Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.1995, Blaðsíða 2
2
FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
Fréttir
Viðbrögð yfirstjómar lögreglu um kærur á hendur lögreglumönnum:
Breytinga þörf á
rannsókn málanna
„Þaö væri mjög nauðsynlegt að
óháður aðili fjallaði um þessi mál því
ef saksóknari fellir mál niður lítur
fólk stundum svo á að mál hafi ekki
fengið réttláta meðferð. Við viljum
ekki sitja undir því heldur sinnum
við þessum málum vel og lögreglan
á sjálf gjarnan frumkvæði að rann-
sókn slíkra mála,“ segir Guðmundur
Guðjónsson, yfirlögregluþjónn hjá
lögreglunni í Reykjavík.
Eins og greint var frá í DV i gær
hafa Rannsóknarlögreglu ríkisins
borist 19 kærur á hendur lögreglu-
mönnum fyrir meint harðræði. Rík-
issaksóknara hafa verið send 15 mál-
anna og hefur hann fellt niður 11
þeirra en 4 eru enn þar til meðferðar
og jafn mörg enn til rannsóknar hjá
RLR.
„Oftast eru kærumar til komnar
út af smávægilegum atriðum. Þær
fjalla kannski fyrst og fremst um það
hvort menn hafi farið nákvæmlega
eftir settum reglum og leiða ekki til
sakamálshöfðunar. Hins vegar getur
verið beitt agaviðurlögum í viðkom-
andi lögregluliði. Viðurlög eru ekki
bara refsingar, skaðabætur geta
komið til, lögreglustjóri getur gripið
tii tiltals eða áminningar gagnvart
þeim sem farið hefur út af réttu
brautinni. Málin era þá afgreidd á
vettvangi einkamálaréttar. Mér
finnst vel koma til greina að kærur
á hendur lögreglunni verði skoðaðar
í nefnd svipaðri þeirri sem starfar í
Danmörku og eftir svipuðum reglum
og þar gilda,“ segir Bogi Nilsson
rannsóknarlögreglustjóri.
Guðmundur Guðjónsson segir að
horfa verði til fleira en heildarijölda
kærumála á hendur lögreglumönr.
um. Hafa verði í huga bakgrunn
málanna og að sjálfsögðu sé það al-
varleiki þeirra sem horfa verði til og
sú staðreynd að langflest tilvikin séu
í tengslum við lögmætar handtökur
þar sem lögreglan þurfi að beita
valdi. Atvik sem slík geti ætíð leitt
til meiðsla, sama hversu varlega lög-
reglumaður fer. í raun hafi kæru-
málum sem þessum fækkað á und-
anfórnum árum ef litið er lengra aft-
ur í tímann. í dag séu þau hlutfalls-
lega fá miðað við það sem til dæmis
gerist á Norðurlöndunum og einnig
miðað við það hve handtökur hér eru
margar á ári.
í sömu frétt var sagt frá því að
rannsóknarlögreglumenn hafi gefið
til kynna í samtölum við nefnd á
vegum Evrópuráðsins, sem stödd var
hér á landi í fyrra og fjallaði um mál
Kærur vegna
meints
at «. BH
10
1991 1992 1993 1994
............—
af þessum toga, að þeim félh ekki vel
að fjalla um kærumál á hendur lög-
reglumönnum.
„Hér fást einungis yfirmenn við
rannsóknir á málum sem þessum og
þeir taka á málunum eins og öllum
öðrum. Það getur verið að þetta séu
viðhorf annarra lögreglumanna, sem
ekki fást við mál af þessum toga, en
þessi viðhorf hafa ekki áhrif á fram-
gang kæranha né meðferð," segir
Bogi.
Handteknum lesinn
réttursinn
Þá má geta þess að dómsmálaráð-
herra hefur þegar ákveðið að útbúið
verði staðlað form þar sem hand-
teknum mönnum verði gerð grein
fyrir réttindum sínum. Jafnframt
hefur hann ákveðið að settar veröi
reglur um tilhögun yfirheyrslna.
