Dagur - 15.10.1985, Blaðsíða 8

8 - DAGUR - 15. október 1985
Útboð
Sauöárkrókskaupstaður óskar eftir tilboðum í
múrverk, lagnir og raflagnir að hluta í 2. áfanga
heimavistar Fjölbrautaskólans á Sauðárkróki
(innanhúss).
Útboðsgögn verða afhent á bæjarskrifstofum
Sauðárkróks við Faxatorg og Verkfræðistofu Sig-
urðar Thoroddsen h/f, Glerárgötu 30, Akureyri
gegn 3.000 króna skilatryggingu.
Tilboð verða opnuð á bæjarskrifstofum Sauðár-
króks mánudaginn 21. október 1985 kl. 11.00 í
viðurvist þeirra bjóðenda, sem viðstaddir kunna
að verða.
Odýri
húsgagnamarkaðurinn
í Drangshúsinu í Skipagötu opinn þessa viku
frá kl. 13-18. Nú eru húsmunirnir nærri
gefins.
S1QNN3K
Bændur, bifreiðaeigendur,
verktakar og útgerðarmenn
Eigum ávalit fyrirliggjandi allar
stærðir SONNAK rafgeyma.
HLEÐSLA - VIÐGERÐIR - ÍSETNING
Veladeild KEA
símar 21400 og 22997
Búvélaverkstæðið
Óseyri 2 - sími 23084
" ;

Wi H
'
i éé
; ■.
"
fokdreifar.:----------------
Meiri lyfjaneysla
kvenna en karla
Kristín Waage fór á ráðstefnu sem fjallaði um konur og misnotkun
lyfja. (Ljósmyndir: Anna Fjóla Gísladóttir).
„Konur leita frekar til Iækna
en karlar, konur liggja oftar á
sjúkrahúsum en karlar, kon-
ur neyta um það bil tvisvar til
þrisvar sinnum meira af ró-
andi deyfilyfjum en karlar.“
Þessar fullyrðingar komu
fram í grein í blaðinu 19. júní,
ársriti Kvenréttindafélags ís-
lands 1985. Ýmsum kann að
þykja þessar staðhæfingar
ótrúlegar en samkvæmt
könnunum sem gerðar hafa
verið bæði hér á landi og er-
lendis eru þetta óvéfengjan-
Iegar staðreyndir, segir í
greininni. Þar er viðtal við
Kristínu Waage, sem fór á
ráðstefnu erlendis sem fjall-
aði um konur og lyf. Hún seg-
ir svo um ástæður þessa í við-
tali við Gullveigu Sæmunds-
dóttur:
„Samkvæmt því sem fram
kom á ráðstefnunni virðist
mega nefna nokkrar megin-
ástæður. í fyrsta lagi er oft gert
of lítið úr ýmsum sérvandamál-
um kvenna og svo hins vegar oft
of mikið. Oft er eðlilegt líkams-
ástand kvenna meðhöndlað sem
sjúklegt og róandi lyf gefin við
því sem getur talist eðlilegar
kringumstæður. í þessu sam-
bandi má benda á að konur fá
oft mikið af lyfjum þegar þær

