Þjóðviljinn - 14.03.1973, Blaðsíða 7

Miövikudagur 14. marz 1973 ÞJÓÐVILJINN — StÐA 7
MYND-
LISTAR-
ÞANKAR
Hvert er erindið?
Óður til alheimsins
Þegar ég er hætt að sofa,
búin að gleyma hvað lif mitt er tilgangslaust,
þegar ég er hætt að sötra kaffi
til að drekkja löngunum minum,
þegar ég er hætt að hanga i simanum
til að skvaldra um fánýta hluti,
sem mér hefur verið innrætt að lif mitt snúist um,
þegar ég er hætt að mála mig
af þvi að útlitið er ekki lengur eini eiginleiki minn sem skiptir
máli,
þegar ég er hætt að skreppa i bæinn
af þvi að ég þoli ekki lengur við heima,
þegar ég er hætt að kaupa mér nýja kjóla
til þess að sýna hvað maðurinn minn er i finni stöðu,
Þegar ég er hætt
ætla ég út á svalir
þó að það sé rigning eða stórhrið
og breiða út faðminn móti körlunum i járnbindingunum
móti mánanum
þangað sem konan mun óhjákvæmilega leggja leið sina.
Tileinkaö Vilborgu Dagbjartsdóttur og
Gylfa Baidurssyni meö ástarkveðjum
Ragna Eyjólfsdóttir
Kirkjubóli i Skutulsfirði
Hver er tilgangurinn, dettur
mér stundum I hug er ég lit á mál-
verkasýningar. Hvert er mark-
miö málarans og hvaða vonir
bindur hann við að verk hans
komi fyrir almenningssjónir. Bg
geri mér ljóst að slikar spurning-
ar bera ekki vott eintómri
ánægju, þvi maður spyr ekki um
tilgang þess sem hann er fullkom-
lega sáttur við. Algjör ánægja
svæfir allar spurningar.
Ekki mun öllum myndgeröar-
mönnum ganga það sama til með
starfi sinu. Einn býr til myndir af
einhverri innri þörf fyrir að skapa
eða búa til nokkuð sem ekki hefur
áður verið til. Annar gerir það i
framavon og frægðar, þriðji mál-
ar sér til hugarhægðar, fjórði til
að viðra tilfinningar sinar og
skoðanir, fimmti og sjötti til að
næla sér i aukatekjur. A það er
svo að lita að i flestum tilfellum
tvinnast saman tveir eða fleiri
þessara þátta.
Þeir eru mjög margir sem fást
eitthvað við að búa til myndir.
Areiðanlega mun fleiri en nokk-
urn tima koma verkum sinum á
framfæri opinberlega, likt og
mjög margir syngja eða raula
fyrir munni sér án þess að koma
nokkurn tima fram á söng-
skemmtun eða konsert né vera
gefnir út á plötu. Það hlýtur að
liggja að baki hverri sýningu sú
Sovétríkin aðilar
að samningi
um höfundarétt
Sovézka fréttastofan APN
hefur sent frá sér greinargerð
um þá ákvörðun Sovétrikj-
anna að gerast aðili að al-
þjóðasamningi um höfundar-
rétt. Fer hún her á eftir nokk-
uð stytt.
Sovétrikin hafa lýst yfir, að
þau muni gerast aðili að al-
heimshöfundarréttar-
samningnum, sem undirritað-
ur var i Genf 1952.
63 riki eru þegar orðin aðilar
að samkomulaginu og hlita
reglum þess, en sérhvert rfki
tryggir verndun höfundarrétt-
ar borgara annarra aðildar-
landa til jafns við eigin borg-
ara.
Þessi ákvörðun er einn liður
i aðgerðum sovétstjórnar til
að framkvæma þá áætlun um
frið og alþjóðlegt samstarf,
sem 24. flokksþingið sam-
þykkti, var fréttamanni Tass
tjáð af nefnd þeirri er fer með
mál útgáfufyrirtækja i Sovét-
rikjunum.
Einþáttungar Birgis Engilberts Ósigur og Hversdagsdraumur verða
sýndir í siðasta skipti annað kvöld i Þjóöleikhúsinu. Leikrit þessi eru
mjög nýstárleg og hafa vakið verðskuldaöa athygli. Birgir hefur alls
skrifað fimm einþáttunga, sem sýndir hafa verið á leiksviði. Myndin er
af Flosa Ólafssyni og Hákoni Waage i hlutverkum sinum í Ósigri.
Þ J ÓÐLEIKHÚ SIÐ
FRUMSÝNIR
VERK í GRINDAVÍK
Um næstu helgi mun Þjóðleik-
húsiö frumsýna leikritið Furðu-
verkið I sam kom uhúsinu i
Grindavík. Er þetta I fyrsta skipti
sem Þjóðleikhúsið frumsýnir
verk utan Reykjavíkur.
Furðuverkið er samiö i hóp-
vinnu og er barnaleikrit. Leik-
stjóri er Kristln M. Guðbjarts-
dóttir og leikendur þau Herdis
Þorvaldsdóttir, Sigmundur örn
Arngrimsson og Halla
Guðmundsdóttir. Arni Elfar sér
um hljómlistina.
