Þjóðviljinn - 13.05.1977, Síða 3

Föstudagur 13. maí 1977 ÞJÓDVILJINN — SÍÐA — 3
r
Einar Agústsson:
Fiskveiömdrædur
viö EBE10. júní
LUNDÚNUM 11/5 —
Reuter-fréttastofan hefur þaö I
dag eftir Einari Agústssyni,
utanrikisráðherra Islands, að
ekki sé óhugsandi að nokkrum
breskum togurum verði aftur
hleypt inn i isiensku fiskveiði-
lögsöguna, þó ekki fyrr en fiski-
stofnarnir þar hefðu jafnað sig.
Fréttastofan hefur einnig eftir
Einari að hann telji ekki koma
til greina að endurnýja fisk-
veiðisamning islendinga og
vesturþjóðverja um veiöar
þeirra siðarnefndu á islands-
miðum, ,,þvi að það væri ekki
samngjarnt gagnvart bretum
að ieyfa þjóðverjum fiskveiöar
áfram.” Samningurinn við
Einar Agústsson.
vesturþjóðverja rennur út 28.
nóvember.
Einar Agústsson sagðist einn-
ig vera svartsýnn um árangur
af viðræðum sinum við þá Finn
Gundelach, stjórnarnefndar-
mann E f nah a gs ba nda la gs
Evrópu, og Frank Judd,
aöstoðarutanrikisráöherra
Bretlands, sem fara eiga fram i
næsta mánuði. Sagðist Einar
ekki teija að ástand fiskistofn-
anna á isiandsmiðum og miðum
EBE gæti tiiefni til samkomu-
lags um veiðihcimildir. Að sögn
Rcutcr fara viðræður ncfndra
tvcggja fulltrúa EBE við
islcnsku rikisstjórnina fram i
Reykjavik !). og 10 júni.
Heljarbál i saúdi-
arabískri olíulind
Getur valdið neyðarráðstöfunum um oliuskömmtun
TÖKIÖ, PARIS 12/5 — Eldur hef-
ur brotist út i Abkak-oliulindun
um, sem eru aðrar auðugustu
oliulindir Saúdi-Arabiu á þurr-
lendi. Japanski ambassadorinn i
Saúdi-Arabiu skýrði svo frá I dag,
að sex eða sjö manns, þar á meöal
bretar og bandarlkjamenn, heföu
farist er eldurinn kom upp I gær-
kvöldi. Talsmenn Aramco,
bandarisk-saúdiarabiska oliu-
félagsins sem stundar þarna oliu-
vinnslu, segja að 20-40 verka-
menn hefðu fengið brunasár.
Ekki sögðust talsmennirnir telja
að eldurinn væri af völdum
skæruliöa.
Haft var eftir bandariska oliu-
hringnum Caltex aðóttast væri að
ekki yrði hægt að ráða við eldinn i
bráð, og gæti það þýtt aö úr fram-
leiðslunni drægi um 5 miljónir
tunna á dag. Hinsvegar hafði jap-
anski ambassadorinn eftir saúdi-
arabiskum embættismönnum aö
likur væru á að tækist að koma
oliulindinni i gagnið á ný innan
skamms, jafnvel innan viku. Frá
Paris heyrist að Alþjóðlega orku-
stofnunin (IEA) kunni að gripa til
áætlunar sinnar um oliuskömmt-
un I neyðartilfellum, ef eldurinn á
Abkaik dragi verulega úr fram-
leiðslu. Bandarikin og flest önnur
kapitalisk iðnriki, þau er mest
eru komin upp á oliunotkun til
iðnaðar sins, eru aðilar að stofnun
þessari. Neyöaráætlunin var gerð
eftir oliubann Arabarikja á
Vesturlöndum Í973-74 og hefur til
þessa aldrei verið gripið til henn-
ar.
EFTA þingar í Vínarborg:
Bandalag á
fæti
fallanda
VÍN 12/5 — Forustumenn Fri-
vcrslunarbandalags Evrópu
(EFTA), scm þinga nú i Vinar-
boi g, cru sagðir leitast við að
móta nýja stefnu i efnahagsmál-
um bandalagsins, sem virðist nú
allmjög komið á fallanda fót.
Portúgal hyggst nú ganga úr
EFTA og samcinast keppinauti
þcss, Efnahagsbandalagi
það, að EFTA-rikin munu afnema
flesta verndartolla á iðnvarningi
gagnvart EBE-rikjum frá 1. júli.
Evrópu. Ilanmörk og Brctland
struku úr EFTA yfir i EBE þcgar
árið 1973.