Hvað spurningu um hljóðritun á lög-
regluyfirheyrslu varðar er þörf á
lagabreytingu til að slíkt sé fram-
kvæmanlegt.
Rétt er að geta þess aö embættis-
menn dómsmálaráðuneytis hafa þeg-
ar svarað spurningum Evrópunefnd-
ar um varnir gegn pyndingum og
ómannlegri eða vanvirðandi meðferð
eða refsingu um hver annanst rann-
sókn á kærum í tilefni af meðferð
manna í haldi lögreglu. Einnig hefur
ráðuneytið svarað því til hvaða úr-
ræða umboðsmaður Alþingis getur
gripið þegar leitað er til hans af
mönnum sem halda því fram að þeir
hafi sætt illri meðferð meðan þeir
voru í haldi hjá lögreglu.
-PP
SlagurinnumUA:
Úrslitin
um helgina
Gylfi Khstjánsson, DV, Akuxeyn:
Gert er ráð fyrir að niðurstaða
tveggja óháðra aðila sem fengnir
voru til að meta áhrif þess að
flytja sölumál _ Útgerðarfélags
Akureyringa til íslenskra sjávar-
afurða lif. liggi fyrir í dag en
þeirra niðurstaðna er beðið með
mikilli eftirvæntingu.
Verði niðurstöðurnar afdrátt-
arlausar og samstiga má telja vist
að þær ráði úrslitum í baráttu
Sölumiðstoðvar hraðfrystihús-
anna og íslenskra sjávarafurða
iif. um viðskiptin við ÚA.
íslenskar sjávarafurðir hafa
þrýst mjög á að fá svar fyrir helgi
við tilboði sinu um fiutning höf-
uðstöðva fyrirtækisins til Akur-
eyrar gegn því að ftTÍrtækið ann-
ist sölumál fyrir Útgerðarfélagið
sem SH hefur haft á sinni könnu.
Bæjarfulltrúar munu þvi hafa
hraðar hendur þegar skýrslurnar
tvær liggja fyrir, jafhvel er búist
við næturfundum og aö boðað
verði til aukafundar í bæjarstj órn
um helgina þar sem ákvörðun
verður tekin i málinu.
.:*
KvennaJistinn:
Hansína efst á
Vesturlandi
Kvennalistinn á Vesturlandi
hefur gengiö frá framboðslísta
sinum vegna komandi alþingis-
kosninga. Listinn var samþykkt-
ur einróma á félagsfundi í Borg-
arnesi á þriðjudaginn i síðustu
viku.
í fyrsta sæti listans er Hansína
B. Einarsdóttir og í öðru sæti
Sigrún Jóhannesdóttir. Á eftir
'i
A
Stuttar fréttir
Lífsvogstofnuð
Stofnfundur samtakamia Lífs-
vogar var haldinn í gærkvöld.
Samtökin eiga aö veita fólki sem
hefur oröið fyrir læknamistökum
ráðgjöf og stuðning. Fyrirhugað
er að koma á fót ráðgjafarskrif-
stofu. Neytendasamtökin hafa
boðið fram aöstöðu til að byija
með. Þetta kom fram á RÚV i gær.
Ríkiðkaupihúsin
Margir ibúar á Súðavík hyggj-
ast yfirgefa hús sin og hafa óskað
eftir því að stjórnvöld kaupi eign-
ir þeirra til að gera þeim kleift
að flytja burt frá staðnum. Þetta
kom fram hjá RÚV í gær.
200 milljónafjón
Viðlagatrygging hefur metiö 15
altjón og skemmdir á 11-13 hús-
um á Súöavik. Bótaskylt tjón er
taliö nema allt að 200 milljónum
króna, samkvæmt Mogganum.
Rikiðskuldar
Erlendar skuldir íslenska ríkis-
ins voru hærri en árstekjur ríkis-
sjóðs árið 1993. Erlendar skuldir
námu 102,3 milljörðum króna en
tekjuraar rúmum 100 milljörð-
um, samkvæmt Mogganum.