Hvers vegna Grindavik? spurð-
um viö og Klemenz Jónsson
svaraöi að i Grindavík væri nýtt
og skemmtilegt samkomuhús,
þar sem aldrei hefði verið leikið
áður og nú væri margt aðkomu-
fólk i Grindavik og fjöldi barna.
„Við erum að gera tilraun til að
koma til móts við fólkiö, og ég
vona að á þessu verði framhald”,
sagði Klemenz.
Leikið verður I miðju gólfi sam-
komusalarins.
Ösigur og Hversdagsdraumur sýndir
í siðasta sinn annað kvöld
Frá sýningu Glsla Sigurðssonar I Norræna húsinu.
skoóun þess sem sýnir að hann
eigi eitthvert erindi við sýningar-
gesti, annað hvort á andlegu sviði
eða viðskiptalegs eðlis. Þannig
finnst mér liggja beint við að
álykta, að þegar einhver hengir
myndir sinar upp til sýnis, þá
annað hvort áliti hann að fólk
muni hafa af þeim nokkra ánægju
eða hann geri sér vonir um að fá
fyrir þær peninga, nema hvort
tveggja sé. Einnig gæti hann ætl-
að að vekja hug horfandans til
einhverra málefna, án þess að
vænta beinnar ánægju. Liklega
má fullyrða að engum sé þess
algjörlega varnað að geta vakið
með myndum sinum einhverja
ánægju, en hversu almenn sú
ánægja verður og hversu mikil er
önnur saga, sem ekki verður
sögð. Tækniöldin er enn ekki orö-
in nógu löng til að hægt sé að
mæla ánægju og færa i tölur.
Verðlagning mynda á sýningu
getur vissulega gefiö nokkra vls-
bendingu um hugmyndir mynd-
gerðarmannsins, þótt erfitt sé að
greina á milli hvort hátt verðlag
(hvernig er hæð verðlags mæld?)
ber vitni háu listrænu mati hans á
verkum sinum ellegar háum
hagnaðarvonum. En oft vill það
klipa I taugar vellærðra mynd-
listarmanna þegar litt skólaðir
myndsveinar meta handavinnu
sina jafnhátt og jafnvel hærra en
listaverk þeirra. Og ekki bætir úr
þeim taugapirringi ef markaður-
I inn sporðrennir öllu i heilu lagi.
Það hefur sem sé enn ekki tekizt
að reikna myndlistarmönnum
hverja ásiglagða menntunar-
stund til aukinna tekna. Þeir hafa
heldur ekki enn lögvérndaðan rétt
á bak við sig, eins og til dæmis
smiðir, sem geta bannað ófag-
lærðum aö taka á móti peningi
fyrir að reka nagla i spýtu. Þetta
ber þó alls ekki að skilja á þann
veg að ég telji listina hafa þörf
fyrir slikan rétt. Mér hefur raun-
ar ævinlega þótt þessi fagréttur
dálitiö hlægilegur, þótt hann sé
sjálfsagt ákaflega nauðsynlegur.
öllu betra væri fyrir myndlistar-
menn ef þeim tækist að sveigja
frjálsan markað undir stranglist-
rænt mat, en það gengi liklega
varla betur en að teyma úlfalda i
gegnum nálarauga, og það getur
jafnvel ekki rikisstjórnin.
Ekki á ég von á að sýning
Gunnars H. Sigurjónssonar i
Mokka-kaffi við Skólavörðustig
erti taugar vellæröra myndlistar-
manna svo ákaflega. Bæði er, að
hann er fremur kurteis i verö-
lagningu og svo hitt, að þeir munu
telja Mokka þekktara fyrir
handavinnusýningar en ódauð-
lega list á veggjum. Enda þykir
mér eðlilegra að lita á þann stað
sem kaffihús fremur en sýningar-
sal, þótt myndir séu hengdar þar
á veggi, sem sizt ber að lasta. Oe
ekki ósnotrari myndir en Gunn
ars ættu varla að þurfa að fæla
neinn frá þvi aö fá sér þar kaffi-
bolla.
sýningu sinni I kjallara Norræna
hússins að valda einhverjum ert-
ingum á taugum viðkvæmra
listamanna, sem aörir verða ef-
laust tilbúnir að flokka undir
öfund, þvi Gisla hefur tekizt sala
vel. Ekki treysti ég mér til að
leyna þvi, að það var þessi sýning
sem vakti með mér þær spurning-
ar sem þankar minir i dag hefjast
á. Ég ætla ekki að gera Gisla
neinar getsakir um tilgang hans
með myndsköpun og uppsetningu
þessarar sýningar, enda mun
hann sjálfur hafa bæöi aðstööu og
getu til aö gera öðrum grein fyrir
tilgangi sinum, hafi hann áhuga á
þvi,
En ég vil hvetja þá myndgerð-
armenn, sem hafa hug á að fram-
leiða seljanlega vöru, til að skoða
sýningu Gisla, þvi þangaö ættu
þeir að geta sótt áhrif og upp-
örvun.
Einhvern veginn hef ég það
frekar á tilfinningunni að Gisla
Sigurðssyni ritstjóra takist með
Eftir Hallmund
Kristinsson