Þjóðviljinn - 14.03.1973, Blaðsíða 3

Miövikudagur 14. marz 1973 ÞJÓDVILJINN — SIÐA 3
Hvert er vald Alþingis?
Utgerðarmenn vilja ekki
kaupa radióbaujur
Síðastliðið vor samþykkti
Alþingi þingsályktunartil-
lögu Bjarnfríðar Leósdótt-
ur og Garðars Sigurðsson-
ar, þar sem þess var farið á
leit við ríkisstjórnina, að
sett yrði í reglugerð um
eftirlit með íslenzkum skip-
um, að öll íslenzk skip væru
búin radíóduflum.
Á fundi Sameinaðs þings
í gær svaraði Hannibal
Valdimarsson félagsmála-
ráðherra fyrirspurn Jónas-
ar Árnasonar um fram-
kvæmd þessarar þings-
ályktunar. Fyrirspurn
Jónasar var svohljóðandi:
Hvað líður framkvæmd
þingsályktunar frá 16. maí
1972, um að sett verði í
reglugerð, að öll íslenzk
skip skuli hafa um borð
sjálfvirk radíódufl til
ney ða rka 11 ssend i nga ?
Jónas fór nokkrum orðum um
nytsemi slíkra dufla og benta á,
aö nýleg dæmi sönnuöu vissulega
þörfina á slikri öryggistæki. Hann
ræddi nokkuö skylda tillögu
Péturs Sigurössonar
(S) og fleiri, en hún liggur nú
fyrir Alþingi. Sú tillaga er aö þvi
leyti frábrugöin fyrri samþykkt
Alþingis, aö gert er ráö fyrir, aö
sjálfvirkir sendar séu i gúmmi-
bátunum. Jónas kvaö þetta vera
hina þörfustu tillögu.
Hannibal Valdimarsson sagöi,
aö hann heföi f júnibyrjun sent
þingsályktunina til Siglingamála-
stofnunar rikisins, og heföi Páll
Ragnarsson, aöstoöarsigiinga-
málastjóri, svaraö þvi til, aö
helztu vandkvæöin viö fram-
kvæmdir stöfuöu af kostnaöi, en
slikar stöövar kostuöu 96.000 kr.
frá Japan. Hannibal haföi þaö
eftir Páli, aö erfitt væri aö skylda
skipaeigendur aö setja slikar
stöövar i bátana, á meöan þeir
væru daglegir gestir i Sigiinga-
málastofnuninni til aö sækja um
frestun á viöhaldi skipanna og
bæru þá viö féleysi.
Ráöherra sagöi, aö hann heföi
fengiö álit Landssambands is-
lenzkra útvegsmanna, Félags is-
lenzkra botnvörpuskipaeigenda,
Sjómannasambands Islands og
Farmanna- og fiskimannasam-
bandsins á þessum málum. Þar
skipti algjörlega i tvö horn.
Samtök sjómanna teldu, aö
mikiö öryggi væri i slikum stööv-
um»og mæltu meö, aö fram-
kvæmdum yröi hraöaö.
Útgeröarmenn teldu aftur á móti,
aö skipin væru nægjanlega vel
búin öryggistækjum, eöa eins og
segöi i greinargerö L.Í.Ú.,ekk:
væri þekkt neitt dæmi, þar sem
umrædd dufl heföu komiö afl
Japanir
senda menn
til að dæma
loðnugæði
Eins og skýrt er frá annars
staöar I blaöinu er hætta á aö
stöövuö veröi frysting á loönu
alveg á næstunni. Bjarni
Magnússon hjá Islenzku um-
boössöiunni, sem er eini
aöilinn fyrir utan SH og SÍS
sem gert hefur samninga vib
Japani, hefur áhuga á aö
frysta lengur til aö standa viö
samninga, sem hann hefur
gert. Munu viöskiptafulltrúar
frá Japan koma nú i vikunni til
aö kynna sér ástand og gæöi
loönunnar, sem nú veiöist, og
segja til um hvort halda megi
áfram frystingu. sj
gagni, enda væri hér um mikla
fjárfestingu aö ræba.
Hannibal kvaöst hafa ráöfært
sig vib rlkisstjórnina, og heföi
veriö ákveöiö, aö fresta fram-
kvæmd málsins aö sinni, en málin
væru I stöðugri athugun.
Pétur Sigurösson (S) sagöist
hafa bent á leiðir til aö taka af al-
mannafé eöa af sameiginlegu
aflafé útgeröarmanna og sjó-
manna til aö auka öryggi
islenzkra skipa. Staöreynd væri
aö stærri hluti skipsstjórnar-
manna væri réttindalaus og þvi
kynnu margir ekki á öryggistæk-
in. Sjálfvirkur sendir í gúmbátum
heföi getaö sparaö okkur miljónir
I leitarkostnaði.
