Þjóðviljinn - 13.05.1977, Blaðsíða 4

4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN Föstudagur 13. mal 1977
Málgagn sósíalisma,
xerkalýdshreyjingar
og þjódfrelsis.
Útgetandi:* Ctgáfufélag Þjóðviljans. Útbreiöslustjóri: Finnur Torfi Hjörleifsson.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann Auglýsingastjóri: Clfar Þormóösson
Ritstjórar-.Kjartan ólafsson Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Svavar Gestsson Síöumúla 6. Simi 81333
Fréttastjóri: Einar Karl Haraidsson.
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann. Prentun: Blaöaprent hf.
Blíðmœli koma
ekki í
stað brauðs
„Alþýðubandalagið bregst láglauna-
fólki” er fyrirsögnin á forystugrein Tim-
ans i gær.
Þar reynir Þórarinn Þórarinsson, for-
maður þingflokks Framsóknarflokksins
að hafa uppi dylgjur um afstöðu Alþýðu-
bandalagsins og Þjóðviljans til baráttu
verkalýðshreyfingarinnar i yfirstandandi
kjaradeilu.
Þórarinn Þórarinsson veit fullvel að AI-
þýðubandalagið og Þjóðviljinn styðja for-
gangskröfur verkalýðsfélaganna, kröfuna
um 110 þús. króna lágmarkslaun á
mánuði, ekki aðeins i orði,heldur einnig á
borði. Þær kröfur sem mótaðar voru á
þingi Alþýðusambands islands i kjara-
málunum og samninganefnd verkalýðs-
félaganna hefur lýst yfir að hafi algeran
forgang i yfirstandandi kjarasamningum,
— þær kröfur styður Þjóðviljinn, þær kröf-
ur styður Alþýðubandalagið af öllu þvi afli
sem það heíur yfir að ráða.
Þórarinn Þórarinsson veit lika fullvel að
Þjóðviljinn og Alþýðubandalagið styðja
hins vegar enga þá kröfu i yfirstandandi
samningum, sem ekki samrýmist megin-
stefnu Alþýðusambandsins um aukinn
launajöfnuð og forgangsrétt hinna lægst
launuðu.
Um þetta þarf ritstjóri Timans ekki
að spyrja eins og álfur út'úr hól.
Sjálfur hefur Þórarinn Þórarinsson
a.m.k. tvivegis vitnað i Timanum til um-
mæla Þjóðviljans nú á siðustu vikum um
það, að fáist atvinnurekendur til að fallast
á forgangskröfu verkalýðsfélaganna um
verðtryggð 110 þús. króna lágmarkslaun,
þá verði margvislegar aðrar lagfæringar
á fyrri samningum sjálfsagt að biða betri
tima.
Kjaradeilan stendur i fyrsta, öðru og
þriðja lagi um forgangskröfur Alþýðu-
sambandsins, mótaðar á Alþýðusam-
bandsþingi fyrir nær hálfu ári: Verð-
tryggð 110 þúsund króna lágmarkslaun á
mánuði og greiðslu visitölubóta með jafnri
krónutölu til allra.
Það er út af þessum kröfum, sem verka-
fólk hefur lagt niður alla yfirvinnu. Það er
út af þessum kröfum, sem allsherjarverk-
fall vofir yfir. Það þarf enginn, hvorki
stjórnmálaritstjóri Timans, né nokkur
annar, að láta sér detta i hug, að allsherj-
arverkfall skelli á, eða yfirvinnubanni
verði haldið áfram, hafi þessar forgangs-
kröfur verið samþykktar.
Það er ekkert annað en visvitandi
bldcking hjá talsmönnum ríkisstjórnar og
atvinnurekenda og málgögnum þeirra,
þegar reynt er að telja fólki trú um, að
þessar eða hinar sérkröfur utan almenna
rammans standi i vegi fyrir samkomu-
lagi.
Allur sá fjarstæðukenndi málflutningur
er eingöngu settur fram til að leiða athygli
almennings frá þeirri bitru staðreynd að
dúsbræður Geirs Hallgrimssonar i Vinnu-
veitendasambandinu og dúsbræður Ólafs
Jóhannessonar I Vinnumálasambandinu
hafa þverneitað forgangskröfu verkalýðs-
samtakanna um 40-50% hækkun lág-
markslauna og verðtryggingu, en þess i
stað boðið 3-4% hækkun og svo 1% upp i
sérkröfurnar. Þeir hafa lika þverneitað að
samþykkja að verðlagsbætur á laun verði
greiddar I sömu krónutölu, öllum jafnt.
Þess i stað telja þeir ófrávikjanlegt að eigi
að greiða verðlagsbætur yfirleitt, þá skuli
sá sem nú hefur 200 þús. i mánaðalaun fá
um þrisvar sinnum hærri verðlagsbætur
en sá sem hefur um 70 þús. á mánuði. Þá
vantar vist ekki peningana hjá þessum
gullkálfum.
