á aðeins að skila ríkis-
sjóði 30-40 milljónum króna á þessu
ári vegna þess að hann er aðeins inn-
heimtur hluta úr ári, þ.e. frá gildis-
töku laganna.
Ríkisstjómarflokkarnir eiga eftir
að sækja restina, tæpar 170 milljónir
króna, í vasa flugfarþega á næstu
misserum í samræmi við þá ákvörð-
un sem tekin hefur verið um að flug-
rekendur greiði allan kostnaðinn.
Frekari hækkun
fargjalda í innan-
landsflugi er því fram-
undan.
Ríkisstjórnin hefur
búið til enn einn lands-
byggðarskattinn -
flugmiðaskatt.
Varað við þessum
nýja skatti
Þingmenn Samfylk-
ingarinnar vöruðu við
þessum nýja skatti,
lögðust gegn honum
og greiddu atkvæði
gegn þessari skatt-
heimtu á flugfarþega.
Þeir bentu á að þess-
um skatti yrði strax velt yfir í verð
flugfargjalda - eins og nú hefur
komið á daginn.
Flugrekendur mótmæltu einnig
þessum nýja skatti svo og Samtök
Fargjöld
Pessi skattheimta ríkis-
stjórnarflokkanna, segir
Kristján L. Möller, er
enn ein árásin á íbúa
landsbyggðarinnar.
ferðaþjónustunnar og bentu á tap-
rekstur flugrekenda síðustu ár máli
sínu til stuðnings en Flugfélag ís-
lands var rekið með 200 milljóna
króna tapi á síðasta ári.
Þessa atvinnu- og samgöngugrein
Kristján Möller
Hverjir eru
kirkjan?
Á MERKU tímamóta- og hátíðar-
ári er athyglisvert að velta fyrir sér
þeirri staðreynd að um 95% íslend-
inga tilheyra kristnum kirkjudeild-
um. Um 89% eru skráð í þjóðkirkj-
una og um 6% eru skráð í aðrar
kristnar kirkjur. Lútherskar frí-
kirkjur, kaþólsku kirkjuna eða
Hvítasunnusöfnuði.
Þá er einnig umhugsunarvert
hversu margir þeir eru sem sjá hjá
sér þörf á þessu hátíðarári að kasta
steinum að kirkjunni og að þjónum
,-]* hennar og máiefnum.
Kirkjan er að sjálfsögðu ekki hafin
yfir gagnrýni og hún þarf að endur-
meta sig á hverjum tíma án þess þó
að taka upp nýjan málstað eða fara út
af því spori að boða umhverfi sínu
fagnaðarerindið um frelsarann Jesú
Krist.
En hveijir eru það sem kasta
steinum að kirkjunni? Eru það þegn-
ar hennar, þessi 95%, eða eru það 5%
sem standa utan hennar?
Hverjir eru kirkjan?
Við tímamót á hátíðarári leyfi ég
•-••hnér sem óbreyttur leikmaður,
áhugamaður um kirkju og kristni að
rifja upp með sjálfum mér hverjir
það nú annars eru sem eru kirkjan.
Hverslags íyrirbæri hún sé eigin-
lega.
Kirkjan er ekki bara fögur bygg-
ing, ekki dauð steinsteypa, ekki tómt
hús sem er illa nýtt eða skuldsettar
^orgelgeymslur.
Kirkjan er ekki einvörðungu ann-
ars bráðnauðsynlegir þjónar hennar
og starfsmenn sem okkur ber að
virða og biðja fyrir. Þjónar eins og
biskupar, prófastar, prestar, djáknar
eða aðrir starfsmenn.
Kirkjan er...
Kirkjan er stofnsett af frelsaran-
um sjálfum, af heilögum anda Guðs
Kirkjan
En hverjir eru það sem
kasta steinum að
kirkjunni? spyr Sigur-
björn Þorkelsson. Eru
það þegnar hennar,
þessi 95%, eða eru það
5% sem standa utan
hennar?
og hóf starf sitt á hvítasunnudag fyr-
ir nálægt 2000 árum.