Verðfall hugsanlegt
Útgerðir frystitogara ætla að
senda togarana á löndunarhafnir
í loðnuvertíðinní til að vinna
frysta loðnu um borð, samkvæmt
Tímanum. Forsvarsmenn frysti-
húsa óttast að þetta valdi offram-
boði og verðfalli á útflutnings-
mörkuðum.
Rækjuveiðar áfram
Norsk stjómvöld telja sig ekki
geta stöðvað rækjuveiðar ís-
lenskra skipa á Svalbaröasvæð-
inu, samkvæmt RÚV í gær. .
Össur Skarphéðinsson umhverfisráðherra og Karsten Lid snjóflóðasérfræðingur ræða saman áður en málþing
um snjóflóðavarnir hófst i Rúgbrauðsgerðinni í gær. DV-mynd BG
þeim koma þær Helga Gunnars-
dóttir, Þóra Kristín Magnúsdótt-
ir, Ása Sigurlaug Harðardóttir,
Dóra Líndal Hjartardóttir, Sigríö-
ur V. Finnbogadóttir, Ingibjörg
Daníelsdóttir, Svava Svandís
Guðmundsdóttir og Danfríður K.
Skarphéðinsdóttir. -kaa
Alþingi:
Forsetiminntist
þeirrasem iétust
Alþingi kom saman i gær eftir
jólaleyfi þingmanna. Þingfundur
var stuttur. Davíð Oddsson for-
sætisráðherra las upp forsetabréf
um að Alþingi komi saraan 25.
janúar. Þessu næst minntist for-
seti Alþingis, Salome Þorkels-
dóttir þeirra sem fórust í snjóflóð-
unum i Súðavík og í Reykhóla-
sveit. Einnig minntist hún látins
alþingismanns, Valdimars Indr-
iðasonar frá Akranesi.
Þessu næst var fundi slitið. Á
eftir hófust þingflokksfundir og
síðan hefiast venjuleg þingstörf í
dag.
Karsten Lid á málþingi um snjóflóðavamir með Islendingum:
|g
Snjóflóðið innan þeirra marka
sem við getum reiknað
- segir norski serfræðingur um flóðið í Súðavík
„Það er mjög erfitt aö segja til um
það hvort við hefðum með okkar
tækni getað séð fyrir snjóflóðið í
Súðavík. Sérstaklega nú þegar við
vitum um þetta snjóflóð. í ljósi þeirr-
ar vitneskju er ekki hægt að segja til
um hlutleysi mitt. Ef litið er til
reiknilíkana okkar þá er ljóst að
snjóflóðið er innan þeirra marka sem
við getum reiknað," segir Karsten
Lid, sérfræðingur í snjóflóðavöm-
um, sem sat málþing var haldið á
vegum umhverfisráðherra í Reykja-
vík í gær. Þingið sátu þingmenn Vest-
firðinga, fulltrúar frá Veðurstofu,
Almannavömum ríkisins auk íjölda
annarra sem koma að snjóflóöavörn-
um. Alls sátu rúmlega 20 manns
málþingið þar sem Karsten Lid miðl-
aði fundarmönnum af reynslu Norð-
manna varðandi snjóflóð og kynnti
sér reynslu íslendinga.
„Það er bundið í reglugerð hjá okk-
ur að ef útreikningar gera ráð fyrir
að snjóflóð falli á svæði á þúsund ára
fresti þá er ekki byggt á því svæði.
Ég þekki ekki þær reglur sem þiö
byggið á, ég reikna með því að þær
verði til umfjöllunar hér,“ segir
hann.
Össur Skarphéðinsson umhverfis-
ráðherra, sem fékk Norömanninn
hingað til ráðgjafar, segir að hann
vænti skýrslu frá honum og í fram-« .
haldi af því samvinnu um snjóflóða- ll
varnir hérlendis.
„Þetta mun byggjast á samvinnu-
grundvelli; staðbundinni reynslu
ykkar af snjóflóðum fram að þessu
og þeirri þekkingu og reynslu sem
við Norðmenn höfum af snjóflóða-
vörnum. Viö getum náð árangri með
því að sameina þetta tvennt," segir -
KarstenLid. -rt