Dagblaðið Vísir - DV - 31.10.1998, Blaðsíða 63

■ LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1998
{f$yndbönd
Nixon: Anthony Hopkins og James Woods.
vinsælda og varð þriðja tekjuhæsta
kvikmynd ársins. í næstu mynd á
eftir tók Stone fyrir annars konar
vígvöll, Wall Street, og deildi harka-
lega á peningahyggju kapitalism-
ans. Árið 1989 sneri hann sér síðan
aftur að Víetnam og áhrifum stríðs-
ins á bandarískt samfélag. Fyrir þá
mynd, Born on the Fourth of July,
hlaut hann önnur óskarsverðlaun
sín fyrir bestu leikstjóm.
Pólitísk gagnrýni
Þótt Oliver Stone væri nú orðinn
hálfgerður persónugervingur póli-
tískrar ólgu, átti enginn von á því
brjálæði er fylgdi JFK. Það var sem
hrikti í undirstoðum bandaríska
„kerfisins" þótt Stone yrði fyrstur
manna til að viðurkenna að ómögu-
legt væri að fella þær. Þó má ekki
einblína á pólitískt inntak mynda
hans, sbr. magnað útlit JFK og
Natural Bom Killers (1994). Enda
eru þessir tveir þættir á einhvem
hátt órjúfanlegir. Hin óhefðbundna
myndræna sýn hafnar almennri
framsetningu Hollywood-kvik-
mynda og reynir þannig að grafa
undan samþykktri hugmyndafræði
þeirra. Oliver Stone hefur tekist á
magnaðan máta að sameina póli-
tíska gagnrýni á Bandaríkin tölu-
verðum vinsældum. En það er-
einmitt vegna þeirra sem hann fær
frið (og fjármagn) til að halda uppi
síkvikri áreitni sinni.
-bæn
Helstu myndir Olivers Stones
Oliver Stone og Anthony Hopkins
við gerð Nixons
Platoon (1986)
★★★Tk Myndin sem kom Ví-
etnam aftur að í bandarískri
samfélagsumræðu. Charlie
Sheen, sem leikur hermann er
upplifir hörmungar stríðsins,
þarf að velja á milli tveggja fóð-
urímynda. Sú góða er leikin af
Willem Dafoe en Tom Berenger
er í hlutverki þeirrar vondu.
Þetta er fyrsta myndin í Ví-
etnam-þröeik leikstjórans. Hin-
ar tvær eru Born on the Fourth
of July (1989) og Heaven and
Earth (1993).
Wall Street (1987)
★★★ Charlie Sheen fer
einnig með aðalhlutverk þess-
arar myndar. Þótt hún íjalli
um ólík efni á yfirborðinu er frá-
sögnin nýskyld þeirri í Platoon.
Sheen þarf að velja á milli tveggja
fóðurimynda. Michael Douglas
fékk óskarsverðlaun fyrir túlkun
sína á þeiiri vondu en pabbi sjálf-
ur, Martin Sheen, lék að sjálf-
sögðu þá góðu. Kröftug ádeila á
peninga- og gróðahyggju banda-
rísks samfélags. Kannski það sé
kominn tími til að gera íslenska
útgáfú myndarinnar.
JFK (1991)
★★★•i Ein af fjölmörgum um-
deildum myndum leikstjórans og
(endur)vakti hún efasemdir um
opinberar niðurstöður á dauða
forseta Kennedys. Costner leikur
Jim Garrison sem hefur eigin
rannsókn á moröinu. Það er eitt-
hvað æði truflandi viö þessa
mynd sem og aðrar „sannsöguleg-
ar“ myndir Stones þar sem erfitt
er að greina hvað hann byggir á
raunverulegum heimildum og
hvað er hreinn uppspuni frá hans
hendi. Það breytir því ekki að
myndin er lykiltúlkun á banda-
riskum veruleika síðustu áratuga.
The Doors (1991)
★ ★★■i Stone enn að vinna með
sjöunda áratuginn sem hann virð-
ist skynja sem afdrifaríkt breyt-
ingaskeið í sögu Bandaríkjanna
(og þar af leiöandi heimsins). Val
Kilmer fer á kostum í hlutverki
Jims Morrisons. Líklega vanmetn-
asta kvikmynd leikstjórans.
Natural Bom Killers
(1994)
★★★ Woody Harrelson og Juli-
ette Lewis leika skötuhjúin
Mickey og Mallory i þessari
háðsádeilu leikstjórans. Myndin
verður að teljast ein sú alum-
deildasta í sögu kvikmyndanna.
