Dagblaðið Vísir - DV - 06.01.1989, Qupperneq 11
FÖSTUDAGUR 6. JANÚAR 1989.
11
Ný stefna í
vopnasölumálinu
Lawrence Walsh, sérstakur SEik-
sóknari í íran-kontra vopnasölumál-
inu í Bandaríkjunum, fór fram á í
gær að tvö helstu ákæruatriðin í
máhnu á hendur Ohver North, sam-
særi gegn Bandaríkjastjóm og þjófn-
aður á eigum ríkisins, yrðu felld nið-
ur.
ÁkvörðuniWalsh veikir mjög mál-
sókn stjómvalda á hendur North,
íyrrum starfsmanni þjóðaröryggis-
ráðs Bandaríkjaforseta, og þremur
öðrum sakbomingum. Þeir hafa ver-
ið ákærðir fyrir aðhd að leynhegri
sölu vopna til írans í skiptum fyrir
lausn vestrænna gísla í Líbanon.
Hluti ágóðans af sölunni var veittur
á laun tU kontraskæruliðanna í Nic-
aragua.
Ástæða ákvörðunar Walshs er
tregða bandarískra yíirvalda tU sam-
starfs. Reaganstjómin hefur neitað
kröfu lögfræðinga Norths um að gera
opinber leynUeg skjöl sem þeir segja
nauðsynleg viö vöm Norths. Yfir-
völd segja að skjölin innihaldi upp-
lýsingar sem gætu, ef þær yrðu gerð-
ar opinberar, stofnað öryggi þjóðar-
innar í hættu. Að auki hefur sfjómin
neitað að heimUa Walsh að nota
hluta þeirra skjala sem hann hefur
farið fram á að leggja fram í tUvon-
andi réttarhöldum yfir North. Þar
með er saksóknaranum ókleift að
sanna að um samsæri hafi verið að
ræða.
Ákvörðun Walshs er ekki síður sig-
ur fyrir Reaganstjórnina en North.
Forsetinn fékk sínu framgengt í
þessu máli og að auki er nú ólíklegt
að hafin feuni°þurfa að'mæta fyrir
rétti þegar réttarhöldin yfir North
hefjast þann 31.janúar næstkomandi.
Lögfræðingar Norths stefndu í síð-
asta mánuði Reagan forseta og Bush
varaforseta tU að svara tU um þeirra
vitneskju í vopnasölumálinu.
Þó að helstu ákæmatriðin á hend-
ur North verði feUd niður þarf hann
Ákvörðun ríkissaksóknara er ekki síður sigur fyrir Reagan Bandaríkjafor-
seta en Oliver North. Símamynd Reuter
enn að svara tíl saka fyrir tólf ákæm-
atriði. Hann er meðal annars ákærð-
ur fyrir að hindra framgang réttigs-
innar og að Ijúga^að JoggjafárþingÍBU.
Verði hann fundinn sekur getur
hann átt yfir höfði sér sextíu ára
fangelsisdóm og þriggja mUljóna
doUara sekt.
En hvort til réttarhalda kemur er
óvíst. Yfirvöld gætu haldið sínu
striki og neitað kröfum lögfræðing-
anna um leyfi til að nota leynUeg
skjöl í vöm Norths og einnig gæti
Reagan forseti veitt honum sakar-
uppgjöf. Gagnrýnendur stjórnarinn-
ar segja að með tregðu fdrsetan^ til
samstarfs sé hann í raun að koma í
veg fyrir að máhð fari fyrir rétt. Re-
agan hefur neitað því og sagði í gær
að máhð yrði að hafa siim gang. En
ljóst er að aUar hhðar í íran-kontra
vopnasöluhneykslinu koma nú aldr-
ei fram í sviðsljósið, alla vega ekki í
réttarsal.
Segja Schliiter huglausan
Giinnar Guömimdsson, DV, Kaupmhöfru
Sjöunda nýársræða Pouls Schlúter
átti án efa að vera hörð viðvömn
fyrir dönsku þjóðina. Efni hennar
var í stuttu máh sagt kreppa, niður-
skurður og spamaður.
Þungamiðja ræðunnar vom tvö
eftirfarandi atriði: í raun myndi það
vera miklu árangursríkara ef aðilar
vinnumEU'kaðarins semdu um lægri
laun í vissu um það að ríkisstjórnin
lækkaði tekjuskattinn sem því næmi.
Það er hægt að gera á ábyrgan máta
og gæti gefið sömu raunlaun og leitt
til verðlækkunar. Á sama hátt myndi
það vera mjög jákvætt ef aðilar
vinnumarkaðarins gætu samið um
seinkun á þeirri styttingu vinnutím-
ans sem væntanleg er.
Þessi tvö atriði hafa hlotið. mikla
gagnrýni frá stjómarandstöðunni,
launþegasamtökunum og vinnuveit-
endasambandinu. Stjórnarandstað-
an segir Schlúter vera huglausan og
sé með þessu að þvo hendur sínar í
því tilfelh að efnahagsástandið fari
enn versnandi. Launþegasamtökin
segjast ekki taka mark á svona ræðu-
höldum sem byggist á ef, myndi og
gæti. Þau segja einnig að ríkisstjórn-
in megi reyna að hafa áhrif á vænt-
anlega launasamninga en því verði
svarað af fullum krafti.
Vinnuveitendasambandinu finnst
hugmyndin um launalækkun góð en
dregur stórlega í efa að ríkisstjórnin
hafi bolmagn til að fara að skipta sér
af komandi launaviðræðum.
