Morgunblaðið - 10.01.2004, Blaðsíða 36

DAGLEGT LÍF
36 LAUGARDAGUR 10. JANÚAR 2004 MORGUNBLAÐIÐ
 VERKFÆRI| Hefill, sporjárn, borvél, fræsari, rennibekkur, bandsög, útskurðarvél, trésmíðavél,
Sumir eru haldnir verkfæradellu á háu stigi og eru sífellt að sýsla
og skapa eitt og annað. Jóhanna Ingvarsdóttir ræddi við þrjá karla
og eina konu um dundið og verkfæraáhugann.
Ætli ég flokkist ekki undirþað að vera haldintækjadellu. Það mætti
segja mér enda er ég bærilega sett-
ur af tólum og tækjum, bæði heima
og í vinnunni,“ segir Ævar Val-
geirsson, 48 ára viðhalds- og við-
gerðarmaður hjá Árvakri. Verk-
færanotkun Ævars er mikil í
vinnunni enda er hlutverk hans þar
að sjá til þess að lyftarar og starf-
semin í pökkunarsal, prentsmiðju
og á ljósmyndadeild rúlli snurðu-
laust fyrir sig. Uppáhaldsverk-
færin hans eru hinsvegar
ótengd vinnunni enda nefnir
hann byssusafnið sitt þegar
forvitnast er um hvaða
verkfæri skemmtilegast
sé að handleika.
„Ég á mikið af
byssum, sem ég nota
eins oft og færi gefst við veiðar á
gæsum, rjúpum, endum, hreindýr-
um og nautum svo dæmi séu tekin.
Ég fór ungur að fara á veiðar með
pabba mínum sem var úr sveit og
mikill veiðimaður. Svo má segja að
verkfæranotkunin sé einnig mikil í
bílskúrnum heima því eftir að
vinnudegi lýkur, fer ég gjarnan í
skúrinn og dunda mér við smíðar
úr smíðajárni, bæði úr burstuðu
stáli og ryðguðu, sem nú er mjög í
tísku. Ég hef lengi verið með alls
konar kertastjaka á vinnuborðinu
og breyti útfærslum eftir tísku-
sveiflum auk þess sem ég er nú að
smíða engla úr þessum efniviði,“
segir Ævar, sem er bæði rennismið-
ur og vélvirki að mennt.
Smíðajárnið hefur lengi verið á
áhugasviði Ævars og því er suðu-
vélin það verkfæri, sem er Ævari
kærast. „Suðuvélin mín er af dýrri
og góðri gerð, bregst aldrei og ég
sýð saman með henni allar gerðir af
járni, bæði þunnt og þykkt.“
Spurður hvaða verkfæri sé efst á
óskalistanum nú um mundir, svarar
hann því til að það sé svo sem ekk-
ert sem hann langi í umfram annað.
„Mann langar samt auðvitað alltaf í
eitthvað í verkfærabúðunum.
Hvern langar svo sem ekki í bakk-
elsi þegar komið er inn fyrir þrösk-
uldinn í bakaríunum?,“ spyr Ævar
að lokum.
Morgunblaðið/Þorkell
Ævar Valgeirsson, 48 ára Reykvíkingur
Smíðar kertastjaka
og engla úr járni
Mér finnst voða gam-an að rölta umdótahillurnar í
Byko og Húsasmiðjunni og
pæla í öllum verkfærunum.
Uppáhaldsverkfærið mitt
þessa dagana er hinsvegar
borvélin mín og helst má ég
ekki skilja „lethermanninn“
við mig. Sjálf á ég svo sem
ekki mikið af verkfærum og
fyndist mér því alls ekki leið-
inlegt að fá harða pakka í
tækifærisgjafir,“ segir Inga
Margrét Friðriksdóttir, 32
ára sjúkraþjálfari, sem nú
stundar viðskiptafræðinám
við Háskólann í Reykjavík
með vinnu á Landspítalan-
um.
Inga Margrét keypti sér
litla íbúð í Þingholtunum árið
2000 þar sem taka þurfti
mjög til hendinni. Sjálf hefur
hún alltaf haft áhuga á alls
kyns viðgerðum og vílar því
ekki fyrir sér að taka að sér
slík verk fyrir sjálfa sig og
aðra, sem til hennar leita.
Hún hefur til að mynda sett
upp tvær eldhúsinnréttingar
fyrir Auði systur sína auk
þess sem bræður hennar tveir
hóa gjarnan í hana þegar
vinna þarf einhver viðvik á þeirra
heimilum.
„Það má svo segja að íbúðin í
Þingholtunum hafi öll verið í niður-
níðslu þegar ég tók við henni. Ég
reif niður veggi og hluta loftsins til
að opna íbúðina meira, henti gömlu
eldhúsinnréttingunni út og fékk mér
í staðinn nýja frá Ikea sem ég setti
upp sjálf og flísalagði svo á milli
skápanna. Síðast en ekki síst reif ég
öll gólfefnin af, sem lágu í mörgum
lögum, þar til ég kom niður á upp-
runalegu gólffjalirnar. Við það lækk-
aði gólfið um 5-6 centimetra. Ég
fjárfesti í bláum smíðabuxum með
hnjápúðum, lagðist á gömlu fjalirnar
og pússaði þær upp.“
Hún segist gjarnan leita ráða hjá
kunnáttumönnum á þeim sviðum,
sem hún ætlar að taka sér fyrir
hendur hverju sinni. Svo leiti hún
gjarnan í smiðju vinkonu
sinnar, Kristínar Davíðs-
dóttur hjúkrunarfræðings,
þarfnist hún viðbótar verk-
færa. „Hjá henni kemur
maður aldrei að tómum kof-
anum. Kristín á hjólsög,
stingsög og allar aðrar græj-
ur enda getur hún allt og er
miklu flinkari en ég.
