Þjóðviljinn - 27.01.1955, Blaðsíða 10

10) — Þ'JÓÐVILJINN — Fimmtudagur 27. janúar 1955
Erich Maria REMAKQUE:
Að elska ...
...og degja
29. dagur
þaö er alveg víst. Ég er búinn aö leita á þeim flestum.
Hamingjan góða, það sem þar er að sjá. HvaÖ sem hver
segir, þá er þetta annað þegar konur og böm eiga í hlut,
en hermenn. Komdu, við skulum fá okkur bjór einhvers
staöar.“
Þeir gengu yfir Hitlerstorgið. Það bergmálaði í skón-
um þeirra. „Einn dagur liðinn í viöbót,“ sagöi Böttcher.
„Hvaö er hægt að gera? Bráðum er leyfið mitt búið.“
Hann opnaði dymar að drykkjukrá. Þeir settust viö
borð hjá glugganum. Tjöldin vom vandlega dregin fyrir
gluggana: Þaö glitti á krómið á drykkjuborðinu í hálf-
rökkrinu. Böttcher virtist vera hagvanur þarna. Án
þess að spyrja nokkurs kom veitingakonan með tvö glös
af bjór. Hann horfði á eftir henni. Hún var feit og vagg-
aði sér í mjöðmunum. Hún var ekki í lífstykki.
„Hér sit ég aleinn,“ sagði hann. „Og einhvers staðar
situr konan mín. Alein líka. Það vona ég að minnsta
kosti. Getur þetta ekki gert mann vitlausan?“
„Ég veit ekki. Ég væri ánægður ef ég vissi með vissu
að foreldrar mínir sætu einhvers staðar! Mér stæði á
sama hvar.“
„Já, en það er öðm vísi með foreldra. Maður hefur
ekki beinlínis þörf fyrir þá. Það er gott ef þeim líður vel
og það er allt og sumt. En eiginkona —“
Þeir pöntuðu tvö bjórglös í viðbót, og tóku upp nestið
sitt. Veitingakonan var á vakki kringum borðið. Hún
leit á bjúgun og feitina. „Drengir, þið megið vel við
una,“ sagði hún.
„Já, við megum vel við una,“ svaraði Böttcher. „Við
eigum dýrindis heimkomupakka með kjöti og sykri og
• vitum ekki hvað við eigum að gera við hann.“
Hánn kyngdi. „Þú ert á grænni grein,‘‘ sagði hann
beizklega við Gráber. „Þú getur borðað þig saddan og
svo geturðu farið út og náð þér 1 mellu og gleymt
raunum þínum.“
„Það gætirðu gert líka.“
Böttcher hristi höfuðið. Gráber leit undrandi á hann.
Hann hafði ekki búizt við slíku trygglyndi hjá gömlum
hermanni. „Þær eru of horaðar, lagsi,“ sagði Böttcher.
„Það er verstur fjandinn að það getur ekki nema bústið
kvenfólk komið mér til. Annað er tilgangslaust. Alveg
út í bláinn. Ég gæti eins háttað hjá hrífuskafti. Bara
bústið kvenfólk. Annars er ég til einskis nýtur.“
„Jæja, þarna er ein!“ Gráber benti á veitingakonuna.
„Nei,' þér skjátlast!“ Böttcher varð æstur. „Það er
reginmunur á, lagsi! Þarna sérðu lausa, mjúka fitu, sem
maður sekkur niður í. Að vísu er þetta feit kona — en
fiðursæng, ekki tvöföld fjaðradýna eins og konan mín.