Nú þarf enginn að neyta lyfja óvit-
andi um áhríf þeirra. AUar upplýs-
ingar má fá í tveimur nýútkomnum
bókum um lyf.
eru á breytingaaldri. Það kom
fram á ráðstefnunni að í þróun-
arlöndunum þar sem blæðingar
eru taldar óhreinar og tíðalok
því visst frelsi ber minna á ýms-
um sjúkdómseinkennum hjá
konum á breytingaaldri en hjá
konum á Vesturlöndum þar
sem elli og ófrjósemi er ekki
æskileg. Þannig að félagsmótun
kvenna hefur greinilega sitt að
segja.
Það má líka benda á að konur
eru því vanar að vera með-
höndlaðar með lyfjum við ýms-
um kringumstæðum og þær leita
oftar til læknis en karlar. Millj-
ónir kvenna um allan heim taka
til dæmis einhver hormónalyf
og svo getnaðarvarnarpilluna.
Á ráðstefnunni var mikil
áhersla lögð á það að konur
virðast yfirleitt leita lausna á
vandamálum sínum og leita sér
aðstoðar ef eitthvað bjátar á.
Kannski er þar komin ein skýr-
ing á því að þær leita frekar til
lækna en karlar. Konur virðast
eiga auðveldara með að ræða
málin og gangast við því að eitt-
hvað sé að. Karlmenn aftur á
móti streitast lengur gegn því að
gera eitthvað í málunum og
virðast hafa meiri tilhneigingu
til þess að bæla niður og afneita
vandamálunum.
Annað atriði hefur líka vafa-
laust áhrif en það er að lífið úti
á við er meira við hæfi karla en
kvenna. Konur eru meira einar
heima við - oft einmana, óör-
uggar og jafnvel hræddar. Ef til
vill hallast þær að lyfjum í slík-
um kringumstæðum en karlarn-
ir aftur á móti að áfenginu. Það
er heldur ekki ólíklegt að pen-
ingahliðin hafi þarna sitt að
segja en það er mun ódýrara að
neyta lyfja en áfengis því að
yfirleitt eru lyfin niðurgreidd af
hinu opinbera og þeirra er yfir-
leitt neytt samkvæmt læknis-
ráði. Án efa hefur áhrif í þessu
sambandi tímaskortur og að-
stöðuleysi lækna.
Svo má líka benda á að við-
horf þjóðfélagsins eru allt önn-
ur gagnvart drukkinni konu en
þegar karlmaður á í hlut og
drukkin kona er dæmd harðar
en kona sem neytir lyfja sam-
kvæmt læknisráði.“
.mínir dagar og annarra.
Um miðnætti eitt sunnudags-
kvöld nýlega, hófst í Ríkisút-
varpinu stund, sem helguö var
niannlegum hjörtum. Þartta tör
fram umræöa þriggja manna,
sem gegna mikilsverðum hlut-
verkurn í þjóðlífinu.
Tveir þeirra eru scrmenntaðir
í að tala til hjartnanna og vekja
þar mannbætandi kenndir, en
einn sérfræðingur í heilbrigðis-
málum hjartnanna og um þau
snerust umræður þeirra að
mestu.
Hlustendur urðu nokkru
fróðari um gerð og hlutverk
þessa líffæris og þá erfiðu lífs-
reynslu, sem bíður þeirra sem
bíða heilsutjón á hjarta sínu.
Mér hefur alltaf fundist starf-
andi hjarta eitt hið merkasta
fyrirbæri jarðiífsins og öll hin
háþróaða véltækni veraldarinn-
ar bágborin í samanburði við
þessa guðsgjöf, sem við byrjum
að njóta áður en við fæðumst.
Og síðan erfiðar hjartað inni
f myrkri brjóstsins oftast langan
mannsaldur og tekur sér aldrei
augnablikshvíld frá því að halda
blóðstraumnum t horfi.
Hjartastaðurinn hefur verið í
mikluin metum og mikið uin
þter höfuðstöðvar talað og
skráö. Þar þróast kenndirnar,
fyrst og fremsl þær hlýju, sá
scm ekki fimuir lil þeirra cr
sagður hjartalaus. Góður vinur
veröur hjartfólginn, ástarorð
eða sáryrði hitta beint í hjarta-
staö, Matthías orti, - hjarta því
slæröu svo fast og svo ott, og
honum verður á aö scgja: „Líkt
og útúr ofni, æpi stiknað hjarta“
og hefur oft tekist betur.
Fagur þjóðarsiður var, að gift
fólk ávarpaði maka sinn með
ávarpinu, hjartað mitt, og jafn-
vel löngu eftir að manneskjum-
ar voru orðnar töluvert leiðar
Einar Kristjánsson skrifar

hvor á annarri. Bardagakappar
fornsagnanna voru ekki fund-
vísir á hjartastaðinn en hjuggu
og stungu fremur á óæðri hluta
óvinanna, enda að líkindum fá-
fróðir í líkamsfræðinni. Sál-
fræðingur þeirrar tíðar, sá er
kvað Hávamál með meiriháttar
hagleik orða og spekimælgi,
yrkir svo um konur:
,Á hverfanda hveli
voru þeim hjörtu sköpuð,
brigð í brjóst of lagið. “
Hjá hinurn alltsjáandi spek-
ingi örlar sannarlcga á lífslygi
og fordómum, sem forhertasta
karlrembudólgi nútfðarinnar
væri við hæfi að bera á borð.
Sagan, bæði sú skráða og
óskráða, hefur afsannað þenn-
an sleggjtidóm, og þcim dómi
verður ekki áfrýjað.
Umræðan og hugleiðingarnar
um starf hjartans og kenndir
þess, er að sjálfsögðu ótæmandi
verkefni.
En þessi fáu orð eru brot af
hjartað, sem fram fór í Ríkisút-