Jónas Arnason sagöi, aö yfir-
lýsing um, aö rikisstjórnin ætlaöi
ekki aö framkvæma vilja
Alþingis vegna kveinstafa út-
geröarmanna,væri hneykslanleg.
Útgeröarmenn kveinkuöu sér
undan aö leggja út 90 þúsund
krónur i hvert skip og ráðherrar
og rlkisstjórnin öll virtust ætla aö
veröa viö þessum kveinstöfum
þeirra.
Vegna veittra upplýsinga um
heimsóknir skipaeigenda til
Siglingamálastofnunarinnar,
væri fróölegt aö vita, hvort is-
lenzkum skipum væri I stórum
stil veittar undanþágur frá
öryggiskröfum.
L.l.Ú. segði, aö engin raunhæf
reynsla væri á umræddum tækj-
um. Hefðu þeir ekki kynnt sér álit
Slysavarnafélagsins: þaö heföi
gert tilraunir meö pau, og teldi,
aö þau gætu oröið mjög þýöingar-
mikil.
Tal
öruggur
Skákmóti þvi i Tallinn, sem
sagt var frá i blaöinu I gær,
mun ljúka meö sigri Tals,
fyrrverandi heimsmeistara i
skák, segir I frétt frá Moskvu.
Enda þótt ein umferö sé eftir
er Tal þegar búinn aö tryggja
sér sigur meö 11,5 vinning
eftir 14 umferöir. Næstur var
Polugajevskij meö 10
vinninga.en Boris Spasski var
ásamt þremur öörum I þriöja
sæti meö 8,5 vinning. 1 þessu
móti tóku einnig þátt Timman
og Anderson er kepptu hér á
Reykjavikurmótinu.
Kaupstefnan Islenzkur fatnaöur hefst á morgun, fimmtudag, I Félags-
heimili Seltjarnarness. Veröur þar sýnd vor- og sumartizka frá um 20
fyrirtækjum. Myndin er tekin á prufutízkusýningu sem haldin var I gær
og sýnir stúlkur I náttfötum. Framkvæmdastjóri kaupstefnunnar er
Gisli Benediktsson. Kaupstcfnan stendur fram á sunnudag.
Áfram mokafli ó loðnumiðunum:
3000 tonna
þróarpláss losnar
í Rvík í dag
Loðnuaflinn var um 10 þúsund lestir næstliðinn
sólarhring og er blaðið hafði samband við loðnu-
nefnd siðdegis i gær var búið að tilkynna 6.500 tonna
afla til viðbótar. Veiðisvæðin eru frá Vestmanna-
eyjum austur að Hrollaugseyjum, vestur i Breiða-
firði (einn bátur fékk veiði á Kirkjuvogi) og nokkrir
bátar fengu veiði norður af Garðskaga.
Reykjaborgin er á leið til Siglufjarðar með 360
tonn.
1 dag losnar um 3000 tonna þróarpláss i Reykja-
vik, og má búazt við að það fyllist fljótt. Allstaðar
annars staðar er erfitt með löndun; biðin einna styzt
á Seyðisfirði.
Hver á 8726?
MANUDAGINN 12. marz var
dregið I 3. flukki Happdrættis
Háskóia tslands. Dregnir voru
1,00(1 vinningar aö fjárhæö
25,920,000 krónur.
Hæsti vinningurinn, fjórir
miljón króna vinningar, komu á
númer 8726. Voru allir miðarnir
seldir i umboði- Frímanns Fri-
mannssonar i Hafnarhúsinu.
200,000 krónur komu á númer
3359. Þrir miðar af þessu númeri
voru seldir á Akureyri en sá f jórði
i Keflavlk.
110,000 krónur:
1941 21307 38191 52019
2154
2822
9523
11624
14083
14155
14307
16422
18478
(Birt án ábyrgðar).
22700 38375 52106
26335 38476 53695
27727 38530 56240
29286 38742 56877
32689 41714 57092
34796 47218 58435
35985 47937 58661
37437 47966 59295
37825 49552 59642
Af skildingaumslaginu svonefnda:
Engin bók seld frá Kiðabergi —
Enginn fombóksali kannast við að
hafa haft umslagið í fórum sinum
Ski Idingaumslag þaö,
sem skrifað hefur veriö aII-
mikið um i blöðum undan-
farið og selt var á uppboði í
Þýzkalandi fyrir rúmar 3
miljónir, virðist ætla að
vefja upp á sig merkilegri
sögu, til viðbótar þeirri sem
það þegar á.