Á henni er allt úr járni. Herbergið hristist eins og
smiðja þegar hún hreyfði sig og myndir duttu niður af
veggjunum. Nei, lagsi, þú finnur ekki slíkan kvenmann
hvar sem er á götunni:“ .it-
Hann starði þögull og hugsandi fram fyrir sig. Gráber
fann allt í einu fjóluilm. Harin Íeit yið. Þær uxu í potti
í gluggakistunni. Það var óendánlega sætur ilmur af
þeim og um leið og haim andaði að sér minntist hann
alls: barnæsku, öryggis, heimilis, vona, gleymdra
æskudrauma — þetta kom yfir hann eins og leifturárás
og var um garð gengið þegar í stað; en hann sat eftir
ringlaður og móðm’, eins og hann hefði verið að ganga
gegnum djúpan snjó með þunga byrði.
Hann reis á fætur. „Hvert ertu að fara?“ spurði
Böttcher.
„Ég veit það ekki. Eitthvað."
„Ertu búinn að fara í aðalskrifstofuna?“
„Já. Þeir gáfu mér ávísun á skálavist.“
„Gott. Reyndu að komast í herbergi númer fjörutíu
og átta.“
„Já.“
Böttcher horfði letilega á veitingakonuna. „Ég ætla
að sitja hérna dálitla stund. Fá mér einn bjór í viðbót.“
Gráber gekk hægt eftir götunni sem lá að herskál-
unum. Það var orðið kalt úti. Á gatnamótum glitti
í sporvagnsteina sem lágu yfir sprengjugíg. Tungls-
ljósið smeygði sér inn um opnar dyr. Hann heyrði fóta-
tak sitt bergmála eins og einhver gengi í takt við hann
undir gangstéttinni. Allt var mannautt, kalt og rökkvað.
Herskálamir voru á hæö í útjaðri borgarinnar. Þeir
voru óskemmdir. Æfingavöllurinn virtist snævi þakinn
í hvítu timglsljósinu. Gráber gekk inn um hliðiö. Hon-
um fannst sem leyfi sitt væri á enda. Fyrra líf hans
hafði hrunið í rúst að baki hans eins og hús foreldra,
hans og hann var á leið til vígstöðvanna aftur — til
annaiTa vígstöðva að þessu sinni, án vopna og skotfæra,
en engu hættuminni samt.
10.
Það var þrem dögum síðar. Viö borðið í herbergi
númer fjörutíu og átta voru fjórir menn að spila. Þeir
höfðu spílað stanzlaust í tvo daga, hætt aðeins til að
matast og sofa. Þrír mannanna skiptust á aö spila;
hinn fjórði spilaöi látlaust. Hann hét Rummd og hafði
komið heim í leyfi fyrir þrem dögum — alveg mátulega
til að grafa konu sína og dóttur. Hann hafði þekkt konu
sína af fæðingarbletti á mjöðminni; hún var ekki með
neitt höfuð lengur. Eftir jarðarförina hafði hann kom-
ið í skálana og byrjað að spila. Hami talaöi ekki við
neinn. Hann sat þarna hreyfingarlaus og spilaði. Hann
vann.
Gráber sat við gluggann. Næstur honum var Reuter
liðþjálfi með bjórflösku í annarri hendi og reifaðanj
hægri fót í gluggakistúnni. Hann þjáðist af liöagigt.
Herbergi fjörutíu og átta var ekki aöeins athvarf lán-
lausra hermanna í leyfi, heldur einnig sjúkrastofa. Fyr-|
ir aftan þá lá Feldmann vélvirki í rúminu. Hann hafðij
einsett sér að bæta upp á 3 vikum þann svefn sem haimj
hafði farið á mis viö á þrem stríðsárum. Hann fór ekkij
úr rúminu nema til að borða.
1
„Hvar er Böttcher?“ spurði Gráber. „Ekki kominnj
ennþá?“
„Hann er farinn til Haste og Iburg. Einhver lánaöi
honum reiðhjól um hádegið. Nú getur hann leitað íj
tveim þorpum á dag. En hann á enn eftir heila tylft. Ogj
svo eru búöirnar sem flóttafólkið er í. Þær eru mörgj
hundruð kílómetra í burtu. Hvemig á haiin að komast
þangað?“
Glens og ganan
Vinur minn, sagði hún við
hann skömmu áður en þau
ætluðu að gifta sig: Þegar
við erum gift færð þú í hús-
ið konu sem sannarlega kann.
að búa til góðan mat.
