Þjóðviljinn - 09.09.1970, Blaðsíða 4

4 SlÐA — ÞJÓÐVTLJrWN — Miðarikudagur 9. septemiber 1970.
Otgefandi:
Framkv.stjórls
Ritstjórar:
Fréttaritstjóri:
Ritstj.f ulltrúi:
Auglýsingastj.i
Útgáfufélag Þjóðviljans.
Eiður Bergmann.
Ivar H. lónsson (áb.), Magnús Kjartansson
Sigurður Guðmundsson
Sigurður V. Friðþjófsson
Svavar Gestsson.
Olafur Jónssoa
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýsingar, prentsmiðja: Skóiavörðust. 19. Simi 17500
(5 linur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
Leyniviðræður
J borgarstjórnarkosningunum í Reykjavík í vor
urðu tveir flokkar fyrir miklu áfalli, Alþýðu-
flokkurinn og Hannibalistar. í þingkosningunum
1967 fékk Alþýðuflokkurinn 7.138 a'tkvæði og hefði
þurft að fa 7.618 atkvæði í kosningunum 1 vor til
að halda hlutfallslega óbreyttu fylgi. Hann fékk
hins vegar aðeins 4.601 at'kvæði, og varð hlutfalls-
legt tap hans 3.017 atkvæði eða 39,6%. Á sama hátt
hefðu Hannibalistar þurft að fá 3.757 atkvæði í vor
til þess að halda óbreyttu fylgi frá þingkosning-
unum 1967. Þeir fengu hins vegar aðeins 3.106 af-
kvæði og varð hlutfallslegt tap þeirra 651 atkvæði
eða 17,3%. Var þetta tap þungbært áfall því að
leiðtogarnir höfðu lagt á það áherzlu að þeir væru
mikil og vaxandi hreyfing.
JJinar sameiginlegu ófarir hafa leitt til þess að
forsprakkar Alþýðuflokksins annarsvegar og
þeir Hannibal og Bjöm hinsyegar hafa,að.,undan-
förnu átt miklar umræður um samvinnu og jafn-
yel samruna fyrir næstu þingkosningar og standa
þau samtöl nú sem hæst. Athyglisvert hefur verið
að umræður þeirra hafa einvörðungu snúizt um
þingsæti og röðun á lista og hugsanlegar valda-
stöður, en málefni hefur alls ekki borið á góma.
Áhyggjuefni hafa ekki verið óðaverðbólga og
kjaramál, ekki atvinnuöryggi og þróun íslenzkra
efnahagsmála, heldur hafia forsprakkamir einvörð-
ungu rætt um það hvemig þeir gætu bezt haldið
sér fljótandi. Það er einnig athyglisvert að sam-
ítöl þessi hafa ekki verið borin undir óbreytta fylg-
ismenn. Gylfi Þ. Gíslason hefur ekki miklar mæt-
ur á liðsmönnum sínum eftir fundinn í Alþýðu-
flokksfélagi Reykjavíkur í haust, og þeir Hanni-
bal og Bjöm hafa alltaf litið á Samtök frjálslyndra
og vinstrimanna sem valdatæki er þeir gætu beitt
í þágu einkahagsmuna sinna.
Efcks er enn Ijóst hvern árangur viðræður „hinna
æfðu stjórnmálamanna“ bera. Samtöl þeirra
eru hins vegar lærdómsrík staðreynd fyrir alla
vinstrimenn, dæmi um það hvernig fer þegar leið-
ítogar telja sig bafna yfir samtök sín.
Verður ekki unuð
^tvinnurekendur og stjórnarvöld hafa að undán-
förnu lagt mikla áherzlu á nauðsyn þess að
taka upp „nýjar aðferðir við gerð kjarasamninga"
eins og Morgunblaðið orðar það. Um það em höfð
fögur almenn orð, en hinn raunverulegi tilgangur
er sá einn að skerða samningsrétt verkafólks og
gera launamönnum erfiðara fyrir að tryggja
hagsimuni sína og réttindi. Ástæða er til þess að
vara alvarlega við þessum fyrirætlunum og leggja
áherzlu á það þegar í upphafi, að verkafólk mun
ekki una neinu valdboði sem skerðir samnings-
réttinn. — m.