Kirkjan er félag fólks sem skírt
hefur verið til nafns Guðs föður, son-
ar og heilags anda. Fólks sem játar
Jesú Krist sem leiðtoga lífs síns og
vill leitast við að lifa í honum. Hún er
félag fólks sem vill setjast við fótskör
meistara síns og þiggja lífið, náð hans
landsmanna er því ekki hægt að
skattlegja frekar. Hinir skattaglöðu
ríkisstjórnarflokkar sækja sífellt
fleiri hliðarskatta í vasa almennings
í landinu, samanber nýlegar hækk-
anir á lyfjum sem heilbrigðisráð-
herra beitti sér fyrir í byrjun júní sl.
Hvað kostar að fljúga?
Eftir þessa hækkun kostar tæpar
19 þús. krónur að fljúga fram og til
baka milli Egilsstaða og Reykjavík-
ur á hæsta fargjaldi en kostaði áður
17.130 kr. Hækkunin nemur 1.600
kr. Lægsta fargjald var 10.230 kr. en
verður 11.430 kr. Hækkunin nemur
1.200 kr. Hæstu fargjöld til Vest-
mannaeyja (um 20 mín. flug) hækka
úr 11.130 kr í 12.330 krónur eða um
1.200 kr. og þau lægstu úr 7.730 kr í
8.530 kr. eða um 800 kr.
Eins og sjá má á þessum tölum er
hér um mikla hækkun að ræða. Þessi
skattheimta ríkisstjórnarflokkanna
er því enn ein árásin á íbúa lands-
byggðarinnar sem þurfa að nota
flugið mikið, m.a. til að sækja sér þá
heilbrigðisþjónustu í höfuðborginni
sem ekki er veitt úti á landi.
Þetta er því hreinn og beinn
landsbyggðarskattur.
Meiri hækkanir framundan
Að lokum er rétt að árétta að hér
er aðeins fyrsta hækkunin að koma
fram í flugfargjöldum vegna þessa
nýja skatts ríkisstjórnarinnar, sem
eins og áður sagði er áætlað að nemi
um 30-40 milljónum króna síðustu
mánuði þessa árs.
Á næsta ári tvöfaldast flugmiða-
skatturinn þegar hann verður inn-
heimtur allt árið en ekki hluta úr ári
eins og nú.
Þessi flugmiðaskattur getur því
hækkað enn meira, eða upp undir
200 milljónir króna á ári, miðað við
þá yfirlýstu stefnu ríkisstjórnarinn-
ar „að þeir sem nota þjónustuna eigi
að borga hana alla“, þ.e. þeir sem
ferðast með flugi.
Flugfargjöld innanlands munu því
hækka mikið á næstu misserum og
eru þó nógu há fyrir. Þau eru að
verða öllum meginþorra lands-
manna ofviða.
Hvernig eiga t.d. ellilífeyrisþegar
og öryrkjar að kljúfa þennan kostn-
að?
Höfundur er alþingismaður fyrir
Samfylkinguna á Norðurlandi
vestra.
Áfengis-
aldurinn
EG SKRIFAÐI
grein fyrir stuttu hér í
Morgunblaðið um ald-
urinn til að öðlast öku-
rétt, fá bílpróf. Ald-
ursmarkið þar vil ég
setja við 18 ár.
Núna langar mig til
að setja fram skoðun
mína á öðrum vanda
þjóðar okkar, en það
er aldurinn til að mega
kaupa áfengi, vera inni
á veitingastöðum og
útivistarreglum þeim
sem í gildi eru í dag.
Ósamræmið í þess-
um reglum öllum er
hróplegt. Ef grannt er skoðað er
þetta eins og fyrirmyndir hafi verið
sóttar hingað og þangað um
heiminn og settar í einn pott og
síðan hafi verið dregið blindandi
Akstur
Þar sem sjálfræðisald-
urinn er 18 ár, segir
Onundur Jónsson, þá
skulum við færa allt til
Önundur Jónsson
samræmis við hann og
láta fæðingardaginn
ráða alls staðar.
þar úr. Svo mikið er ósamræmið.
I fyrsta lagi, og er gott mál, að
sjálfræðisaldurinn er orðinn 18 ár.
