Dagur - 06.10.1988, Blaðsíða 9

8 - DAGUR - 6. október 1988
6. október 1988 - DAGUR - 9
veig leggur áherslu á að fólk
stundi teygjur sjálft við öll tæki-
færi, s.s. eftir sund, skokk og
aðra áreynslu.
Sumir klykkja síðan út með
því að fara í gufubað eða
nuddpott áður en þeir fara í
sturtu og slaka á, jafnvel yfir
kaffisopa. Eftir þessa törn koma
menn endurnærðir heim, þrátt
fyrir erfiðan vinnudag.
Ungir piltar voru áberandi í Vaxtarræktinni í íþróttahöllinni þegar blaöanienn komu á staðinn, enda mæta þeir yfir-
leitt fyrr á daginn en aðrir aldurshópar. Mynd: gb
a
- segir Sigurður Gestsson
Vaxtarræktin í íþróttahöllinni
er líkamsræktarstöð í eigu
Sigurðar Gestssonar. Sigurður
er kunnur vaxtarræktarkappi
og hefur hann orðið íslands-
meistari í greininni, þannig að
það er auðsótt mál að leita til
hans með fyrirspurnir sem lúta
að vaxtarræktinni. Enda eru
lærisveinar hans margir.
- Er þetta sérhæfð stöð fyrir
keppnisfólk í vaxtarrækt?
„Nei, hún er fyrir allan
almenning. Keppnisfólkið í
vaxtarrækt sem er á Akureyri
æfir þó hérna, en það er ekki
nema um I0% af fólkinu sem
sækir stöðina. Þetta er almenn
líkamsrækt."
- Ef ég hyggst hefja líkams-
rækt hjá þér, hvað á ég þá að
gera?
„Þú mætir bara á staðinn. Fyrst
ferðu í gegnum upphitun, síðan
taka við tækjaæfingar og byrj-
endur eru u.þ.b 45 mínútur að
fara í gegnum æfingarnar. Svo
eru teygjur á eftir. Það er mikið
um endurtekningar í byrjenda-
prógramminu, þannig að þeir fá
þyngdir sem þeir ráða við 10-15
sinnum."
- Er markmiðið að ná til sem
flestra vöðva?
„Já, í þessum æfingum nær
maður til allra vöðva sem á ann-
að borð er hægt að ná til í æfing-
um. Þetta er virkasta líkamsrækt-
arformið hvað vöxt varðar, það
er ekkert sem virkar betur á vöxt
en tækjaæfingar. Þú nærð nánast
til allra vöðva líkamans og þú ert
með þyngdir sem þér henta
hverju sinni. í allri leikfimi ertu
bara með eina þynd, þína eigin
líkamsþyngd, en í tækjum ertu
með minni eða meiri þyngdir eft-
ir því sem best hentar hverju
sinni.“
Lyfta, pumpa, toga, teygja. Mikið
úrval æfingatækja er í líkamsrækt-
arsal Sigurðar. Mynd: gb
Þrisvar í viku
- Sækir fólk á öllum aldri í
vaxtarræktina?
„Já, en því miður finnst mér
vanta meira af fullorðna fólkinu.
Flestir eru á aldrinum 16-30 ára
en ég vil sjá miklu meira af fólki
eldra en þetta því í rauninni eru
engin aldurstakmörk í líkams-
ræktinni. Ég vil meina það að
þörfin aukist frekar en hitt með
aldrinum."
- Hvaða markmið hcfur fólk
sem hingað kemur?
„Það er auðvitað misjafnt.
Flestir eru að sækjast eftir betri
heilsu, en margir eru líka að
sækjast eftir félagsskap. Ég held
að flestir hafi þó það markmið að
bæta vöxtinn."
- Hve oft þarf maður að æfa til
að ná því markmiði?
„Það er einstaklingsbundið, en
ég tel tvær æfingar í viku of lítið.
Menn þurfa að taka verulega á ef
æfingarnar eiga að skila sér af
einhverju viti. Þrjár æfingar í
viku er lágmarkið að mínu mati,
ef áþreifanlegur árangur á að
nást. Mataræðiö er líka gífurlega
stór þáttur í æfingaprógramm-
inu."
- Getur fólk fengið einhverjar
ráðleggingar í þeim efnum hjá
ykkur?
„Já, almenningur getur leitað
endalaust til okkar hér sem höf-
um reynslu af vaxtarrækt. Síðan
erum við með sérstakt byrjenda-
námskeið fyrir karla og þar fá
þeir ráðleggingar varðandi
mataræði eftir því sem þeir óska
eftir. Einar Guðmann er með
þessi byrjendanámskeið og hann
er mjög klár í þessum fræðum."
