Alþýðublaðið - 07.05.1968, Síða 3

Enn hægt að koma upp
heildarsafni myntar
Rætt við Magna R. Magnúss®n um
söfnun íslenzkrar myntar og seSIa
Myntsöfnun er ung hér á landi. Má segja, að til
skamms tíma hafi aðeins fáir sérvitringar stundað
i þessa iðju. Nokkur breyting hefur orðið í þessu efni
síðustu ár og er myntsöfnun nú orðin mun algengari
en áður.
Seðlabanki íslands hefur tilkynnt, að innan tíð
ar verði öll mynt eins-, tveggja- og fimmeyringa inn
kölluð. Hverfa þá þessar myntir úr umferð og verða
sjaldséðar í buddum borgaranna. Ekki er vafi á, að
að þá vaknar fljótlega áhugi safnara til að komast
yfir þessar gerðir myntar. Sú mynt, sem ekki kemst
í hendur bankanna, öðlast með tíð og tíma marg-
falt upprunalegt verðmæti.
Fréttamaður átti viðtal við
Magna R. Magnússon í Frí-
merkjamiðstöðinni í gær og
ræddi við hann um myntsöfnun
íslendinga og íslenzka mynt og
seðla. Frímerkjamiðstöðin er
ekki aðeins miðstöð frímerkja-
safnara heldur einnig myntsafn
ara.
Sagði Magni, að myntsöfnun
hafi aukizt mjög, síðustu ár, hins
vegar væri miklu minna um
ÓNÁTTÚRA
Hverskonar spellvirki eru að
verða alltof tíð hér í höfuð-
borginni. Eiít nýjasta dæmið
um sjúklegt hugarfar birtist s.
1. föstudag er einhver réðist
gegn sjálfsölusíma á Ægisgarði,
stal tækinu og reyndi að brjóta
upp hylkið er geymir pening-
ana. Svo virðist sem símar við
höfnina fái aldrei að vera í
friði, en það skal t. d. sagt íbú-
um Árbæjarhverfis til hróss að
þar hafa símarnir fengið að
vera óáreittir. Það þarf ekki
að fjölyrða um hve hættulegt
;r að hafa ekki sjálfsölusíma
við höfnina, en bæjarsíminn
getur að sjálfsögðu ekki haldið
þessari þjónustu uppi til
lengdar nema tækin fái að vera
í friði.
seðlasöfnun, enda væri það eðli
legt, þar sem alla jafna væru
svo miklir fjármunir fólgnir í
seðlunum til að nefna fimm
hundruð og1 þúsund króna seðl-
inum.
Um sögu íslenzkrar myntar
sagði Magni, að Danir hafi sleg-
ið 3 peninga með nafni íslands
árin 1771-1777 og 1836. Þetta hafi
verið fyrstu peningarnir, sem
nafn íslands birtist á. Á árunum
1885-1901 hafi allmargir kaup-
menn hér á landi látið slá svo
nefnda vöru- og brauðpeninga.
Þessir peningar hafi verið gild
ir i viðkomandi verzlunum. Menn
hafi fengið þessa peninga, er
þeir lögðu inn í verzluina, en
fengu síðan útekt fyrir andvirð
ið síðar. Þessi peningaslátta var
bönnuð með lögum árið 1901.
Allt til ársins 1922 var dönsk
mynt í umferð á íslandi en það
ár var fyrsta íslenzka myntin
slegin. Það voru tíu- og tuttugu
og fimmeyringar.
Fyrsti íslenzki peningaseðill-
inn var gefinn út árið 1885, sam
kvæmt lögum 18. sept. það
ár, fyrir landssjóð íslands. Þetta
voru bæði tíukrónu- og fimm-
krónuseðlar.
Magni kvað flestar af rúmlega
níutíu íegundum íslenzkrar mynt
ar frá upphafi enn vera í um
ferð og ætti því að vera tiltölu
lega auðvelt að komast yfir
heildarsafn íslenzkrar myntar
ennþá.
íslenzka myntin var slegin í
FLOKKSSTARFIÐ
■■ *Á*v*I' •> ■
Kvennfélag AlþýSuflokksins.
Síöasti fundur vetrarins veröur á fimmtudagskvöld í Ingólfskaffi, niðri,
og hefst klukkan 20,30- , r _ /
Spilað verður Bingó.
Félagskonur fjölmennið og takið með ykkur gesti.
STJÓRNIN
Danmörku allt til ársins 1940,
en síðan hefur liún verið slegin
í Englandi.
Árið 1942 var hætt að slá
-myntina með danska skjaldar-
merkinu og árið 1946 birtist ís-
lenzka .lýðveldismerkið á mynt
inni.
Magni kvað Frímerkjamið
stöðina hafa starfað í fjögur ár
og hafi hún frá upphafi verið
eina sérverzlunin, sem verzlaði
með frímerki og allt það, sem
viðkemur frímerkjasöfnun ein-
göngu. Fyrir stuttu síðan hafi
eigendur fýrirtækisins ákveðið
að uppfylla óskir fjölmargra
myntsafnara og hafa á boðstól-
um ýmislegt, sem myntsafnarar
þarfnast, svo sem myntalbúm,
verðlista og fleira, sem mynt-
söfnurum er nauðsynlegt.
Sagði Magni, að þetta væri af
ar eðlilegt, þar sem stutt bil
væri á rnilli frímerkja- og mynt
söfnunar.
Um svipað leyti og eigendur
Frímerkjamiðstöðvarinnar á-
kváðu að fara að verzla með
mynt og gögn til myntsöfnunar,
tilkynnti Seðlabankinn, að hann
ætlaði að innkalla alla kopar
mynt, sem í úmferð væri. Ekki
er því ósennilegt, að bæði mynt
söfnun og viðskipti þau varð-
andi aukizt í náinni framtíð.