Svíar þykja sem krmnugit er íraimar
öðruim hvað snertir kyuferöisíræðslu
barna og unglinga og er byrjað á
þessu efni sitrax £ fyrstu bekkjuni
barnasikólans. Nýjasta nýtt er niú Mk-
ritið ,,XY-nýr“, sem leikdð er fyrir
yn.gstu nemendurna og sjást hér noktor-
ar svipanyndir úr einiuim skóaanuim.
•
Bfst til vinstri teikrua „piabbd“ og
„maimima" sicýri ngai’myndi r á töfluna
Og faðmast síðan til að siýna, hve
vænt þiedm þykd hvoru um annað. —■
Neðst sýndr „miaimimia", hvað hún er
orðdn sver og svartíklædda stultoan
leikur barnið, sem sipritolar og spairtoar
inni í henni. Bömin tatoa þátt í leifcn-
um, ledka (stóra -myndin) sæöin, siem
flýta sér mdHIli fóta „mjömimiu“ áledðis
að egginu.

XY-ieikurinn i sænskum barnaskólu
bæjar-
pósturinn
Merkin sýna verkin. — Stjórn fyrirtækja
í samræmi við ríkjandi stjórnarfar.
Bæjarpósturinn í daig flyt-
ur bréf ES, hugleiðingar í til-
efni sj ónvarpsþáttar Ólafs
Ragnars Grímssonar á dög-
unum.
★
f umræðuþættinum „Víta-
hiringurkm" í sjónvairpinu
vair spurt, hvort þeiir, sem
þair komu fram, álitu a'ð
verkföli borgaðu sdig fyrir
verkafólk. Einnig bvort þedr,
það er vertoamenn, helðu
etoki séð það fyrir, að toaup-
hækkuninnd yrði velt út í
verðlaigið.
Og tvisvair var spurt (með
hlakkandj rómi), hvort þeir
hafi „látið plata sig“.
í blöðum og útvaæpi eru
orð og hugtök, oft notuð í
annarrj merkingu en vi’ð höf-
um vanizt. Þannig mertoti
danska orðið plata hjá spyrj-
endum, að svíkja.
Það hefuir verið samið um
kaiup og breytingu á því
samtovæmt vísitölu.
Þesisdx samningar haf-a ver-
ið sviknir. Verkamenn hafa
ekki fengið leiðréttingrj mála
sinna með öðru móti en verk-
föllum. Þar hefur ríkisstjóm-
in verið að verki, þó aðrir
hafi haldi'ð í spottann, sem
kippt var í.
Það var etoki ýjað í þá átt,
hvort það bprgaði sig fyrir
atvinnuirekendur að knýja
fram verkföll. En það kom
fram í þættinum, að þeir
sem rækju útgerð af bag-
sýni og duignaði fengju síður
fyrirgreiðslu um lán.
Það risu upp allavega fyr-
irtæki. stofnuð af eignalaus-
um mönnum, sem sáu að
þeir gátu ekki lifa'ð af
vertoamannakaupi ednu sam-
an.
Þedr fengu lán Með hvaða
ráðum þeir náðu töitoum á
W.inkunum verður ej ratoið
héc.
Merkin sýn,a verkin. Lán-
in fengin þar til lánastofnun-
um fannst ekki borga sig að
gera fyrirtækin upp.
Þessum fyrirtækjum var
stjórnað af vissri fyrirhyggju
í siamræmi við rikjandi
stjó'mairfar. Svo lái þeim
hiver sem vill, bó þeir lifi og
láti samkvæmt ríkjandi við-
reisnarstefnu.
