Þjóðviljinn - 04.07.1965, Blaðsíða 4

4 SÖ)A — ÞJÖÐVILJINN — Sunnudagur 4. júlí 1963
Otgefandi: Samemingarflokkur alþýðu — Sósialistaflokto-
urinn. —
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb), Magnús Kjartansson,
Sigurður Guðmundsson.
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson.
Ritstjóri Sunnudags: Jón Bjamason.
Auglýsingastjóri: Þorvaldur Jóhannesson.
Ritstjóm, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja, Skólavörðust. 19,
Simi 17-500 (5 linur). Áskriftarverð kr. 90.00 á mánuði.
Það má/ ski/du Emil&Bjarni
gtjórnarblöðin eru svolítið íeimnisleg þegar þau
reyna að þakka ráðherrunum sínum íyrir síld-
veiðistöðvunina og er það ekki nema von. Þau tala
verr og verr um gerðardóminn um síldarverðið og
vilja kenna honum um allt saman. Að sjálfsögðu
ákvað gerðardómurinn bræðslusíldarverðið í nánu
samstarfi við ríkisstjórnina og haft var algert sam-
spil um tilkynningu verðsins og útgáfu bráða-
birgðalaganna. Og þó þau væru höfð í formi heim-
ildarlaga mun enginn efast um að ríkisstjórnin var
staðráðih í að framfylgja þeim út í æsar og hefði
gert það ef sjómenn hefðu ekki tekið í taumana.
Og það var mótmælaaðgerð sjómannanna sem kom
nægum skilningi inn í verðlagsráðsmenn til að á-
kveða viðunanlegt verð á Suðvesturlandssíld og
söltunarsíldinni,. en sannarlega ekki bráðabirgða-
lög ríkisstjórnarinnar.
^fsakanir stjórnarblaðanna fyrir framkomu Bjarna
Benediktssonar, Emils Jónssonar og kumpána
\>.>ðast gerðar í sögufölsunarskyni eingöngu, í
botari von að einhverntíma í framtíðinni trúi ein-
nver því að þær hafi við rök að styðjast. Þeim sem
fylgzt hafa með málum þessa eftirminnilegu viku
Wa fúllvel hvað gerðist og hvernig þ)áð"*gerðist.
Hvað eftir annað hefur það gerzt, að ráðizt hefur
verið á lífskjör sjómannastéttarinnar af skammsýn-
um og íhaldssömum valdhöfum. Sjómenn hafa mót-
mælt harðlega með orðum, má minna á mótmæli
gegn hinum alræmdu gerðardómslögum Emils og
íhaldsins, sem höfð voru til að minnka hlut síld-
veiðisjómanna. Á orð sjómannanna var ekki hlust-
að. I vikunni sem leið töluðu íslenzkir sjómenn því
máli, sem meira að segja Bjarni Benediktsson og
Emil Jónsson skilja, og að sjálfsögðu varð ríkis-
stjórnin að láta undan og hætta við árásina á
lífskjör sjómanna. Það er sannleikur málsins, öll-
um augljós.
Tafarlausa samninga!
^tvinnurekendur eða réttara sagt íhaldsklíkan í
Vinnuveitendasambandinu neitar enn að semja
við verkamenn og verkakonur í Reykjavík og
Hafnarfirði og víðar á landinu um einföldustu og
sjálfsögðustu leiðréttingar á kjarasamningum þess-
ara starfstétta. Þeir neita að semja við verkamenn
og verkakonur um aldurshækkanir kaups og
greiðslu fyrir veikindadaga, líkt því sem opinber
kjaradómur telur rétt að verzlunarmenn njóti. Þeir
neita að semja um eðlilega hækkun á kaupi og
styttingu vinnuvikunnar.
yerkamenn og verkakonur hafa sýnt langlundar-
geð í þessum samningum sem óvenjulegt má teljasí
í vinnudeilum. Einungis hefur verið farið í skyndi-
verkföll til að knýja á um samningsgerð. Ætli
íhaldsklíkan í Vinnuveitendasamandinu hins vegar
að halda áfram að neita að semja við verkamenn
um siálfsögðustu kjarakröfur, hljóta verklýðsfélög-
in að fara að láta það steinrunna afturhald finna
til máttar samtakanna. — s.