Þessi útþensla EBE hefur
styrkt aðstöðu þess i viðskipta-
málum á alþjóðavettvangi á
kostnað EFTA-rikja, sem mega
sin minna. Öttinn við það að
EFTA kunni að hverfa alveg i
skuggann af EBE hefur aukist við
NIXON:
Aðildarriki EFTA eru nú tsland,
Noregur, Portúgal, Sviþjóð,
Austurriki og Sviss, og Finnland
er aukaaðili.
Auk dvinandi máttar banda-
lagsins er talið að eitt helsta um-
ræðuefnið á ráðstefnunni, sem
stendur yfir i tvo daga, verði at-
vinnuleysið i Vestur-Evrópu, sem
nú er meira þar en nokkru sinni
áður eftir siðari heimsstyrjöld, og
i EFTA-löndum, sem þó hafa
mörg hver varist atvinnuleysinu
betur en EBE-riki, er um miljón
manna atvinnulaus, samkvæmt
skráningu.
Krústsjof durgur —
Bresjnef staðfastur
og fágaður
WASHINGTON 12/5 Rcutcr -
Að áliti Nixons fyrrum Banda
rikjaforseta var Nikita Krústs
jof, fyrrum leiðtogi Sovétrikj
anna, að visu durgur, en þí
mciri gáfum gæddur en eftir
maður hans sem ieiðtogi so-
véska kommúnistaflokksins,
Leónid Bresjnef. Hinsvegar
gefur Nixon Bresjnef þá eink-
unn að hann sé staðfastur og
fágaður leiðtogi.
Haft er eftir svokölluðum
áreiðanlegum heimildum að
þetta muni meðal annars
fram i sjónvarpsviðtali
Nixons við David Frost i
kvöld, öðru i röðinni. f
þessu viðtali fjallar Nixon
um þátt sinn á sviði utanrikis-
og alþjóðamála og er þvi spáð
að hann muni reyna að þakka
sér umskiptin til hins betra i
samskiptum Bandarikjanna og
Kina, slökunarstefnuna gagn-
vart Sovétrikjunum, minnkun
þátttöku Bandarikjanna i Viet-
nam-striðinu og frumkvæði um
friðargerð i Austurlöndum nær.
— Sagt er að þeir Nixon og Frost
geti haft um hálfa aðra miljón
dollara hvor upp úr krafsinu.
20 brunnu
inni í
Amsterdam
AMSTERDAM 12/5 Reuter
— Fjögur lik i viðbót fund-
Tist í dag í brunarústum
hótels í Amsterdam, sem
brann til grunna fyrir fá-
um dögum, og er nú vitað
með vissu að 20 manns
brunnu þar inni. Af átta
likum, sem þegar hafa
þekkst,, eru þrjú af svium
og jafnmörg af argentínu-
mönnum. Margir þeirra,
sem fórust, voru gamalt
fólk. 22 menn, sem hlutu
brunasár í eldsvoðanum,
eru enn á sjúkrahúsum.
Erlendar
fréttir í
stuttu máli
Callaghan sakaður um
fjölskylduklíkuskap
LUNDÚNUM 12/5 Reuter — James Callaghan, forsætisráðherra
Bretlands verður nú fyrir miklu aðkasti vegna þess að stjórn
hans hefur útnefnt tengdason hans, Peter Jay, ambassador
Bretlands i Bandarikjunum. t þinginu i dag veittust bæði ihalds-
þingmenn og vinstrisinnaðir verkamannaflokksþingmenn að
Callaghan fyrir þessa útnefningu og sökuðu hann um fjölskyldu-
klikuskap. Stjórnin f'ullyrðir á móti að það hafi verið Owen utan-
rikisráðherra, en ekki Callaghan, sem átti frumkvæðið að út-
nefningunni.
Peter Jay er fertugur að aldri, ritstjóri Lundúnablaðsins
Times um efnahagsmál og hefur getið sér orðstir sem snjall
sjónvarpsmaður. Sagt er að stjórninni hafi þótt vel við eiga að
skipa ungan og nýmóðins mann i þessa mikilvægustu ambassa-
dorsstöðu Bretlands, vegna þess að stjórn Carters þyki hafa á
sér meira æskubragð en fyrri Bandarikjastjórn.