Það er of langt mál að
telja upp allan þann bjarnar-
gredða sem stjómin hefur
gert atvinnurekendum og
raunar kaupmönnum, sem
margir vilja reyna að vera
hei’ðarlegir. Ég minnist þess
þó, að fyrir einum tveimur
árum upplýsti formælandi
kaupmanna að þeir töpuðu
5% á verzluninni. Þeir allra
heiðarlegu'stu eru því sjálf-
sagt horfallnir eða komnir í
steininn.
Vítahringurinn heldur á-
fram. Kaupmenn og allir
þeir sem snúast í toringum
þá og verzlun þeirra og
þeirra böm í æðr; skólum,
geta aldrei lifað á verzlim
við sjálfa sig.
Samt sem áður vdrtust sum-
ir í þættinum mjög hrifnir
af gerðum stjórnarinnar fyr-
ir atvinnuvegina, sem þjóð-
ina í heild.
Ekkj vissi ég hve langt bil
sumir vildu telja, að væri
á milii aðgerða vinst.ri stjórn-
arinniar og „vi'ðreisnar"-
stjómarinnar til hagsbóta
fyrir almenning í landinu.
Á það var ekkj minnzt, að
vinstri stjórnin framkvæmdi
ekki gengisfellingu, gerði
ekkert til að svikja sammnga
verkamanna, reyndi að
, stöðva verðbólgu með bind- .
ingu á verðlagi og kaupgjaldi.
Þá gerðu verkamenn ekki
verkföll eða höfðu uppi kröf-
ur um kauphækkanir. Það
voru þeir hæstlaumuðu, sem
vildu hækka sinn gró'ða.
Þessi afstaða vinstri stjóm-
arinnar og verkafólks var
etoki rædd í þættinum, enda •
gleymist alþýðufólkið oft, þeg-
ar talað er um álit þjóðar-
innar.
Margur dóðist að því hve
mitolu stjórnin gaf komið í
verk áður en Hermann skarst
úr leik.
Og nú sjá allir þann víta-
hring, sem Mammonsdýrk-
endur haf'a skapað þjóðinni.
Og þó asni komi hla'ðinn
gulli. verða varla margix sem
njóta þess.
E. S.
Þukkurorð
Félag íslenzkra bifreiðæig-'
enda bauð vistfólki á Grund,
Minni-Grund í Reykjavík og i
Ásunum í Hveragerði s. 1. laug-
ardag í skemmtiferð að Borg
í Grímsnesi. Ferðin tókst með
ágaetum og þátttaka mikil, yfir
200 voru með í förinni.
Einsöngur ungfrúar Sigríðar
E. Magnúsdóttur og undirleitour
Ölafs Vignis Albertssonar var
með afbrigðum góður, enda var
listafó’kinu þakkað óspart með
dynjandi lófataki. — Veitingar
allar rausnarlegar og vel fram
bomar, veðrið ágætt og vegim-
ir líka, og var því þessi ferð
öllu vistfólkinu til mikillar
ánægju og gleði.
Fyrir þetta allt er þaktoað af
alhug. Félagar F. í. B. í Reykja-
vík, Hveragerði, Selfossi og Þor-
lákshöfn, sem lánuðu bifreiðar
sínar og Öku þeim flestir sjélfir,
hafa enn á ný rnunað eftir ald-
urhnigna og lasburða fólkinu,
margir fleiri voru með í 10.—
20. skipti.
Framkvæmdastjóra F. I. B.
Magnúsi Valdimarssyni, sem
hefur alltaf borið hita og þunga
dagsins í þessum ferðum, er
sérstakilega þakkað mikið og
óeigingjarnt starf. — Formaður
F í. B. Arinbjörn Kolbeinsr
son læknir lætur sig aldrei
vanta í þessar árlegu ferðir og
miargiir fleiri voru með í 10 —
20. skipti.
Enn á ný — innilegar þakkir.
7. september 1970.
Gísli Sigurbjörnsson.