Erfítt að drífa sig af stað
- En hvað með þátttöku
kvenna?
„Hún er oft mjög góð og við
erum líka með sérstaka kvenna-
tíma. Þetta höfðar ekki síður til
þeirra. Ég er kannski hlutdrægur,
en ég segi að tækjaæfingar séu
langbestar fyrir vöxtinn. Mann-
eskja sem leggur hart að sér getur
gjörbreytt vextinum á tiltölulega
skömmum tíma. Þetta gerist ekki
af sjálfu sér, það þarf hörku til.
Sumir mæta í líkamsrækt aðeins
til að friða samviskuna og rúlla í
gegnum þetta átakalítið. Það
skilar engu."
- Er ekki mikið átak fyrir
suma að drífa sig af stað?
„Jú, það virðist vera heilmikið
mál að hafa sig af stað í líkams-
rækt. Fullorðna fólkið heldur
kannski að þetta sé bara fyrir
yngra fólkið, en það er auðvitað
misskilningur. Ég hef unnið á
fjölmennum vinnustöðum í gegn-
um tíðina og þekki því marga og
þegar ég hitti gamla vinnufélaga
á götu úti er þetta það fyrsta sem
þeir tala um, að þeir verði að fara
að drífa sig í líkamsrækt. Þeir
þögn í 30 sekúndur og fólkið
hvílir sig. Þetta er endurtekið og
stendur yfir í hálftíma. Hina dag-
ana standa æfingarnar lengur yfir
og hléið er styttra. Þetta er meira
puð og meiri þjálfun fyrir hjarta
og blóðrás en tækjahringurinn."
„Reynum að koma í veg
fyrir atvinnusjúkdóma“
Veggboltinn á Bjargi er nýjung
sem vakið hefur mikla athygli,
m.a. eru Reykvíkingar mjög
hrifnir af sölunum og vilja halda
þar mót. Fyrsta mótið verður
haldið 21.-22. október og er það
opið mót. Sólveig sagði að vegg-
tennis væri skemmtileg íþrótt og
góð til að auka þrek og snerpu.
Hún sagði að boðið væri upp á
hrömun
Sigurður Gestsson fylgist hér vel með æfingum eins af yngri lærisveinunum.
Mynd: GB
ætla að koma en síðan virðast
þeir ekki hafa kjark til að taka
fyrstu skrefin. Ég held þó að
fordómarnir séu nánast horfnir,
kannski einn og einn púki sem
ekki þorir og þarf að hafa eitt-
hvað á móti þessu sjálfs sín
vegna. Fólk finnur það eftir að
hafa komist í gegnum fyrstu
erfiðleikana, strengi og þvíum-
líkt, hvað þetta gerir því gott."
„Líkamsrækt
hægir á eHinni“
Og Sigurður heldur áfram: „Fólk
er farið að vinna þannig störf að
það þarf á líkamsrækt að halda.
Þar á ég ekki bara við kyrrsetu-
störf á skrifstofu því í iðnaði eru
tækin farin að vinna mikið af erf-
iðari störfum og hreyfingar
manna því einhæfari. Líkams-
Líkamsrækt er fyrirbyggjandi aðgerð og getur komið í veg fyrir atvinnusjúkdóma, segir Sólveig Þráinsdóttir sjúkra-
þjálfari. Mynd: TLV
- segir Sólveig Þráinsdóttir
sjúkraþjálfari
Líkamsrækt hefur notið vax-
andi vinsælda á síðustu árum
og nú er svo komið að allflestir
stunda hana í einhverjum
mæli. Ýmsar tegundir líkams-
ræktar eru í boði, hvort sem
það eru hefðbundnar íþróttir,
leikfimi, sund, eróbikk og svo
mætti lengi telja, en sumir hafa
þó alltaf tengt hugtakið
líkamsrækt við þrektæki og
lóð. En hvað er þá vaxtarrækt?
Til að fræðast um líkamsrækt í
tækjasölum gripum við til þess
ráðs að heimsækja Líkams-
ræktina á Bjargi og Vaxtar-
ræktina í Iþróttahöllinni á
Akureyri. Fyrst hittum við að
máli Sólveigu Þráinsdóttur,
sjúkraþjálfara á Bjargi.