Utanrikisráðherra
El Salvador drepinn
SAN SALVADOR 12/5 —- Her og lögregla Mið-Amerikurikisins El
Salvador leitar nú ákaft banamanna utanrikisráðherra landsins,
Mauricio Borgonovo Pohl, sem skæruliðar námu á brott og tóku
af lifi eftir að stjórnin neitaöi kröfu þeirra um að 37 pólitiskir
fangar yrðu látnir lausir i skiptum fyrir ráðherrann. Prestur
nokkur fannst myrtur i höfuðborginni skömmu eftir að lik ráð-
herrans fannst. og er talið að hægrisinnaðir öfgamenn hafi
drepið hann i hefndarskyni fyrir ráðherrann. Morösveitir hægri-
öfgamanna eru virkar I mörgum rómanskameriskum rikjum og
starfa þar gjarnan i samvinnu við stjórnarvöld.
Eþiópia fœr lán hjá
A Iþjóðabankanum
— þrátt fyrir andstöðu Bandarikjanna
WASHINGTON 11/5— Bandarikin neituðu i dag að samþykkja
fyrir sitt leyti að Alþjóðabankinn veitti Eþiópiu stórlán til áveitu-
og vegaframkvæmda, og sagði talsmaður bandariska utanrikis-
ráðunevtisins að þetta stafaði af þvi, að Bandarikio hefðu
áhyggjur af mannréttindamálum i Eþiópiu. Bankinn samþykkti
engu að siður að veita Eþiópiu lánin. Er þar um að ræða 25
miljón dollara lán til áveitna og 32 miljónir dollara til vegabóta.
Liklegt má telja.að ástæðan til þessarar andstöðu Banda-
rikjanna sé sú, að Eþiópia hefur nú slitið hermálasamstarfi við
Bandarikin eftir 20 ára bandalag rikjanna á þvi sviði. 1 siðasta
mánuði lokaði Eþiópiustjórn bækistöðvum fjögurra ópinberra
bandariskra stofnana i Asmara, höfuðborg Eritreu, þar á meðal
fjarskiptastöð.
Deilur í Búlgariustjórn:
Liklegum eftirmanni Sjiv
kovs vikið úr áhrifastöðum
VIN 12/5— Boris Vcltsév, sem talinn hcfur verið Hklcgur eftir-
maður Todors Sjivkovs sem forseti Búlgariu, var i dag vikið úr
öllum póiitiskum áhrifastöðum. Var honum meðal annars vikið
bæði úr stjórnmálanefnd búlgarska kommúnistaflokksins og
miðncfnd flokksins. Veltsév hefur vcriö i stjórnmálanefndinni
siðan 1972.
Þetta er að sögn mesta raskið, sem orðið hefur á æðstu stjórn
Búlgariu siðan 1974, þegar þremur mönnum var vikið úr stjórn-
málanefndinni. Búlgarska fréttastofan BTA sagði i tilkynningu
um þetta að Veltsév væri sakaður um hentistefnu, en skýrði það
ekki nánar. Kommúnistaflokkur Búlgariu hefur löngum þótt
flestum kommúnistaflokkum hliðhollari Sovétrikjunum. 1 utan-
rikismálum hefur Búlgaria þannig i stóru og smáu lotið forustu
Sovétrikjanna, en hinsvegar farið aö ýmsu eigin leiðir i efna-
hagsmálum.
Bollaleggingar eru uppi um það að Veltsév og fleiri hafi verið
óánægöir með stefnu Sjivkovs forseta og talið hana úrelta i
mörgu, svo og stjórnaraðferðir hans, og hafi þeir talið tima til
þess kominn aö endurnýja forustu flokksins. Sjivkov hefur verið
æðsti valdamaður Búlgariu i meira en tvo áratugi.
Filippinski herinn
sakaður um pyndingar
MANILA 12/5 Reutcr — Fimmtán kaþólskir biskupar hafa farið
þcss á leit við Ferdinand Marcos, forseta Filippseyja, að hann
láti rannsaka hvað æft sé i ásökunum þess efnis að kaþólsk kona,
scm handtekin var i siðasta mánuði i Tondo, fátækraútborg
skamjnt frá Manila, hafi verið pynduð.
1 mars birtu samtök kaþólskra áhrifamanna skýrslu þess efn-
is, að hermenn stjórnarinnar hefðu pyndað yfir 40 manns siðast-
liðið ár. Biskuparnir segjast hafa vitnisburð fyrir þvi að nefnd
kona i þjónustu kirkjunnar, frú Trinidad Herrera, hafi verið látin
sæta rafmagnspyndingum. Hefðu fingur hennar verið svo illa
farnir eftir pyndingarnar að aðrir fangar hefðu orðið að mata
hana. Stjórnarvöld Filippseyja hafa mótmælt þvi harðlega að
fangar væru pyndaðir að tilhlutan þeirra.