Lesbók Morgunblaðsins - 25.09.1982, Blaðsíða 6

ferðargötum borgarinnar. Ég
þóttist vita að hún væri á
leiðinni til fyrrnefnds veit-
ingastaðar. A þeirri göngu-
för átti hún eftir að fara yfir
margar þvergötur með um-
ferðarljósum og grænu ljósin
voru vitanlega miklu
skammlífari en hin rauðu því
að réttur hins gangandi
manns þrengist nú sí og æ í
umferðinni. Mér var það
sönn ráðgáta hvernig þessi
fjörgamla, fatlaða mann-
eskja, kappklædd mörgum
þykkum flíkum og vafin
sjaldruslum hið efra í brenn-
andi sólarhitanum, gæti
komist gangandi leiðar sinn-
ar þarna í brjálaðri síðdegis-
umferðinni. En sú enska
skildi bersýnilega vísdóms-
orð Einars Benediktssonar:
„Vilji er allt sem þarf.“ Ef til
vill hafði þetta sígilda
spakmæli mótast í huga
þjóðskáldsins okkar á ætt-
jörð þessarar öldruðu konu?
Enda þótt ég ætti fremur
annríkt þennan dag gat ég
ekki stillt mig um að fylgjast
með ferðalagi konunnar góða
stund. Hún dragnaðist löt-
Sigurður Skúlason magister
Ógleymanleg
manngerð
Furðulegt má heita að af
mörgum þúsundum manna,
sem borið hefur fyrir augun
á lífsleiðinni, skuli erlend
kona, sem maður veit alls
engin deili á og hefur aldrei
átt orðastað við, verða minn-
isstæðust þeirra allra! Það
eina, sem ég veit um þessa
manneskju, er að hún var
ensk því að fólkið í frönsku
stórborginni, þar sem hún
birtist skyndilega fyrir um
það bil 10 árum, kallaði hana
„þá öldruðu ensku".
Við sáum hana fyrst, tveir
íslendingar, er við sátum við
veitingaborð úti fyrir greiða-
sölu við fjölfarna göngugötu
og vorum að horfa á og rabba
saman um fjölbreytt mannlíf
sem streymdi fram hjá.
Þarna sat fólk af ýmsum
þjóðernum og var mikið
skrafað á þó nokkrum tungu-
málum. Allt í einu stein-
þagnaði kliðurinn og allir
gestir litu í sömu átt. Eftir
götunni sást eitthvert ferlíki
í kvenmannsmynd koma
þrammandi löturhægt, borið
uppi af tveim hækjum. Þegar
það nálgaðist kom í ljós að
þar fór kona sem virtist
dæmigerður fulltrúi hvers
konar ellihrumleika hins
ÖII þrautsegja Bretans virtist
saman komin í þessari stór-
vöxnu manneskju, sem staul-
aðist áfram á hækjunum í
sólarhitanum til að fá sitt te.
svonefnda velferðarþjóðfé-
lags.
Hún hlaut að vera komin á
tíræðisaldur. Starfsstúlkurn-
ar í hressingarskálanum
þarna brugðu snarlega við,
hlupu á móti gömlu konunni,
gripu undir handlegg hennar
og studdu hana til sætis.
Hún urraði eitthvað, sem við
heyrðum óglöggt, en reyndist
auðvitað vera beiðni um te,
þennan alkunna átrúnaðar-
drykk Englendinga. Um leið
dró hún upp ærið fornlega
pyngju sem hún rétti stúlk-
unum. Þær sögðu okkur
seinna að sú gamla hefði gert
þær að eins konar fjárhalds-
mönnum sínum, enda greip
hún víst venjulega niður
þarna í veitingastofunni hjá
þeim.
Svo var það nokkrum dög-
um seinna að ég sá þessa há-
öldruðu konu koma riðandi
niður eftir einni af aðalum-
urhægt áfram, nam vitan-
lega staðar við allar þvergöt-
urnar, sem hún þurfti að
komast yfir, lamdi með
hækjunum í gangstéttarnar
þar og urraði um leið eitt-
hvað sem enginn skildi. Og
sjá: Hjálpsamir Fransmenn,
sem eru allra manna greið-
viknastir við hið „fagra kyn“,
hlupu óðara til og svifu með
kellínguna yfir göturnar.
Eftir hraðanum á þessu
ferðalagi að dæma taldist
mér til að hún myndi verða
hátt upp í tvær klukkustund-
ir til veitingastaðarins;
þangað hefur verið álíka
langt og innan af Hlemmi og
niður á Lækjartorg í Reykja-
vík.