Menntaskólanemi segir skoðun sína um skólamá

□ Skólamál hafa mjög verið til umræðu í blöðum og útvarpi að undanförnu. Ýmsir skólamenn
hafa látið frá sér heyra og hefur mönnum þótt á skorta, að sjónarmið nemenda kæmu fram í
umræðum þessum. Nú hefur menntaskólanemandi sent Þjóðviljanum grein til birtingar um
þessi mál, sem svo ofarlega eru á baugi, og fer hún hér á eftir.
Stúdentar.
Nauðsynlegt er að búa vel
að þeim sem nám stunda
Það hefur margt veriS skraf-
að og skrifað um skólamál hér
á landi undanfarið. Samt hef
ég hvergi séð neinn skólanem-
anda tjá sig á prenti um þetta
mikilsverða mál. Mér finnst
það jafnvel öfugþróun, að þeir
sem virðast eiga einna mest
undir þessum málum komið
skuli þegja. Og þar sem ég
hef lengi haft áhuga á róttæk-
um breytingum skólamála og
hef þess vegna heyrt og mun-
að skoðanir skólafélaga minna
og reynt að mynda mér á-
kveðna skoðun, tel ég mig
nógu færan til þess að skrifa
smágrein um þetta mál, þótt
eflaust megi finna marga mér
ritfærari menn í röðum skóla-
nemenda. Ég ætla þess vegna
að reyna að setja fram skoð-
anir mínar á sem skýrastán og
stuttorðastan hátt. Mun ég
einkum beina athygli minni að
þeim, sem hyggja á langskóla-
nám, því að mikilvægast er, að
þeir hljóti sem fullkomnastar
aðstæður.
BARNAPRÓF
Barnaskólanám hefst að
mínu áliti of seint og stendur
of lengi, miðað við námsefnið.
Ég tel, að barnaskólanám ætti
að hefjast við sex ára aldur, og
svokallað barnapróf yrði tekið,
er barnið væri tíu ára. Það er
staðreynd, sem ekki verður
fram hjá farið, að börn, sem
byrja einu ári fyrr í skóla
en vanalegt er, standa sig sizt
verr en hin. er fram í sækir.
UNGLINGAPRÓF
Unglingaskóli mætti taka
tvö ár, að mínu áliti, eins og
nú er, en meira ætti að vera
kennt í þeim bekkjum, svo að
ofurþunginn legðist ekki á
landsprófið og menntaskólann.
Með þessu móti gæti námsefnið
til unglingaprófs verið komið
langt fram í námsefni lands-
prófsins, eir.s og þao er nú.
Kennslu á þessum tveim
stigum menntunarinnar mætti
vera eins háttað og nú er á
samsvarandi stigum, þar eð
nemendur eru að öllum líkind-
um ekki nægilega þroskaðir til
að velja milli greina.
LANDSPRÓF,
GAGNFRÆÐAPRÓF.
Ég tel, að landspróf og gagn-
fræðapróf ætti að renna sam-
an, því að með því mætti bæta
almenna menntun þjóðarinnar.
Þarna ætti skyldunámið að
enda. Þetta stig mætti taka
tvö ár, og væru því nemendur
jafnlengi í skyldunámi og nú
tíðkast, en væru samt ólíkt
betur undir lífið búnir, hvað
menntun snerti. Á þessu
menntunarstigi skyldi vera
valgreinakerfi. Nemendur ættu
kost á um eða yfir tíu grein-
um og þyrftu að velja sér
þrjár greinar auk stærðfræði,
íslenzku og ensku, sem væru
algjörar skyldugreinar. Með
þessu móti væru nemendur
betur búnir undir valgreina-^
kerfi menntaskólanna, en hinir,
sem kysu sér aðrar leiðir væru
betur búnir undir þann vanda
lífsins að velja og hafna.
Einnig er fullvíst, að með
þessu móti fengist ólíkt meira
út úr nemendunum; hæfileik-
ar þeirra á hinum ýmsu svið-
um kæmu betur fram.