Fræg er ritdeila leikstjórans og
Johns Grishams en sá síöamefhdi
vildi kenna Stone um hermimorö
er hann rakti til NBK. Veldur það
nokkuri furðu, þar sem Stone fer
langt með að eyðileggja næsta frá-
bæra mynd með of augljósri
ádeilu. -bæn
U-Turn
★★★'i
Myndband vikunnar
• 1 •
20. til 26. október
SÆTI jFYRRI J VIKA VIKUR j Á LISTA i TITILL
1 !1 1 2 Í i 1 i J J The Wedding Singer
2 ! Ný The Sphere
3 ! 3 j o J j L i Screem2
4 ) í 2 i. i Flubber
5 J 4 í 4 i Hard Rain
6 ! 7 j i J 4 1 j 4 ) The Big Lebowsky
7 ) i 6 j j j 5 i The Man inthe IronMask
8 J ) 1 5 i i ! ) J Fallen
9 i Ný j, 'i Gingerbread Man
10 j j Ný ! 3 i J 1 OuttoSea
11 i 8 J c 1 J b J MadCity
12 i i 9 1 J ! 5 ! The Rain Maker
13 i 11 ! 9 ! Mousehunt
14 1 n 1 i J J 3 1 j á ) , I AsGoodasitGets
15 i 10 J 1 J 7 ' Dark CHy
16 1 14 i J J ) 7 1 j j SwKchback
17 ! 13 J q 1 j 3 J Titanic
18 ! 7 i j J TheEdge
19 i í 15 j C ) J 5 ) Mr. Nice Guy
20 ! » ) J ! i ! Stikkfrí
" ”1 j ’
j ÚTGEF. j TEG.
i j
j Myndfoim j Gaman
i j
1 Wamermyndir ) Spenna
l 1
j Skrfan j Spenna
1 SamMyndbönd 1 Gaman
T J ;
j Skrfan j Spenna
J-' J
Háskólabíó Gaman
J )
j- Wamermyndir j Spenna
j j
j Wamermyndir j Spenna
Háskólabíó Spenna
j J Skrfarr j j Gaamn j ''. ■
i Wamer myndir Spenna
i j CIC Myndbönd j r,.v.. Spenna
J J
J CICMyndbönd J Gaman
J J
Skífan j Gaman
) Myndfoim 1 Spenna
J J j Sam Myndbönd j J J j Spenna
j Skffan Drama
J J Skffan J j ) Spenna j
j Myndfoim j Spenna
j ! Háskólabíó i ; Gaman
Svæsin persónusköpun
Sean Penn og Jennifer Lopez í hlutverkum sínum.
Smábærinn Superior er
allt annað en nafn hans gefur
til kynna. Hann er ekki ein-
ungis niðurníddur heldur er
hann líka í eyðimerkurhita
Arizona. Það versta við bæ-
inn er þó sjálft fólkið sem býr
þar. (Þótt áhorfendum þyki
það aftur á móti hin besta
skemmtun.) Hjónakornin
Jake (Nick Nolte) og Grace
(Jennifer Lopez) geta nú vart
talist til fyrirmyndar því
helst vilja þau koma hvort
öðru fyrir kattamef. Lög-
reglustjórinn Potter (Powers
Boothe) rúntar um bæinn
með pelann undir stýri.
Blindi betlarinn (Jon Voight)
mælir viskuyrði við hlið
hræsins af hundinum sínum.
Dínamítsprengjan Toby N.
Tucker (Joaquin Phoenix)
ræðst á hvem þann mann er
vogar sér að yrða á kærast-
una hans (Claire Danes) sem
nýtur athyglinnar til fúlln-
ustu. Furðulegastur er þó af öllum
hinn hreinlega viðbjóðslegi bifvéla-
virki Darrell (Billy Bob Thomton).
Þetta miður geðslega samfélag neyð-
ist glæframaðurinn Bobby Copper
(Sean Penn) til að heimsækja þegar
bíllinn hans bilar á leið til Las Veg-
as. Verður þá fjandinn laus.
Erfitt er að gera upp á milli frá-
bærra leikara. Ég er þó ekki frá því
að yngri leikaramir steli senunni.
Joaquin Phoenix og Claire Danes
era mögnuð sem eitt kostulegasta
par seinni ára. Þá sýður allsvaka-
lega á Jennifer Lopez og Sean Penn
undirstrikar með ffammistöðu
sinni hversu góður leikari hann er.
Þá er gerviö hann Billys Bobs
Thomtons með því svakalegasta
sem sést hefur.
Ef ætti að líkja þessari kvikmynd
við eitthvert annað verk Olivers
Stones væri það Natural Bom Kill-
ers. Báðar útsetja þær útlit
myndrammans af miklu hugviti.
Stone beitir hvers kyns brögðum
(klippingum, annarlegum sjónar-
hornum, óhefðbundnum linsum,
stílfærðum aukarömmum o.s.frv.)
til að brengla hefðbundinni raunsæ-
isframsetningu. Enn fremur er
myndmál þeirra gríðarlega merk-
ingarþrungið, sbr. táknræn villidýr
sem finna má í báðum myndum.
Ekki má heldur gleyma hinni mjög
svo stílfærðu persónusköpun. Mér
þykir þessi
þó taka
NBK fram
þar sem
hún er laus
við þá ýktu
ádeilu sem
einkennir
eldri myndina. U-Turn staðfestir' ,
umfram annað magnaöa fjölhæfni ,
Olivers Stones. .
Útgefandi: Skifan. Leikstjóri: Oli- I
ver Stone. Aðalhlutverk: Sean
Penn, Jennifer Lopez og Nick Nol- ,
te. Bandarísk, 1997. Lengd: 125
mín. Bönnuð innan 16.
Björn Æ. Norðfjörð