Þjóðviljinn - 24.12.1976, Blaðsíða 29

Jólablað 1976. — ÞJÓÐVILJINN — SÍÐA 29
ÞÝÐINGAR
Daníels Á. Daníelssonar
á Ijóðum eftir Heine
Burtförin
Fagra vagga minnar mæðu,
mæri legsteinn á minn frið,
fagra borgin lífs og lista —
lifðu heil! nú skiljumst við.
Lifið heil, þið heilög stræti
hennar sem ég kærsta veit,
lifið heil.þið heilög inni
hennar sem ég fyrst þar leit.
Ó að hefði’ eg aldrei séð þig,
itra hjartadrottning min!
aldrei gæti eymd þá pint mig
eins og nú — að sakna þin.
Aldrei sárbað ég þitt hjarta,
ástar baðst ei nokkurt sinn,
heldur undi hógvær þar sem
hvislar andardráttur þinn.
En þú sjálf mig hrekur héðan,
hrjúft og kalt er allt þitt mál,
meyrt og sært mitt hjarta hamrar,
herjar sturlun mina sál.
HrÖkklast má ég limalúinn
langt i fjarskann stafkarls veg
uns mitt þjáða höfuð hnigur
hinst — i napurt moldar leg.
Ljóöiö um
gulidalina
Dalir minir gullnir, gylltir:
greinið, hvert þið fóruð villtir!
Geyma ykkur gylltir fiskar,
glaðir, fimir kafararnir,
lækjabúar leikagjarnir?
Geyma ykkur gylltu blómin,
glæst á engjum daggarskryddum,
yndisgrænum, árdagsprýddum?
Geyma ykkur gylltir fuglar,
gliti slegnir loftfararnir,
viða, bláa vegu farnir?
Geyma ykkur gylltar stjörnur,
glóeygar á brautum knúnar
næturhvels, og brosi búnar?
Æ, þið dalir gullnir, gylltir!
syndið ei i silungsám,
glóið ei á grænu engi,
litið ei um loftin blá,
brosið ei frá himni hám —
skil ég ykkar skapadóm:
Skælokks lentuð þið i klóm.
Ljóðflugið
Er mánans ljósöldur liða,
einn lundur glóir skær,
og lótusblómin þar biða
að birtist systir kær.
Sinn fögnuð fjólurnar vekja
með fliss, og i stjörnurnar spá,
rósirnar æfintýr rekja
með rósamáls ilminn um brá.
En hindin hæversk og vitur
þar hlustar og bregður við, L.
og fljótið heilaga flytur
i fjarskanum öldunið.
Þar ljóðflugi ljúkum bæði:
lent undir pálmagrein,
svo dúðuð djúpu næði
og draumsæl njótumst við ein.
Þöllin
Hjá islenskum öræfajökli
einsömul stendur þöll,
hún dottar i drifhvitum hökli,
öll drifin klaka og mjöll.
I draumi hún Indland eygir:
sér einsamlan fikjubaðm
er syrgir, sorgmæddur þegir
við sólbrenndan hamrafaðm.
Systa n
Ég hitti fólk minnar Huldar
af hendingu, ferð minni á.
Mér fögnuðu foreldrar hennar,
mér fagnaði Systan smá.
Um hag minn og heilsu þau spurðu
sem hraðast, en sögðu þá
að óbreyttur væri ég alveg,
en eilitið fölur að sjá.
Um frænkur og fóstrur ég spurði,
eins félagahópinn minn,
og Glóa litla sem gelti
með geðfellda róminn sinn.
Um Huld mina einnig ég innti,
sem öðrum gefin var.
Nú ætti hún frumburð sinn, Elskan,
var elskulegt þeirra svar.
,,Til hamingju!” hlýlega sagði’ ég
og hrærður lækkaði rödd,
,,þið heilsið af hjarta frá mér
henni, sem best er kvödd”.
Þá gellur i glöðu Systu:
,,Hann Glói með hljóðin sin fin
varð hás og fékk hundaæði
og honum var drekkt i Rin”.
Nokkrar skýringar
Burtförin. Heine varö að fara burt frá Hamborg,
sendur til laganáms, vafalaustað undirlagi Salomons
föður Amalíu,sem var æskuást hans.
Ljóðið um gulldalina. Manicháer (ágengur skuld-
heimtumaður frumkvæðisins, verður hér „Skylokk".
(Shakespeare's Shylock)
Ljóðflugið. Ungur að árum komst Heine i kynni við
indverskar bókmenntir, jók þau æ síðan, og sér þess
víða stað í Ijóðum hans. Þetta kvæði hefir áður verið
þýtt. (Ág. H. Bjarnason: „Á söngsins væng, minn
svanni").
Þöllin. Áður þýtt. (Hannes Hafstein: „Einmana
bjarkarstofn bíður")
Systan. Amalía er hér „Huld". Systan var Teresa,
yngri systirin. Þær voru sagðar mjög líkar. Brátt
felldi Heine hug til Teresu.
Bernskan. „Mitt barn" var Karlotta, systir Heines, á
svipuðum aldri. Áður þýtt. (Magnús Ásgeirsson:
„Við vorum krakkar, kæra")
óskukeriö. Síðasta Ijóðið i „Heimkomunni", kvæóa-
kveri Heines, útgefnu þegar hann var 29 ára gamall.
Það skal f ram tekið, að ofannefndar þýðingar ann-
ara voru höfundi ekki kunnar fyrr en eftir að hann
lauk við sínar þýðingar.
Bernskan
Mitt barn, þá var okkar bernska,
tvö börn svo glöð og smá
við skriðum i hænsnahúsið,
og hálminum lékum á.
Við gólum hreint eins og hanar,
svo hljómaði kviðan sterk
að fólkið hélt „gaggalógóið”
allt gal úr hananna kverk.
Þá byggðum við fagran búgarð
i brekkunni, ég og þú,
af kunnáttu fóðruðum kistur
og kassa i okkar bú.
Og grannans gamli kisi
kom glaður i heimsókn oft,
þeim gesti við hældum og hneigðum,
og hattarnir fóru á loft.
Um högnans hagi við spurðum
svo hæversk með þjóðlegt snið,
og öldruðum köttum einatt
það æfintýr segjum við.
Sem roskna og ráðsetta fólkið
oft ræddum við langa hrið
um góða og gamla daga
og gerbreytta nýja tið,
þar trúin og ástin og tryggðin
er tál, sem hvert veraldar bull,
með dýrselt á könnuna kaffið
og kostbært hið myntaða gull!
Sá barnaleikur er liðinn,
allt leið bak við fallandi tjald:
þau trúin, ástin og tryggðin,
og timi, heimur og gjald.
Öskukeriö
Hvar er nú þin ástarunun
æskuljóðsins fagurbjarta,
þegar brunnu yngstu eldar
undramáttkir þér i hjarta?
Á ljóðsins vængjum liðum
min Lin, þangað sem ég veit
i hljóðum Gangesar hliðum
einn heimsins fegursta reit.
Huld minni likist sú litla,
og likust ef brosir hún —
augun þau eru hin sömu
sem urðu min forlagarún.
Eldar þessir eru brunnir,
inn i hjarta kuldi streymir:
þetta litla kvæðakver er
ker, sem ösku þeirra geymir.