Eg vissi ekki að þú værir
neinn snillingur í matartilbún-
ingi, svaraði hann fremur fá-
lega.
Nei, það er ég ekki — mamma
ætlar að koma.
Eg verð að segja að þetta er
fínn matur, sagði ungi eigin-
maðurinn við matborðið einn
dag.
Hvernig gaztu sagt að þetta
væri fínn matur? spurði móð-
ir eiginkonunnar rétt á eftir
undir fjögur augu.
Eg sagði ekki að hann væri
fínn — ég sagði að ég yrði
að segja að hann væri fínn,
svaraði tengdasonurinn.
Eg elska þig. Þú ert yndis-
legasta stúlkan í aRri veröld-
inni. Þú ert innihald allra
drauma minna, þú ert ljós
lífs míns, þú ert fullkomnun
allra vona minna, þú ert inn-
blástur minn, andagift mín og
frumlind. Fyrir þín skuld
mundi ég berjast við dreka
og ófreskjur, fyrir þín orð
gæti ég lagt heiminn að fót-
um mér. Viltu verða mín?
Þykir þér vænt um mig?
Húsgögn i baSherberginu
Flestar konur gætu hugsað
sér að eiga lítið snyrtiborð sem
þær gætu snyrt sig við. Áður
fyrr var slíkum borðum ætlað-
ur staður í svefnherberginu,
Karklútum sagt
stríð á hendur
„Eg leyfi mér að fullyrða,
að ef húsmóðir sæi karklút
undir smásjá með öllum þeim
milljónum af bakteríum sem í
honum eru — myndi hún aldrei
framar nota karklút!"
Þannig komst danskur lækn-
ir að orði á húsmæðra þingi í
Silkiborg. Hann hélt því fram
að karklútar væru umfram allt
bakteríudreifarar í eldhúsum
og gætu í versta tilfelli orsakað
eitranir.
I mörgum eldhúsum eru kar-
klútar notaðir til alls og bera
en nú á dögum þegar herbergi
eru yfirleitt notuð sem stofur
vegna rúmleysis, væri hentugra
að geta haft snyrtiborðið í bað-
herberginu, þótt þau séu sjald-
an nógu stór til þess. Venjulegt
smáborð með einni skúffu er
ágætt snyrtiborð. Á myndinni
er sýnt hvítlakkað boið með
samsvarandi koll og það lítur
ágætlega út. Gott er að hafa
glerplötu á borðinu sem auð-
velt er að hreinsa.
óþrif milli eldhúsáhalda og
matvara. Réttast væri að nota
alls ekki karklút og skola í
staðinn búsáhöldin úr heitu
vatni og setja þau til þerris,
en ef húsmæður vilja ekki sjá
af karklútunum verða þær að
gæ'ta þess að þeir séu að
minnsta kosti einu sinni á dag
þvegnir úr sjóðheitu sáipuvatni
og skolaðir vel.
Buxur sem
heimabúningur.
Sumir eru enn þeirrar skoð-
unar að það sé ljótt og ókven-
legt að ganga í síðbuxum í
heimahúsum, en þeim fækkar
óðum. Lítið á búninginn á
myndinni sem Henri Halphen
hefur gert. Hann er hvorki
ljótur né ókvenlegur. Það eru
síðbuxur sem þrengjast niður.
Þær eru hæfilega síðar, þ. e.
ekki svo síðar að þær gangist
niður í skóna. Við buxurnar
er notað einlitt peysusett, sem
að vísu fer alveg jafn vel við
pils.
Dökkir
eyrnalokkar.
Ljóshærðum konum fara
dökkir eynialokkar mjög vel.
Stórir svartir, dökkbrúnir eða
dökkgrænir eyrnalokkar fara
sérlega vel við ljóst hár.