Þá er og þess að geta, að allir
gömlu seðlarnir, sem enn eru í
umferð, verða einnig innkallað
ir. Það eru gömlu 5, 10, 50, 100
og 500 króna seðlarnir.
Söfunarsjónarmið vegna inn-
kallaðs penings fer að kiwna í
Ijós strax að ári liðnu eftir að
hann hefur verið innkallaður,
sagði Magni. Það er venjulegt
viðskiptalögmál, að um leið og
eftirspurn eftir einhverjum hlut
eykst eða framboð minnkar,
hlýtur að koma fram verðhækk-
un. Þetta á bæði við um mynt
og peningaseðla.
Stundum válda mistök því, að
ERLENDAR
FRÉTTIR
; □ ÓVÆNT HEIMSÓKN
Hinn nýji utanríkisráðherra
Tékkóslóvakíu, Jiri Hajek, kom
í gær í óvæiita heimsókn til
/Moskv.u, en: Dubeck,' Ifeiðtogi
tékkneskra kommúnista fór frá
Moskvu á sunnudaginn, þar sem
Þessi þróttmikli hundrað krónu seðill var gefinn út árið 1904 og
stendur á honum að ,,íslandsbanki greiði handhafa gegn seðil bess
um 100 krónur í gulli“. Seðillinn upp’i í horninu var gefinn úf
„samkvæmt lögum 18. september 1885. Fyrir landsstjórn íslands”.
mynt eða seðlar öðlast miklu
meira gildi eða verðmæti en
ella. Dæmi um þetta er fimm-
krónu seðlar frá 1928. Á ein-
staka þeirra vantar undirskrift
og eru þeir miklu verðmætari
frá sjónarhóli safnara fyrir bragð
ið.
Misritun varð á sumum tíu-
króna seðlunum, sem nú eru í
gildi. í prentun fyrsta upplags
hans urðu þau mistök, að á bak
hlið hans stendur Reykjarvíkur
hofn í stað Reykjavíkurhöfn.
Þessir seðlar verða vafalaust
verðmætir með tímanum.
Árið 1936 var sleginn nýr
tveggja krónu peningur. Vegna
mistaka varð hann of þykkur.
Hann er þegar orðinn sjaldgæf-
ur, enda hefur Seðlabankinn
tekið hann úr notkun jafnóðum
-og hann hefur borizt í bankana.
Nú mun þessi sjaldgæfi tveggja
krónu peningur ekki vera minna
en fimm hundruð króna virði.
Magni kvað seðlasöfnun vera
miklu fátíðari en mynísöfnun.
Sömu sögu er að segja varðandi
seðlasöfnun og myntsöfnun, að
þeir öðlast margfalt verðgildi,
er þeir hafa verið innkallaðir
og hverfa úr venjulegri umferð.
Þannig væri grænn fimm hundr-
uð króna seðill, sem gefinn var
út í stríðslokin^ og innkallaður
var við eignakönnun árið 1949,
nú ekki minna en þúsund .króna
virði.
Magni taldi, að afar lítið væri
til i dag af eldri peningaseðlum
íslenzkum. Sagðst hann álíta að
tiltölulega meira væri af íslenzk
um eldri peningaseðlum í hönd
um danskra seðlasafnara er. ís-
lendinga. Þetta stafaði af því,
að seðlasöfnun hófst þar miklu
fyrr en hér á landi. Til þessa hafi
alls ekki verið nein aðstaða til
seðla- og myntsöfnunar hér.
Nú væri aðstaðan hins vegar
gerbreytt, þar sem Frímerkja-
miðstöðin hefði nú á boðstólum
albúm fyrir íslenzka mynt.
Reyndar væru þessi albúm upp
haflega útgefin fyrir danskan
markað. Er sami aðili, sem gef-
ur út myntalbúm fyrir danska,
grænlenzka og íslenzka rnynt.
hann lýsti því m. a. yfir að horn
steinn tékkneskrar utanríkis-
stefnu væri náið samband við
Sovétríkin. Er látið uppi að til-
gangur heimsóknar utanríkisráð
herrans að kynnast Gromyko, ut
anríkisráðherra Sovétríkjanna
og ræða utanríkismál við hann.
i
□ LJÓSMYNDARI DREPINN.
í gær var 23 ára gamall ljós-
myndari bandarísku fréttastof-
unnar UP skotinn til bana í götu
bardögum í Saigon. Hafa þá alls
5 fréttamenn verið skotnir til
bana af skæruliðum síðustu tvo
daga, en alls hafa 17 erlendir
fréttamenn verið drepnir frá þyí
styrjöldin hófst 1961.
□ 3 OIÍUSKIP BRENNA.
í gær urðu miklir skipsbrunar
í hafnarborginni Ensnada
skammt frá Buenes Aires í Arg
entinu, er brennandi skipahlut
ar olíuskipsins Islas Orcadas
silgdu á 2 nálæg olíuskip, sem
stóðu þegar í björtu báli.
A. m. k. 5 manns höfðu látið
lífið í gær, en óvíst er um
hversu margir hafa orðið eldin-
um að bráð, sem breiddist um
hafnarmannvirki og vöruhús m.
a. til mannvirkja argentíska
flotans. Er blaðið fór í prentun
í gær voru 500 brunaliðsmenn
enn að reyna að ráða niðurlög
um eldsins, seni er sá mesti hing
áð til í Argentínu. i
ALÞÝÐUBLAÐIÐ 3
7. maí 1968