Forsaga málsins er sú aö I
sýslumannstlð Þorsteins Jóns-
sonar ( 1814-1893) fékk hann
peningabréf sem á var fjöldi
skildingafrímerkja. Bréfiö ásamt
frlmerkjunum hefur varöveit'zt
mjög vel og er hvort tveggja al-
heilt. Telja safnarar þessi merki
einhver þau verömætustu sem til
eru I heiminum, en um er aö ræöa
þjónustufrimerki á 1 skilding
hvert.
Afkomandi Þorsteins, sem nú
býr á Kiðjabergi I Árnessýslu,
Halldór Gunnlaugsson, mun hafa
haft yfir bókasafni Þorsteins aö
segja, og hefur. Taliö er að um-
slagið hafi leynzt i einhverri bók i
safninu, en þó er þaö ekki víst, þvl
enginn mun hafa séö umslagiö
fyrr en það allt I einu er komiö á
markaöinn, né heldur vitaö um
þaö.
Þeirri sögu hefur veriö komiö á
kreik, aö umslagiö meö merkjun-
um hafi komizt i hendur ónefnds
manns, sem átt hafi aö fá bibliu
meö einhverju móti aö Kiöja-
bergi. Þaö er þó vitaö aö ekkert
hefur veriö selt úr bókasafninu
svo varla mun bókin hafa verið
keypt.
Þá hefur þeirri sögu einnig
verið komiö á kreik aö biblia
þessi hafi komiö á fornbókasölu,
en þar hafi fornbóksalinn fundið
umslagiö meö merkjunum. A
fornbókasalinn að hafa veriö svo
frómur maöur, aö kalla upp þann
sem hann keypti bibliuna af og
skila honum umslaginu aftur.
Mál þetta er nú fyrir Sakadómi
aö ósk afkomenda Halldórs. Hjá
Sakadómi hefur ekkert komiö
fram i málinu, sem varpað geti
ljósi á þaö, hver seldí hverjum né
heldur á hvern hátt umslagiö er
komiö I hendur þess sem seldi þaö
úr landi. Ekki er heldur vitaö
hver seldi, eöa flutti umslagiö af
landinu, né fyrir hvern þaö var
boöiö upp erlendis.
Hins vegar viröist sagan um
bibliuna og bréfið innan i henni
vera ósönn. Hefur Sakadómur
haft tal af öllum fornbókasölum i
bænum, en þeir kannast ekki viö
máliö. Ekki hefur heldur tekizt aö
hafa upp á þeim, sem hugsanlega
á aö hafa fengiö umslagiö til baka
— eftir þessa hugsanlegu bóksölu,
sem sennilega hefur engin veriö!
Vegna málsins, sem rekiö er af
afkomendum Þorsteins sýslu-
manns til aö fá úr þvi skoriö
hverjir séu réttir handhafar fri-
merkjanna, hefur Sakadómur
kallaö fyrir fjölmarga einstak-
linga, en enginn þeirra mun
nokkru sinni hafa séö bréfiö né þá
heldur merkin, enginn viröist vita
hvar umslagiö var geymt né
heldur hvernig það komst frá
Kiöjabergi.
Sakadómur mun halda
rannsókn þessa máls áfram, en
samkvæmt þvi sem hér hefur
verið rakiö er býsna vafasamt aö
nokkurn tíma veröi komizt til
botns I þvi. — úþ.
r
„Island,
NATO og
Evrópa”
i Samvinnunni
t nýju hefti Samvinnunnar er aö
þessu sinni fjallaö um efniö
„tsland, NATO og Evrópa”. Full-
trúar hinna ýmsu aöila sem tekizt
hafa á um utanrikisstefnu
tslendinga eiga sér fulltrúa i
þessum greinaflokki Sam-
vinnunnar og er þar aö finna rök
og gagnrök flestra þeirra megin-
sjóöarmiöa, sem komiö hafa á
dagskrá varöandi hersetuna og
aöild lslands aö NATO. Fengu
greinarhöf undar ótakmarkaö
rúm til þess aö gera grein fyrir
afstööu sinni og er þvl þess aö
vænta aö þarna sé aö finna
alltæmandi yfirlit.
Höfundar greina I ritinu eru:
Vésteinn ölason, Elías Snæland
Jónsson, Benedikt Gröndal, Jón
E. Ragnarsson, Sigurvin
Einarsson, Siguröur A.
Magnússon, Dieter Strand, helzti
leiöarahöfundur Aftonbladet, og
Sverre Lodgaard, sem starfar viö
norsku friöarstofnunina. Þá eru i
Samvinnunni greinargeröir eftir
tvo starfshópa Samtaka her-
stöövaandstæöinga. Fyrri
greinargeröin fjallar um her-
stöðvasamninginn og tengsl hans
viö veru tslands i NATO en sú
siöari um hersetuna — helztu rök
og gagnrök.
Þá skrifar Hallmundur
Kristinsson greinina ,,Her”.
Fleira efni er aö finna I Sam-
vinnunni.