Dagblaðið - 10.06.1977, Qupperneq 2
2
DAGBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 10. JUNÍ 1977.
f
Hækkum dagvinnukaup verulega
— leggjum niður yfirvinnu til
frambúðar
Magnús Magnússon skrifar:
Núverandi yfirvinnubann
hefur opnað augu verkalýðsins
og sýnt fram á vinnuþrælkun
þeirra, sem þurfa að lifa af
verkamannakaupi einu saman.
Nú vinna menn 8 stundir á dag
og hafa tíma til þess að sinna
Fólk lítur tilveruna bjartari
augum þegar vinnutími er eðli-
legur og þrælkun keyrir ekki
úr hófi fram.
íslenzka sjónvarpsmenningin
áhugamálum sinum, heimih og
börnum. Börnin sjá nú feður
sína og mæður öðruvísi en út-
keyrð og önug af ofþreytu.
Margur atvinnurekandinn
hefur lýst þeirri skoðun sinni
að þetta sé hreint ekki verra
fyrirkomulag fyrir fyrirtækin.
Fólk vinnur betur og slæpist
minna og er betur undir vinnu
sína búið en fyrr.
En þá er það spurningin
hvort ekki sé hægt að hækka
dagvinnukaup verulega þannig
að lifvænlegt verði fyrir fjöl-
skyldur af dagvinnukaupi einu
saman? Þannig er það hjá ná-
grannalöndum okkar og af
hverju þá ekki hjá okkur? Þar
vilja menn ekki vinna
eftirvinnu.
Það er litið í launaumslög-
um launþega nú þessa dagana,
þegar aðeins er unnin dagvinn-
an, vegna þess hve tímakaup er
lágt hér á landi. En hér hefur
mikill hluti launagreiðslu
komið í formi yfirvinnutekna.
Er ekki mögulegt að atvinnu-
vegirnir geti staðið undir veru-
legri kauphækkun daglauna, ef
með því móti nást betri vinnu-
afköst á styttri tíma. Þá væri
yfirvinna ekki nauðsynleg
nema að litlu leyti.
Nauðsynleg vaktavinna
hækkaði síðan að sama skapi.
E.H. reykvísk húsmóðir
skrifar:
Hvaða tilgangi þjónar þessi
mynd sem íslendingum var
boðið upp á á annan í hvíta-
sunnu? Á þetta að vera ein af
fræðslumyndum sjónvarpsins?
Ef svo er væri betur ógert því
slíkan viðbjóð er vart hægt að
hugsa sér, fyllirí frá byrjun til
enda og ekkert annað en viður-
styggð bæði i orði og æði. Þeir
sem hafa séð þessa beztu
leikara okkar á fjölum Þjóð-
leikhússins og fylgja þeim svo i
þessari óþverramynd til Djúpu-
víkur, liggjandi í ælunni úr sér
talandi tómt klám og óþverra á
alla vegu, verða undrandi á að
þeir skuli gefa sig i þetta. Ég
held að það frægðarspor hefði
betur verið óptigið.
Sjónvarpið hefði vart getað
fundið slíka útsendingu í amer-
íska sjónvarpinu þegar því var
lokað fyrir okkur vegna mann-
skemmandi mynda. Ég sá
aldrei neitt þessu líkt í því.
Börn og unglingar biðu eftir
íslenzku kvikmyndinni og
margir hafa áreiðanlega
hlakkað til að sjá hana og svo
kemur þessi endemis óþverri.
Ég held að sjónvarpið þurfi
ekki að auglýsa drykkjuskap,
rúðubrot, klám og morð, nóg er
nú samt. Þetta ensú mesta svi-
virða sem komið hefur í sjón-
varpið hér á landi og væri þeim
er þessum málum ráða þörf að
betrumbæta sig og sýna eitt-
hvað sem göfgar og gleður
áhorfendur þvi auðséð er að við
eigum fagmenn á þessu sviði,
því þrátt fyrir allt hlaut maður
að sjá að myndin var vel tekin.
„...liggjandi i æiunni úr sér tal-
andi tómt klám og óþverra á
alla vegu...“
V
Auðs þótt beinan akir veg
Vísur og
vísnaspjall
Jón GunnarJónsson
Sveinbjörn Beinteinsson bóndi og alls-
herjargoði á Draghálsi hefur lengi verið
þjóðkunnur fyrir ritstörf sín og fræði-
mennsku og er þó tæplega hálfsextugur
að aldri. Einhvern tíma ætla ég að taka
hús á honum og ganga í prentaðar
syrpur hans oé stela mér vísum til að
flagga með. Aðeins þrjár vísur eftir
Sveinbjörn verða sýnishorn að þessu
sinni.