Óttist ekki elli,
þér Isalands meyjar,
kvað höfðinginn og þjóð-
skáldið Bjarni Thorarensen í
frægum eftirmælum á fyrri
hluta 19. aldar. Óþarft hefði
verið að telja þannig kjark í
þessa ensku konu fyrr á ár-
um. Hún virtist í hárri elli
vera hugrekkið dæmigert.
Ofurmannlegur lífsþróttur
hennar og ódrepandi seigla
minnti mig á frægt hugtak
sem kallað var BRESKA
LJÓNIÐ fyrr á tíð.
6
Leiðrétting: „í Lesbók 15. maí
sl. er ranglega tilgreindur höf-
undur vísunnar Eg á byggð á
bröttum hól, sögð eftir Þorstein
Valdemarsson. Hún er eftir Guð-
finnu Þorsteinsdóttur móður
okkar Þorsteins, er hafði höf-
undarnafnið Erla. Hún er birt í
bók hennar Fífulogar á síðu 158.
— Einnig er í sömu Lesbók leið-
rétt nafn Sigfinns Mickaelssonar
og hann nefndur Sigfús, kannast
ég ekki við að það sé rétt. Sig-
finnur var kunnur hagyrðingur á
Austurlandi. Hann drukknaði
1930 ásamt þremur börnum sín-
um. Móðir mín orti erfiljóð og
birti í bók sinni Hélublóm á síðu
109.
Með kveðju, Guðrún Valde-
marsdóttir, Selfossi.“
Ég þakka og biðst afsökunar á
mistökum mínum. Fleiri létu til
sín heyra um þetta sama.
Guðfinna var Austfirðingur f.
1891, d. 1954, auk ljóðabókanna,
sem hér hafa verið nefndar,
komu út eftir hana barnaljóð í
einni bók og tvö frásagnasöfn.
Meðal kvæðanna voru lausavísur
og skulu nú fram tínd nokkur
sýnishorn.
1.
Lífið nýju Ijósi í
leit ég, þegar skyggði.
Eru tíðast yfir því
ótal litabrigði.
2.
Þegar blæða undir inn,
andann mæða sárin,
hugga og græða huga minn
hljómar, kvæði og — tárin.
3.
Last frá öörum leynt og bert
lamar viðkvæmt hjarta.
Ef þú sjálfur sannur ert
sæmir ekki að kvarta.
4.
Þó að skalli þinn sé ber
það mun ekki saka.
Bara ef heilinn ekki er
eins og pönnukaka.
5.
Misjöfn gæði lífið lér.
Lánið flestir elta.
Leggi happ í lófa þér
lífsins hlutavelta.
G.
Vaknar sól í faðmi fjarðar.
Flýr hin úrga nótt.
Blóm af móðurbrjóstum jarðar
bergja lífsins þrótt.
7.
Bliknuð þyrlast blöð af grein.
Blærinn hauðrið strýkur.
Ef ég mætti
annafargi
varpa
Þannig von min ein og ein
út í bláinn fýkur.
8.
Ekki er bót að barma sér
böl þótt ýfl sárin.
Þolinmóð ég baggann ber
og brosi í gegnum tárin.
9.
Hugann fyllir þögnin þín,
þegar ein ég vaki,
síðan gleðisólin mín
seig að fjallabaki.
10.
Sjaldan hefur sést i loft.
Satt mun best að skrifa.
Þetta liður, þó að oft
þyki myrkt að Jifa.
11.
Valið lið að veislu sat.
Vistir ekki þurfti að klaga.
Etin var í eftirmat
allvel krydduð lygasaga.
12.
Maöur kemur manns i stað,
mjög til ásta frekur.
Fyrr en varir öðrum að
ekkjan hallast tekur.
13.
Kyljan beygir bliknað strá,
blöð af kvistum slítur.
Sumra von og sumarþrá
sömu örlög hlýtur.
14.
Vilji í gönur þráin þín
þjóta úr hjartans leynum,
skaltu æ sem viðsjált vín
varast ást í meinura.
15
Af mér hristi armlög þin,
okkar skiptum réði, —
sá þó glöggt, að synjan mín
sveið þér innst í geði.
16.
Aftur myndi ylna lund,
óma þögul harpa,
ef ég mætti eina stund
annafargi varpa.
Og svo aö lokum tvær vísur úr
ávarpi til Jóns S. Bergmanns:
Frónska þjóð, sem færð í arf,
flest, er skáldin vinna.
Illa er goldið afreksstarf
óðsnillinga þinna.
Langt er síðan sá ég þig,
sól í heiði skína,
læt nú baða og blessa mig
bjarta geisla þína.
J.G.J.