Þarna tel ég rétt að fylgja hlutun-
um eftir til fulls og samræma allar
reglur varðandi börn og ungmenni
að 18 árunum. Það er verið að rugla
með aldurstakmörk ungmenna
endalaust.
Dæmi: Strax 1. janúar klukkan
00:01, hvert ár, hópast öll þau ung-
menni, sem verða 16 ára það árið, á
dansleik, dansleik sem gengur und-
ir heitinu 16 ára ball. Annað dæmi:
og fyrirgefningu. Kirkjan
er allra þeirra sem þiggja
vilja lífið sem frelsarinn
Jesús Kristur einn getur
gefið, eilíft líf.
Kirkjan er allra þeirra
sem þrá umhyggju, kær-
leika, ást og líf. Allra
þeirra sem koma vilja
með áhyggjur sínar og
þrár til hans sem gefur
lífið og vill viðhalda því.
Til hans sem hefur boðið
börnum sínum að koma
og þiggja friðinn sinn.
Friðinn sem heimurinn
þekkir ekki. Friðinn sem
hann einn getur veitt.
Kirkjan er fyrir þá sem
hafa þungar byrðar að bera. Því hann
sem kirkjan snýst um, frelsarinn Jes-
ús Kristur, vill veita bömum sínum
hvíld, huggun og uppörvun.
Kirkjan samanstendur af ólíku
fólki með annars ólík viðhorf. Hún
samanstendur af fólki sem sameinast
í von á lífið. Á hinn upprisna og lif-
andi frelsara Jesú Krist.
Kirkjan samanstendur af lifandi
steinum sem hver hefur sitt lag.
Steinum sem hvíla á bjarginu trausta
sem ekki bifast hvað sem bjátar á.
Frelsaranum Jesú Kristi.
Kirkjan samanstendur af steinum
sem eru misstórir, misöflugir en hafa
allir ómissandi hlutverki að gegna.
Steinum sem leggja allt sitt traust á
bjargið, á Jesú Krist. I því trausti að
hann muni vel fyrir sjá og í fyrirheiti
til orða hans að hann muni vera með
þeim alla daga, allt til enda veraldar.
Iðandi aflífí
Kirkjan er ekki úrelt eða dauð
stofnun sem samanstendur af stein-
runnum embættismönnum. Hún er
lifandi samfélag fólks með ólíkan
bakgrunn og ólíkar
þarfir. Fólks sem set-
ur traust sitt á Jesú
Krist.
Kirkjan á að iða af
lífi því hún saman-
stendur af limum á
líkama Krists. Hún
er fólk sem tekst á
við sín daglegu störf
og vandamál. Kirkj-
an er fólk sem setur
traust sitt á Jesú
jafnt í lífi sem dauða.
Hún er fólk sem kem-
ur til hans með efa-
Sigurbjörn semdir sínar í veikum
Þorkelsson mannlegum mætti
sínum.
Kirkjan er þú og ég
Kirkjan er ekkert annað en ég og
þú. Ósköp venjulegt fólk eða óvenju-
legt hvemig sem á það er litið.
Kirkjan er þú og kirkjan er þín.
Hugleiðum það áður en við köstum
að henni steinum.
Láttu muna um þig
Láttu því muna um þig í starfi
kirkjunnar þinnar. Bæði sem gefandi
og þiggjandi. Það er reiknað með þér.
Þú þarft á kirkjunni þinni að halda.
Þú þarft á frelsara að halda. Þeim
sem einn getur gefið sannan írið,
þreyttum hvíld og líf að eilífu. Og
kirkjan þarf á þér að halda. Ekki
bara sem þiggjanda heldrn- og sem
gefanda. Þú hefur svo margt að gefa
til að auðga starf kirkjunnar þinnar.
Kirkjan þarfnast þín.
Láttu því muna um þig í starfi
kirkjunnar þinnar.
Höfundur stundar ritstörf og er
áhugamaður um Iffið, kirkju og
krístni.
