Dagblaðið Vísir - DV - 26.01.1995, Blaðsíða 4

4
FIMMTUDAGUR 26. JANÚAR 1995
Fréttir
FiskiskipastóUinn stækkar þrátt fyrir úreldingar:
Mörg ný og f ullkomin
skip hverfa úr f lotanum
- alls búið að greiða rúmar 1100 milljónir í styrki
Búið er að greiða út úreldingu á 98
fiskiskipum. Styrkir vegna þeirra
nema 1 milljarði og 119 milljónum.
Uppistaða þessa flota er smábátar.
Þarna eru þó áþerandi ný og full-
komin fiskiskip.
Um er að ræða skip á borð við
Hálfdán í búö ÍS sem seldur var til
Nýja-Sjálands. Hálfdán var smíðaður
árið 1989 fyrir Norðurtangann á
ísafirði. Þá er Haukafell SF smíðað
fyrir Homfirðinga 1990. Ásgeir Frí-
manns ÓF 21 frá Ólafsfirði var smíð-
aður árið 1986. Lísa María sem einn-
ig var frá Ólafsfirði var smíðuð 1988.
Lómur HF, Snæfari GK, Sæfari Ak
og Frár VE fylla einnig þetta fríða
fóruneyti sem nú er horfið úr fiski-
skipaflotanum. Allt eru þetta skip af
stærðinni 150 til 300 tonn, bæði tog-
bátar og línubátar. Þegar hafa verið
úrelt 7 nýleg fiskiskip. Þau eru byggö
á árunum 1984 til 1990.
Þrátt fyrir að úreldingar fiskiskipa
hafi aldrei verið fleiri stækkaði fiski-
skipastóllinn að rúmlestatölu um
rúmlega 500 brúttórúmlestir milh
áranna 1993 og 1994. Alls var flotinn
samkvæmt tölum frá Fiskifélagi ís-
lands 121.230 brl. í árslok 1993.1 árs-
lok 1994 hafði flotinn stækkað og er
orðinn 121.786 brl. Hinrik G'reipsson,
framkvæmdastjóri Þróunarsjóðs
sjávarútvegsins, segir að inni í þess-
um tölum séu skip svo sem Snorri
Sturluson RE, Arnarnes SI, Amar 2
HU og Ottó Wathne sem öll séu án.
veiðileyfis í íslenskri lögsögu. Þetta
skekki myndina um 2.659 brl.
Búið að samþykkja
4.4 milljarða
„Þetta er svipað og menn reiknuðu
með. Það er ekki marktækar tölur
hvað varðar úreldingu sem Fiskifé-
lag íslands gefur upp. Inni í þeim
tölum em fiskiskip sem eru af svo-
kallaðri B skrá, sem eru skip sem
ekki mega veiða í íslenskri lögsögu,"
segir Hinrik Greipsson, fram-
kvæmdastjóri Þróunarsjóðs sjávar-
útvegsins.
Hann segir að nú sé alls búið aö
greiöa út 1100 milljónir í úreldingar-
styrki en alls sé búið að samþykkja
4 milljarða 377 milljónir til úrelding-
ar 305 fiskiskipa. Það komi þó ekki í
ljós fyrr en í mars hve margir muni
ganga alla leið og úrelda skip sín.
-rt
Skipum fækkar,
flotinn stækkar
CB
ÍOOO
800
jjg 600
tf)
*D 400
iT
140.000
120.000
100.000
80.000
60.000
40.000
200
I 1 i | 1
■ ■ ■ l l
'75 '80 '85 '90 '94
CA
O
'O
'3
*_
CQ
'75 '80 '85 '90 '94
Haukafell SF var smíðað 1990 fyrir Hornfirðinga. Það er nú horfið úr fiski-
skipaflotanum vegna úreldingar.
Snæfari GK. sem var smiöaður 1984
og var í eigu Vestmannaeyinga hefur
verið úreltur.
Asgeir Frímanns OF sem er full-
komið línuveiðiskip smíðað árið
1986. Hann var í eigu Ólafsfirðinga
en hefur verið úreltur.
I dag mælir Dagfari
Bensín á útsölu
Olíufyrirtækin þrjú, sem hér hafa
ráðið olíu- og bensínmarkaðnum
svo lengi sem elstu menn muna,
hafa átt hágt að undanfórnu. Er-
lendir og óviðkomandi aðilar hafa
sóst eftir aðgangi að markaðnum.