Um þetta er sá meginágreiningur, sem
kjaradeilan snýst um, en ekki þessar eða
hinar sérkröfur einstakra hópa, sem sum-
ar eiga fullan rétt en aðrar ekki.
Þórarinn Þórarinsson þarf ekki að
spyrja um afstöðu Alþýðubandalagsins.
Honum væri nær að spyrja um afstöðu
Framsóknarflokksins. Heldur ritstjóri
Timans að ólafur Jóhannesson, formaður
Framsóknarflokksins, geti komist upp
með það, að þykjast styðja baráttu verka-
fólks i orði, en standa þegar á hólminn
kemur undir vopnum i röðum andstæðing-
anna, við hlið ráðakliku Vinnuveitenda-
sambandsins og Sjálfstæðisflokksins?
ólafur Jóhannesson og aðrir foringjar
Framsóknarflokksins munu verða að sýna
lit áður en lýkur. Verkalýðshreyfingin
mun ekki gefa þeim kost á að leika tveim-
ur skjöldum. t fyrradag gaf stjórn SÍS
fulltrúum verkalýðsfélaganna það svar,
aðhún hefði alls engin boð fram að færa til
lausnar kjaradeilunni. — Er þetta endan-
leg niðurstaða Framsóknar og SÍS?
Heldur Þórarinn Þórarinsson, að fólk
sem ekki hefur 100 þús. kr. i tekjur á
mánuði géti lifað á innantómu skjalli og
bliðmælum formanns Framsóknarflokks-
ins?
Hverjir eru það, sem þykjast i orði
skilja sjónarmið láglaunafólksins, en
standa á borði við hlið Sjálfstæðisflokksins
og Vinnuveitendasambandsins nú þegar
mest á reynir? Þeirri spurningu ætti rit-
stjóri Timans að svara. —k.
1. Bpurnlng:
.wuiavuuui't
klptlng mlfll bekk.la:
3. bakkurT
‘ lásu roinna en 2 klst. á viku eða 14,5*
i lásu 2-5 klet. - - - 36,0*
’ láeu 5-10 klet. - - - ji.ojt
I láeu melra en 10 klat.- - -18,5*

4. bekkur,
22 lá8u mlnna en 2 klet. á vlku efla 16,
54 lásu 2-5 klst. - - - 40,.
33 láeu 5-10 klst. - - - 29,
lb láau melra en 10 klst.- - 13,
5. öekkur
25 láau mli
47 láeu 2-5 klat.
52 láau 5-10 klst.
25 lásu melra en 10 klat.-
- 57.6*
3:1
wogiiKur^
Ó láeu minna en 2 klst. á vlku eöa 6,9*
48 láau 2-5 klat. - - - 56,9«
57 láau 5-10 klst.
56 lásu meira en 10 klst.- -
28,5*
27,7*
Skipting milli deilfla var sem hár seglri
Leaa mlnna en 2 klst.: - 2-5 klat. : - 5-10 - : - melra en 10 klst.: Málad, 14,5* nem, 40,9* - 26,0* - 18.8* - St»rðfr.d, . 13.7* 56,7* 29,0* 20,5*
Sklptlng mllll kynja: Karlar; Konur:
Lesa mlnna en 2 klst.: - 2-5 klst. : - 5-10 - : - meira en lo klst.: 16,0* 33.5* 26,5* 24,0* ii:§-
Sklptlng eftir elnkunnum:
Lesa minna en 2 klst. á viku: Elnk. 0-4 TF
- 2-5 klst. á viku:
- 5-10 - :
- melra on 10 klst. á vlkui
53*
0*
53*
-af 6 nem.
Eink. 4-6
"T775®—
57,3*
26,0*
19,5*
-af 166 nem.
Elnk. 6-8
"T5725----
39.8*
28,5*
Í5.5*,
-af 284 nem
Elnk. 8-10
6, y*
36,5*
30,2*
30,0*
-af 63 nem.
Laiii'Ilcslir lcsa 3-5 klukkustundir á viku. Myndin sýnir niburstö&ur úr
svörum vift 1. spurningu menntaskólanema um lestrarvenjur og lestr-
artima utan náms- og skólatima.
Metingur
síðdegis-
blaðanna
Hafinn er undarlegur metingur
milli Vísis og Dagblaösins um þaö
hvort blaöiö sé útbreiddara. Bera
bæði blöðin fyrir sig skoðana-
kannanir. Onnur var gerö á veg-
um félagsvisindadeildar Háskól-
ans og sýnir hún tölur um blaöa-
lestur f þremur kaupstööum á
Reykjavfkursvæöinu, þó ekki 1
Reykjavik. Hin könnunin er unnin
á vegum Skólablaös Menntaskól-
ans f Reykjavík. Skv. fyrrnefndu
könnuninni er Dagblaðiö nokkru
ofar en Vísir 30% lesa Dagblaöiö
en 28% Visi, en mismunurinn er
litill. Samkvæmt menntaskóla-
könnuninni er Vfsir nokkru hærri;
þtirri könnun hampar Visir aö
sjálfsögöu.