Ungmenni sem er 14
ára má vera úti til
klukkan 22.00 að vetr-
inum. Bíóstjórinn seg-
ir hins vegar að mynd-
ir hans skuli byrja
klukkan 21.00 og ljúka
22.30 eða seinna og
jafvel félagsmiðstöðv-
ar eru opnar til klukk-
an 22.30. Þetta er
kannski ekki alvarleg-
ast. Eftirfarandi dæmi
er það versta að mínu
mati: Nonni, 20 ára,
fer með Palla, 18 ára,
með sér í verslun
ÁTVR. Palli er með
hendur í vösum þegar hann spíg-
sporar um verslunina og velur sér
vörur. Nonni fylgist með og þegar
Palli otar fingrunum í gegnum
buxnavasana að einhverri vörunni,
grípur Nonni eina og segir
„þessa?“ „Unnnnnnn“ segir Palli.
„Þessa?“ segir Nonni og grípur
aðra tegund. „Uhmmm." Svona er
farið um alla verslun og vel höndl-
að. Þegar komið er að kassanum
setur Nonni vörurnar á borðið og
borgar á meðan Palli „aðstoðar"
hann við að koma öllu í pokana og
bera með honum herlegheitin út.
Þarna var Palli ekki að gera nein
innkaup að mati stjórnenda ÁTVR,
nei það var Nonni, Palli var bara
með vini sínum. Forsvarsmenn
ÁTVR leyfa ungmennum, jafnvel
börnum, að fara um verslanir sínar,
athugasemdalaust
Áfram með vini okkar. Um
kvöldið fara þeir félagar inn á einn
nektarstaðinn, báðir vel drukknir,
Palli veitti Nonna félaga sínum vel
fyrir að kaupa fyrir hann í Ríkinu.
Áldurstakmarkið er bara 18 ára við
dyrnar. Þá er komið að barnum.
Palli fær ekki afgreiðslu, þar er 20
ára aldurstakmark (?). „Nonni,
farðu á barinn fyrir mig, hérna er
pengingur." Kvöldið hjá Palla fer
síðan í að hafa Nonna í sjónmáli svo
að barferðirnar klikki nú ekki.
Hver á svo að fylgjast með
þessu? Jú, lögreglan fyrst og
fremst, en síðan dyraverðir og af-
greiðslufólk á börunum. En hverj-
um hugsandi manni er ljóst að
þessar reglur eru fyrirfram dæmd-
ar til að mistakast og hafa í raun
aldrei verið virtar af einum né nein-
um. Dyravörðurinn reynir sem
hann má að krefja fólk um skilríki
en enginn á þau við dyrnar, né hjá
þjóninum við barinn. Hver hefur
tíma til að standa í þvargi við fullt
af drukknu fólki sem stendur í
einni kös og treðst sem það má?
Lái hver sem er þessu fólki að gef-
ast upp fyrir óskynsömum reglum
sem þeim er gert að fylgja en al-
menningur er ákveðinn í að brjóta.
Ég vildi sjá alla 63 þingmenn þjóð-
arinnar inni í veitingahúsi klukkan
2.30 á laugardagskvöldi. Þar eiga
þeir að fylgjast með og passa uppá
að engum undir 20 ára aldri verði
veitt áfengi. Strangt eftirlit getur
engan veginn komið í veg fyrir
þennan tvískinnung. Slíku eftirliti
mætti líkja við regluna á fótbolta-
vellinum, maður á mann.
Tillaga mín á þessu rugli öllu
saman er þessi: Þar sem sjálfræðis-
aldurinn er 18 ár, þá skulum við
færa allt til samræmis við hann og
láta fæðingardaginn ráða alls stað-
ar. Útivistarreglunni, bílprófinu,
áfengiskaupaaldrinum, kosningar-
réttinum, aðganginum að skemmti-
stöðunum og þar með að börunum.
Alsherjarregla 18 ára.
Þessu þarf svo að fylgja strangt
eftir. Passaskylda við hverjar þær
dyr, sem aldurstakmark er við.
99% verða þá með ökuskírteini,
hinir geta örugglega fundið einhver
skilríki sem mark er á takandi
(kredit- og debetkort) og framvísað
þeim.
Höfundur starfíir sem yfirlög-
regluþjónn á ísafirði.