Myrkurgríma fclur freðna
fold, er skíman þver.
Gamanrímu á gaddi kveðna
gefa tími ég þér.
Væri betur vísnaþráður
vita léti á gott.
Við höfum setið saman áður,
sungið hretin brott.
Vetraróður vermir geðið,
væri fróðlcgt mál,
ef mitt Ijóð á klaka kveðið
kveikti glóð í sál.
En á síðasta ári kom út bókin Lausa-
vísur sem Sveinbjörn Beinteinsson hef-
ur tekið saman, en Letur gefið út. Þetta
eru vísur eftir þjóðfræg skáld og lands-
kunna hagyrðinga frá okkar tíð og langt
aftur í aldir. Bókin er 190 síður og á
hverri síður eru oftast fjórar vísur, svo
þetta er mikið að magni til. En þetta er
auðvitað úrval og hinn ágætasti
skemmtilestur. í þessa bók sæki ég
vísurnar, sem hér fara á eftir.
Jón Hákonarson heitir höfundur
eftirfarandi vísu, ekkert veit ég um
hann, og engan fróðleik um hann að
sækja í bókina.
Bændur skáld og skussar enn
skjótast oft að sprundum,
líka hafa lærðir menn
leikið þetta stundum.
Sjódrukknaður maður á 18. öld á að
hafa kveðið.
Fer ég djúpt í fiskageim
fjarri hringasólum,
þó ég sé dofinn dreg ég mig heim
til dóttur Narfa á hólum.
Og þetta er ein af vísum Ljósavatns
systkina:
Fjallakauða foringinn
fantur nauða grófur
er nú dauður afi minn,
Oddur sauðaþjófur.
Þessi er systrunum eignuð:
Fyrir þessar bögur brátt
borguninni flýti
óva'ginn á allan hátt
Andskotinn í Víti.
Páll Pálsson á Knappsstöðum orti um
föður sinn, séra Pál Tómasson, að
gefnu tilefni:
Arkar karlinn út í fjós,
Ingibjörgu að finna.
Ekki þarf hann alltaf ljós
til útiverka sinna.
Þessi alkunna vísa er eftir Pál Vídalín
lögmann.
Arngrímur geymir illan mann,
enginn trúi ég það rengi.
Þeir eru vinir Þórður og hann,
en það verður ekki lengi.
Hún segir mikla sögu stakan sú arna:
Atli ég niann og missti ég hann,
með honum fjölda barna.
Duttu þau öll í dauðans höll,
nema drcngurinn litli þarna.
Þarna er hin alkunna vísa Einars
Andréssonar á Bólu um ríka manninn.
Auðs þótt beinan akir veg
ævin treinist meðan,
þú flytur á einum eins og ég
allra seinast héðan.
Og þessa elskulegu vísu orti Jón bóndi
Gottskálksson i Ketuseli um sjálfan sig.
Búið verður býsna vel
og borðað spaðið feita,
þegar karl í Ketusel
kemst til rólegheita.
Þetta er dálítið skrýtin vísa.
Þó ég sé að gera mér glatt
gulls við e.vju bjarta.
það veit Guð ég segi það satt
sorg býr mér i hjarta.
Mönguvísa
Manga langa gengur greitt,
ga'gist upp í skýin.
Henni fylgir fleira en eitt:
Forvitnin og lygin.
Séra Gisli Thorarensen orti.
Hrjóta allir hér á bæ,
hundarnir líka sofa.
En ég dúrinn engan fæ,
sem á þó þessa kofa.
Konu nokkurri, Evlalíu Erlendsdótt-
ur, var brugðið um ósiðleg kynni af
erlendum sjómönnum. Hún orti.
Af því ber ég enga sút,
er mér bættur skaðinn,
silfurskeið og silkiklút
sit ég með í staðinn.
Og ætli þessi sé ekki ort af líku
tilefni?
Komdu hérna kindin min,
kokkurinn vill þig finna,
gefa þér brauð og brennivin
bláan klút og tvinna.
Svo að lokum glettnisvísa úr annarri
bók. Hún er eftir Sveinbjörn Beinteins-
son, ort til vinkonu.
Mælist varla meir en spönn
mittið fagra og netta.
Þú ert orðin alltof grönn.
A ég að laga þetta?
J.G.J.----S. 41046.