- Segðu mér fyrst Sólveig,
hvernig á maður að bera sig að
því að byrja í líkamsrækt hjá
ykkur?
„Sá sem er að byrja þarf að
panta fyrsta tímann. Hann ersíð-
an skoðaður og tekið á honum
einfalt þrekpróf. Eftir það fær
hann prógramm við sitt hæfi og
eftir fyrsta tímann getur hann
mætt þegar honum hentar,
seinnipartinn á daginn, og það er
alltaf sjúkraþjálfari á staðnum
sem leiðbeinir fólki og fylgir því
eftir. Við kennum því æfingar og
teygjur og útskýrum hvers vegna
það er að gera tilteknar æfingar.
Þetta einfalda þrekpróf sem
við tökum í upphafi gefur okkur
hugmynd um hvernig viðkom-
andi er á vegi staddur. Eftir
nokkrar vikur er sjálfsagt að fara
fram á að prófið verði endurtekið
til að ganga úr skugga um hvort
einhverjar framfarir hafi átt sér
stað. Það er dálítið misjafnt hvað
við leggjum áherslu á, enda
Iíkamsástand fólks mismunandi,
Á Bjargi hefst æfingahringurinn
nieð upphitun á þrekhjóli.
Mynd: TLV
en hver fær prógramm við sitt
hæfi. Við brýnum fyrir fólki að
fara rólega af stað og auka smám
saman við sig."
Upphitun, æfíngar
og teygjur
Líkamsræktarsalurinn á Bjargi er
greinilega vinsæll heilsubótar-
Ofurlítil samhjálp er nauðsynleg í
hinum margvíslegustu tækjum.
Mynd: GB
ræktin er engin bóla, áhuginn vex
stöðugt, og hún verður alltaf til
staðar þótt kannski taki hún ein-
hverjum formbreytingum.
Tækjaæfingarnar eru eitt það
þægilegasta sem menn fara í. Til
dæmis í þessari stöð mætir þú
hvenær sem þér hentar eftir
klukkan hálf fimm á daginn, en í
hópíþróttum ertu öðrum háður."
- Geturðu dregið saman
helstu kosti líkamsræktar?
„Fyrir utan það að bæta útlit
og heilsu þá hægir líkamsræktin
verulega á allri hrörnun. Það hef-
ur sýnt sig að þetta hægir á ell-
inni, þannig að það er til mikils
að vinna. Þetta örvar starfsemi
líkamans og flýtir fyrir endurnýj-
un. Ég hef t.d. séð fólk í líkams-
ræktarstöðvum í Bandaríkjunum
sem er kannski orðið 50-70 ára
gamalt, en það er í alveg ótrúlega
góðu formi. Ég vil því endilega
hvetja allt fullorðið fólk til að
hafa sig af stað, þá sér það
kannski hvers það hefur farið á
mis."
Þar með sláum við botninn í
þetta líkamsræktarspjall og von-
andi hafa menn sannfærst um að
það er ekkert skelfilegt við það
að drífa sig á staðinn og renna í
gegnum æfingarnar. Bætt heilsa
hlýtur að vera áhugamál flestra.
Við berum ábyrgð á líkama okk-
ar og sú ábyrgð er mikil. SS
„Leggjum ekki áherslu
á vaxtarrækt“
Sólveig sagði að gott líkamlegt
ástand væri besta lyfið gegn
verkjum, það væri vísindalega
sannað, og hún sagðist telja að
með líkamsræktinni væri verið að
vinna að fyrirbyggjandi aðgerð-
um og reynt að koma í veg fyrir
sjúkdóma. Langflestir sem koma
til sjúkraþjálfara þjást af atvinnu-
sjúkdómum eða öðrum kvillum
sem þeir hafa komið sér upp
vegna ónógrar þekkingar á eigin
líkama.
- En eftir hverju sækist fólki í
líkamsræktinni?
„Það er auövitað misjafnt. Við
fáum hingað fólk sem vill losna
við aukakíló, fólk með vöðva-
bólgur, fólk sem er veilt í baki,
sem er ekki skrítið því meirihluti
mannkynsins þjáist af bakverkj-
um. Við leggjum ekki neina
áherslu á vaxtarrækt, lieldur
alhliða þjálfun innan skynsam-
legra marka. Það er ekki mark-
mið okkar að gera fólk að vöðva-
fjöllum."
- Þið auglýsiö líka púltíma,
hvaða fyrirbæri er það?