Ekki verður sagt aö vegur þess-
ara sfödegisblaöa Ihaldsins hafi
vaxiö viö þennan meting', enda er
hvorug þessara kannana mark-
tæk um landið I heild: Þær sýna I
besta lagi rétta mynd af lestri
dagblaöa á umræddum svæöum
ög í einum framhaldsskóla lands-
ins. Meira segja þær ekki.
Hvað ér
„lestur”?
bandi viö þessar kannanir; ekki
er vist að fólk segi alltaf 100% rétt
til um blaðalestur sinn þegar svo
er spurt. I könnun MR var tam.
spurt: Hve oft lestu hvert dag-
blaö? a) oftar en 5 sinnum i viku,
b) 2-4 sinnum f viku, c) sjaldnar
en 2 sinnum I viku? Hvaö þýöir
„lestur” I þessu tiiviki? Lauslegt
yfirlit? Skoðun fyrirsagna? Lest-
ur á iþróttasiöunni einni? Lestur
og skoöun á myndasögunum ein-
um? Liklegast er aö fólk kalli það
„lestur” I skoðanakönnunum af
þessu tagi aö þaö nái aö sjá blöðin
alloft eöa aö þau séu keypt reglu-
lega á heimilum viökomandi. Vist
er aö þaö krefst ekki mikils „lest-
urs” aö vera áskrifandi aö dag-
blaöi eins og slödegisblööunum.
Þjóöviljinn er hins vegar gefinn
út til þess að fólk nenni aö lesa
hann, gefinn út handa þvi fólki
sem vill upplýsingu, fræöslu um
staöreyndir.
„Lestur”
alls 2-10
tíma á viku
Samkvæmt könnun MR viröist
hver nemandi lesaaö jafnaöi 1,9
blöö daglega (oftar en 5 sinnum I
viku). Þaö er mikill blaöalestur
og væri fróölegt aö vita hve mikl-
um tima þetta fólk ver aö jafnaöi
til blaöalesturs — eöa lesturs yfir-
leitt. Svo vel vill til aö I sama
Skólablaöi MR er einmitt aö finna
fróölegar upplýsingar um al-
mennan lestur nemenda. Þær eru
byggöar á annarri skoöanakönn-
un, sem Visindafélag Framtiöar-
innar f Menntaskólanum I
Reykjavik geröi. Þátttakendur I
þessari könnun voru 540 en 448 I
fyrrnefndu könnuninni.
Samkvæmt könnun Vlsindafé-
lagsins segist obbinn af nemend-
um verja 2-10 stundum af fritima
sinum — utan skóla- og náms-
tima — á vikutil lestrar eöa tæp-
lega klukkustund á dag eöa svo.
Þessi tlöindi er vert aö hafa I
huga I sambandi viö dagblaða-
lesturinn, og ennfremur: Yfirleitt
verja aöspuröir tlma sinum til
þess aö lesa bækurum margvis-
legustu efni. Niðurstaöan veröur
þvl sú aö blaöa iestursé ekki mik-
iö tiökaöur meöal aöspuröra. Og
sjálfsagt eru þeir ekki einir á
báti, líklega gefa svör þeirra
nokkuö rétta mynd af þvi sem al-
mennt er rikjandi. Þó er liklegt aö
„fullorönir” lesi meira af dag-
blöðum en yngsta fólkið.
Þaö er þvi augljóst aö niöur-
stöður skoöanakannana vekja
fleiri spurningar en þær svara og
þaö er eölilegt, ekkert er erfiöara
aö færa i tölfræðibúning en hin
margvislegu blæbrigöi á skoöun-
um almennings.
Um skoðana-
kannanir
Þetta leiöir aftur hugann aö þvi
hvort ekki er oröin nauösyn aö
setja reglur um framkvæmd
skoöanakannana hér á landi.
Öhæfa er aö einkafyrirtæki taki
slikt aö sér eins og komst á dág-
skrá fyrir nokkr. vikum er fyr -
irtæki eitt bauöst til þess aö taka
aö sér skoöanakannanir fyrir fyr-
irtæki og félagasamtök. Eölileg-
ast væri aö almenningur heföi yf-
irstjórnina, þ.e. meö þvi aö trún-
aöarmenn hans, t.d. þingkjörnir,
stýri stofnunum sem framkvæmi
skoðanakannanir. Til dæmis
mættihugsa sér að slfk „stofnun”
eöa nefnd heföi þaö hlutverk einn-
ig að fylgjast með upplagi dag-
blaðanna, en sem kunnugt er eru
engar reglur til um slikt hér á
landi.
—s.
Annað ber og aö varast i sam-