Olíufélögin hafa barist árangurs-
lausri baráttu gegn þessari árás og
innrás og bent á það fómfúsa starf
sem þau hafa unnið í þágu þjóðar-
innar og fyrir hana. Þau hafa bent
á að hingað sé ekki aö sækja neinn
gróða vegna þess að bensínverð sé
í algjöru lágmarki og ekkert af-
gangs til að lækka verðið til neyt-
enda. Olíufélögin hafa sýnt fram á
það með tölum og fortölum að þau
hafi nánast verið að selja bensínið
fyrir ekki neitt. En allt kemur fyrir
ekki; Irving Oil er á leiðinni.
Þetta er geigvænleg þróun og ol-
íufélögin geta að sjálfsgöðu ekki
horft upp á það aðgerðalaus að ein-
hverjir utanaðkomandi aðilar selji
íslendingum bensín á lægra verði
en hingað til hefur þekkst. Þess
vegna eru góð ráð dýr.
Svo heppilega vill til að Skeljung-
ur hefur verið í samvinnu við Hag-
kaup og Bónus og Hagkaup og Bón-
us eru verslanir sem selja allt milli
himins og jarðar af því að þau lifa
á samkeppninni og geta boðið ódýr-
ari vörur en aðrir af því að verslan-
ir á íslandi hafa ekki unnið sér
þann sama sess og olíufyrirtækin
að eiga markaðinn.
Þessi þrjú fyrirtæki, Skeljungur,
Hagkaup og Bónus, hafa nú stofnað
nýtt fyrirtæki, Orkuna, sem ætlar
aö setja upp bensínsölur þar sem
boðið verður upp á ódýrara bensín
en Skeljungur, Olís og Essó hafa
boðiö upp á. Gott ef það verður
ekki eins ódýrt og hjá Irving Oil.
Þetta eru stórkostlegar fréttir.
Sérstaklega er ánægjulegt að Skelj-
ungur skuli geta boðið Orkunni
ódýrt verð á bensíninu sínu, sem
leiðir til lægra útsöluverðs fyrir
neytendur. Hin olíufyrirtækin
hljóta auðvitað að bregðast við
þessari samkeppni meö því aö setja
upp sínar eigin bensínstöðvar til
að lækka vöruverðið til jafns við
Orkuna. Þeir setja sem sagt upp
bensínstöðvar til að keppa við sínar
eigin bensínstöðvar. Brátt verða
bensínstöðvar olíufyrirtækjanna,
sem hingað til hafa þjónað við-
skiptavinum sínum á lægsta mögu-
lega þensínverði, samkeppninni að
bráð og heyra fortíðinni til. Ein-
faldlega vegna þess aö það verslar
enginn við bensínsölur sem eru
ekki samkeppnisfærar í verði.
Samkeppnin er með öðrum orð-
um komin á það stig að olíufélögin
eru farin að keppa við sjálf sig.
Þetta stafar af óttanum við Irving
Oil. Olíufélögin ætla ekki aö láta
taka sig í bólinu og verða á undan
Irving Oil að bjóða lágt bensínverð
og það svo lágt aö olíufélögin verða
ekki smakeppnisfær. Þau ætla þess
vegna sjálf að ganga í það að drepa
sinn eigin rekstur með því að setja
upp bensínsölur sem drepa þeirra
fyrri bensínsölur.
Skeljungur gengur á undan í
þessari samkeppni með því að selja
Orkunni bensín til þess að Orkan
geti selt á lægra verði heldur en
Skeljungur. Skeljungur mun því
dæla bensíni til Orkunnar til þess
að Orkan geti drepiö Skeljung til
þess að Skeljungur geti drepið Ir-
ving Oil.
Allt er þetta gert af hugsjóna-
ástæðum í þágu þjóðarinnar vegna
þess að olíufélögin hafa margsinnis
bent á að bensínverð sé í lágmarki
og enginn afgangur til lækkunar
ef reksturinn á að bera sig. En hvað
gera menn ekki fyrir samkeppnina
og hvað gera menn ekki til að koma
í veg fyrir að erlendir aðilar ryðjist
hér inn á markaðinn til að drepa
þá sem fyrir eru á markaðnum.
Gallinn við þetta er sá að Irving
Oil ætlar ekki að hætta við að koma
þrátt fyrir samkeppni frá Hagkaupi
og Bónus og Skeljungi og niður-
sprengt verð á bensíni. Irving Oil
heldur að fyrirtækið geti enn grætt
þrátt fyrir niðurgreitt bensín frá
þeim sem fyrir eru á markaðnum.
Það sannar aðeins eitt. Það stað-
festir að íslendingar eiga ekki að
opna landið fyrir erlendri fjárfest-
ingu. Hún hefur ekkert nema vand-
ræði í för með sér.
Hér hafa menn verið að fórna sér
og lækka bensínið niður úr öllu
valdi fyrir það eitt að útlendingar
hóta því að veita þeim samkeppni.
Dagfari