„Púltímarnir eru hugsaðir sem
tilbreyting fyrir fólk sem er kom-
ið í þokkalegt form. Þeir eru einu
sinni til tvisvar á dag, léttari á
þriðjudögum og fimmtudögum
en þyngri hina dagana. Þetta er
stöðvaþjálfun, fólk fer ákveðinn
hring í salnum og gerir æfingar á
hverri stöð. Við notum tónlist í
púltímanum og í léttari tímanum
stýrum við þessu þannig að við
spilum tónlist í 30 sekúndur og
fólkið puðar á meðan, síðan er
Líkamsrækt er jafnt fyrir konur sem karla, unga sem aldna. Mynd: tlv
tilsögn fyrir byrjendur í vegg-
tennis. Skólarnir hafa sýnt i'þrótt-
inni áhuga og t.a.m. hefur verið
stofnaður veggtennisklúbbur í
Verkmenntaskólanum. Vegg-
tennissalirnir eru opnir alla
daga vikunnar.
Vissara er að panta eða festa
sér tíma í veggtennis en frjáls
mæting er í líkamsræktina. Sól-
vcig sagði að sú ráðstöfun hefði
gefið mjöggóða raun. Fólk mætir
þegar því best hentar, ber sjálft
ábyrgðina, enda eiga menn auð-
vitað að bera sjálfir ábyrgð á eig-
in líkama.
- Segðu mér Sólveig, eru enn
við líði fordómar gagnvart lík-
amsrækt?
„Nei, ég verð ekki vör við
fordóma. Við bjóðum upp á
örugga þjónustu, enda erum við
sjúkraþjálfarar og eigum aö hafa
lært eitthvað á þessum fjórum
árum í háskóla. Við teljum okkur
því vita hvað við erum að gera og
pössum okkur á því að ofbjóða
ekki neinum."
Sjúkraþjálfararnir á Bjargi
vinna að sérhæfðari verkefnum,
sjúkraþjálfun, til klukkan fjögur
á daginn, en síðan tekur almenn
líkamsrækt við. Sólveig sagði
sjúkraþjálfunina mjög fjölbreytt
og mikið starf og hún taldi t.a.m.
að Bjarg væri eina stöðin utan
suðvesturhornsins sem sinnti
barnasjúkraþjálfun að einhverju
marki.
- Að lokum, gildi líkams-
ræktar?
„Já, ég segi það að líkamsrækt
sé fyrirbyggjandi aðgerð, eins og
hún er rekin hér. Með henni
stuðlum við að bættri líðan fólks,
reynum að koma í veg fyrir
atvinnusjúkdónia, reynum að
leiðrétta rangar líkamsstöður og
hreyfingar. Við teljum að með
líkamsræktinni getum við fækkað
fjarvistum hjá fólki úr vinnu og
ég veit það af eigin reynslu að
manni líður miklu betur andlega
ef maður reynir á sig líkamlega."
SS
staður. Þar mátti sjá fólk á öllum
aldri, af báðum kynjum, ósköp
venjulegt fólk, launþega jafnt
sem atvinnurekendur. Ekki ítur-
vaxin vöðvabúnt, heldur fólk sem
vill bæta heilsuna, auka þrek og
vellíðan.
Ef við lýsum í stuttu máli því
sem fram fer í salnum þá byrja
allir á upphitun. Flestir hjóla á
þrekhjóli þar til þeir eru orðnir
vel heitir, enda má alls ekki hefja
æfingar fyrr en vöðvarnir hafa
verið búnir undir það. Síðan tek-
ur við ákveðinn hringur í tækjun-
um, sniðinn að þörfum hvers og
eins, en reynt er að taka líkam-
ann almennt í gegn.
Sólveig sagði að áherslurnar
væru misjafnar og algengasti
kvillinn hjá fólki væri vöðva-
bólga, stirðleiki í herðum og
hálsi. Æfingarnar eru sniðnar
samkvæmt því, en einnig er lögð
áhersla á hjartað og því verður
fólk að fara í gegnum æfingarnar
af krafti, reyna á sig.
Fólki er ráðlagt að taka tímann
á æfingahringnum, nota alltaf
sama tímann, en eftir því sem
þrekið eykst tekur hringurinn
styttri tíma og þá er bara byrjað á
öðrum hring. Þannig gerir maður
alltaf meira og meira á sama
tíma. Að æfingunum loknum
taka við teygjur, sem eru mjög
mikilvægar fyrir vöðvana. Sól-
Líkamsrækt í tækjasölum
Líkainsrækt er fyrirbyggjandi aðgerð
Líkamsrækt hægir