STÚDENTSPRÓF
Menntaskólanámið er án
vafa erfiðasta viðfangsefnið.
Þama þurfa menn að búa sig
undir hina æðri menntun há-
skólanna, leitin að hinu full-
komna, hinu óendanlega í'
heiminum. Menntaskólakerfið
nú á dögum er algjörlega í
molum. Það er ekki til neins
annars fallið en að skapa náms-
leiða og valda því, að nemend-
ur finni aldrei sjálfa sig.
Deildaskiptingu þá, sem nú
á sér stað í menntaskólum
okkar, tel ég algjöra fásinnu.
Þetta eru í rauninni tvær mála-
deildir, önnur með stærðfræði-
greinum, hin svona að mestu
leyti án þeirra. Þegar gripið
verður til valgreinakerfis, sem
hlýtur að verða mjög bráðlega,
tel ég leiða af sjálfu sér, að öll
deildaskipting- -ieggist niður.-
Svona um það bil fjórar val-
greinar væri eflaust nóg fyrir
hvern nemanda, og auk þess
skyldu menn hlýða á ýmsa
fyrirlestra um fræðandi mál-
efni, svo sem sálfræði, rök-
fraeði og ýmsar listgreinar.
Ég held, að við kæmumst
af með þrjá vetur í mennta-
skóla, en skólaárið mætti
vissulega lengja, að því til-
skildu. að nemendur yrðu
styrktir nægilega til náms af
opinberu fé. Þessi sífélldu próf
í utanaðbókarlærdómi tel ég
algjörlega þarflaus. Hver ein-
stakur kennari skyldi einungis
gefa nemanda sínum einkunn
tvisvar á skólaári um frammi-
stöðu hans í tímum. Með þessu
mætti spara mikinn tíma, sem
aðeins er eytt í óþarfa. Eink-
unnastigar í skólum þessum
mættu vera miklu fábrotnari
en nú er. Raunverulega ætti
að gefa aðeins femskonar
einkunnir: ÁGÆTUR (ca. 9,00
—10.00). GÓÐUR (ca. 7,5 —
9,0ý, SÆMILEGUR (ca. 6.0—
7.5) og LÉLEGUR (ca. 0.0—
6.9). Engin skyldi fá að Ijúka
námi í neinni grein, nema hann
hafi hlotið einkunnina: SÆMI-
, LEGUR minnst. Þessi ein-
kunnarstigi mundi að öllum lík-
indum svæfa einkunnasýkina
í menntaskólunum, en eins og
•aé er ástatt, er hún líklegahið
eina, sem heldur þeim uppi.
Slík einkunnasýki hlýtur aÚtaf
að vera óholl og skapa remb-
ing og metnaðargimi, en það
er alls ekki hlutverk skólanna
að draga fram löngunina til að
vera mestur, heldur að
mennta nemenduma og búa þá
undir lífsbaráttu sína. Þeir
menn, sem í sjálfu lífsstríðinu
eru fullir rembings og óhóf-
legs álits á sjálfum sér, koma
oftast að miklu minna gagni
en þeir, sem meta sjálfa si*
rétt, og þora að kannast við.
að þeir eru bara venjulegir
menn, engin ofurmenni, or>
starfa síðan í samræmi við
það.
Að lokum vil ég skora á
skólanemendur þjóðarinnar að
láta álit sittíljós, ef það mætti
verða til þess, að þjóð vor
vaknaði til skilnings á mennt-
unarþörf nútimans og nauðsyn
þess, að vel sé búið að þeim,
er nám stunda.
Kr.B., menntaskólanemi.
Utboö
Tilboð óskast í sölu á gluggatjaldaefnum og glugga-
tjaldastöngum vegna borgarsjúkrahússins í Fossvogi.
Útboðsskilmála má fá í skrifstofu vorri, Vonarstræti 8.
Iimkaupastofnun Reykjavíkuiborgar.
GALLABUXUR
á telpur og drengj í öllum stærðum.
Verzlunin Ó.L.
Traðarkotssundi (á móti Þjóðleikhúsinu).
vinsœlastir skartgripir
jóhannes skólavörðustíg 7