Sprengju smyglað fram
hjá öryggiseftirliti
ísraelskur sérfræðingur í flugör-
yggismálum greindi frá því í gær að
starfsmaður fyrirtækis hans hefði
smyglað útvarpi, sem útbúið var eins
og tímasprengja, fram hjá öryggiseft-
irhti á flugvehi í Vestur-Evrópu. Á
öðrum flugvehi á meginlandi Evrópu
urðu menn varir við útvarpssprengj-
una eftir að starfsmaðurinn hafði
gefið óljósar vísbendingar.
Fyrirtæki sérfræðingsins, sem er í
tengslum við ísraelska samgöngu-
málaráðuneytið, sagði reyndar að
starfsmenn tveggja bandarískra
flugfélaga, sem þjálfaðir hefðu veriö
tíl að spyrja grunsamlega farþega,
hefðu í fimm skipti fundið „sprengj-
una“ af þeim sex skiptum sem reynt
var að fara með hana gegnum Evr-
ópu.
Ahar þessar kannanir voru gerðar
í nóvember og snemma í desember,
áöur en breiðþota Pan American
flugfélagsins fórst vegna sprengjutil-
ræðis yfir Skotlandi þann 21. desem-
ber síðasthðinn. Eftir þann atburð
var öryggiseftirht hert á flugvöllum.
Sérfræðingurinn tjáði fréttamönn-
um í gær að sprengjan hefði verið
útbúin í samræmi við gögn frá vest-
ur-þýsku lögreglunni um sprengju
er fannst í fórum leiðtoga samtaka
palestínskra skæruliða. Þau eru
meðal þeirra sem vestrænir leyni-
þjónustumenn segja vera grunuð um
að hafa komið fyrir sprengju um
borð í bandarísku farþegaþotunni.
Á fundinum, sem haldinn var með
fréttamönnum í gær, sýndu öryggis-
sérfræðingar ferðatösku hlaðna
sprengiefni sem þeir töldu hliðstæða
þeirri sem olh sprengingunni um
borð í breiðþotunni sem fórst yfir
Skotlandi. Reuter
Menachem Bacharach, ísraelskur
sérfræðingur í flugöryggismálum,
með „útvarpssprengjuna" sem fór
fram hjá öryggiseftirliti á evrópskum
flugvelli. Simamynd Reuter
Útlönd
Israelar særa tuttugu og einn
ísraelskir hermenn skutu og
særðu tuttugu og einn Palestínu-
mann í átökum á hemumdu svæð-
unum í gær. Flestir sem vðru
skotnir vom að grýta hermennina.
í gær fannst einnig lík af gyðingi,
sem hafði verið skotinn gegnum
bijóstið, á gatnamótum í námunda
við byggð gyðinga á vesturbakkan-
um.
Lögreglan var ekki viss hvort
morðið heföi veriö af pólitískum
ástæðum eða hvort eitthvað annað
réð.
Talsmenn herlögreglunnar á
svæðinu sögðu að hermenn hefðu
skotiö á fólk, sem grýtti þá, í sjálfs-
vöm.
Uppreisnin á hemumdu svæöun-
um hefur nú staðið í eitt ár og ekki
virðist hún vera í rénun. Atökin
undaníarna daga benda til þess að
ef eitthvaö er þá fari ástandið
versnandi frá degi til dags.
ísraelskir og egypskir hermenn
virða fyrir sér landamæramerki
rétt við Taba ströndina.
Símamynd Reuter
Fá aðeins eina kærustu
Svartir námsmenn i Peking eru hér á mótmælafundi þar sem þeir
mótmæltu kynþáttahatri i Kína og hétu því að-halda áfram að snið-
ganga ákveðna tima i háskólanpm. | Simamynd Reuter
Afrískir námsmenn í háskólanum í Peking, sem kvarta mikið undan
kynþáttahatri og ofbeldi gegn þeim, segja að yfirvöld leyfi þeim aðeins
að eiga eina kínverska kærustu hver og að hún þurfi opinbert samþykki.
Kínverskir embættismenn neituðu því í gær að svartir námsmenn hefðu
verið pyntaðir eftir kynþáttaóeirðir í Nanking.
Svörtu námsmennirnir skýrðu síðan frá því að kennarar við háskólann
hefðu sett þeim nýjar reglur. Hér eftir mega svartir námsmenn við háskól-
ann einungis eiga eina kínverska kærustu hver.
Þessi regla virðist sett vegna þess hve kvenhylh hinna svörtu fer mikið
í taugamar á venjulegum gulum kínverskum karlmönnum. Hefur þetta
atriði valdið átökum milli gulra og svartra oftar en einu sinni.
Armensk kona kveikir á kerti og leggur blóm við minnismerki júgóslav-
neskrar ftugáhafnar sem fórst í flugslysi þegar hún var að koma með
hjálpargögn á jarðskjálftasvæðin í siðasta mánuði.
Simamynd Reuter
Það björguðust engir sautján
Heilbrigðisráðherra Arraeníu sagði í gær að fregnir um að fólk hefði
bjargast úr rústum heilum mánuði eftir jarðskjálftann væru rangar.
Á dögunura bárust fregnir af því að sautján manns hefðu bjargast úr
rústum kornverksmiðju. Svo mun ekki hafa verið. Enginn hefur bjargast
lifandi úr rústunum síöan á aðfangadag.
Reuter