Bústaður í Borgarfirði
Inga Margrét seldi þessa
fyrstu íbúð sína í haust og
stækkaði við sig eftir að hafa
farið í sambúð. „Nýja íbúðin,
sem stendur við Vesturgötu,
er hinsvegar svo nýleg og fín
að við þurftum barasta ekk-
ert að gera annað en að mála
og flytja inn,“ segir Inga og
bætir við að verkþörfinni
verði svalað þegar
tími gefist til því
nýlega hafi hún
fest kaup á húsi
uppi í Borgarfirði
sem þarfnist mikillar
andlitslyftingar, en komi
til með að þjóna sem sum-
arbústaður í framtíðinni.
„Ég hef í gegnum tíðina
ekki svo mikið smíðað, en
hef þeim mun meira verið í
viðgerðum,“ segir Inga Margrét.
Hún hefur þó ekki hugmynd um
hvaðan þessi áhugi er sprottinn þar
sem engir iðnaðarmenn eru í nán-
ustu fjölskyldu. „Pabbi minn er
læknir og starfar því við að laga fólk,
eins og reyndar ég sem starfandi
sjúkraþjálfari, en þó man ég eftir því
að sem barn þótti mér alltaf miklu
skemmtilegra að leika við stráka en
stelpur.“
Inga Margrét Friðriksdóttir, 32 ára Reykvíkingur
Gerði upp gamla íbúð
Morgunblaðið/Jim Smart
Ég smíða allt mögulegt og ómögulegt.Aðallega er ég að dunda mér við aðsmíða báta, kirkjur og sveitabæi, ým-
ist eftir forskrift eða upp úr mér. Kirkjunar
og sveitabæirnir eru með lituðu gleri og raf-
magnslýsingu og tilvaldir til að hafa sem punt
úti í garði,“ segir Erling Andersen, 67 ára íbúi
við Lækjargötu í Hafnarfirði. Hann hefur
komið sér upp myndarlegu safni verkfæra í
bílskúrnum sínum sem hann segir að sé að-
allega úr Húsasmiðjunni, versluninni Brynju
og úr verslun Gylfa Eldjárns Sigurlinnasonar
upp á Hrauni sem sé algjör gullnáma verk-
færadellukarla. „Það er varla hægt að koma
þangað án þess að fara út með nýtt verkfæri í
höndunum því úrvalið er geysimikið og þrátt
fyrir fremur lítið rými, virðist Gylfi endalaust
geta bætt við. Hvað við kemur mínu verk-
færasafni, finnst mér skemmtilegast að vinna
með svæshefilinn, sporjárnið og bandsögina.“
Erling hafði alla sína starfstíð unnið sem
háseti á sjó þegar hann, aðeins 48 ára að aldri,
varð fyrir bíl árið 1984 sem olli straumbreyt-
ingum í lífi hans. „Ég brotnaði allur í mjél ef
hryggur og höfuð er undanskilið og lá í fjór-
tán mánuði á spítala. Ekki gat ég farið aftur á
sjóinn svona á mig komin, en þess í stað fékk
ég vinnu hjá fyrirtæki, sem seldi landbúnað-
artæki til bænda. Í því starfi var ég í tuttugu
ár, en gafst svo bara upp fyrir fimm árum eft-
ir að hafa étið verkja- og bólgueyðandi lyf all-
an þennan tíma til að halda mér gangandi. Nú
er ég orðin löggiltur ríkisstarfsmaður á
örorkubótum og því má segja að bílskúrinn
minn hafi alla tíð síðan verið mitt líf og yndi
enda spyr eiginkonan mig stundum hvort ég
vilji ekki bara taka sængina með þangað.“
Kannast við smíðagenin
Erling hefur aldrei lært smíðar, en segist
engu að síður hafa smíðagenin úr báðum ætt-
um. Danskur faðir hans hafi verið skipasmið-
ur og körfumublusmiður og afi hans í móður-
ætt, sem bjó í Aðalvík á Ströndum, hafi sömu-
leiðis verið liðtækur smiður. „Það var þó ekki
fyrr en eftir slysið að ég fór að huga að þess-
ari náðargáfu að ráði, en hef þó alltaf sjálfur
vanið mig á að vinna sjálfur þau verk, sem
vinna þarf á heimilinu. Til að mynda hef ég
alltaf gert við alla mína bíla sjálfur. Ég gerði
bílskúrinn minn upp fyrir fjórum árum, ein-
angraði og klæddi með dyggri aðstoð tveggja
sona og barnabarns. Ég hef parketlagt, skipt
um alla glugga í húsinu og setti svo nýtt þak á
í sumar með aðstoð tveggja barnabarna. Fyr-
ir vikið verður maður mun ánægðari með
verkin heldur en ef kalla þarf til utanaðkom-
andi iðnaðarmenn.“
Að sögn Erlings er þó nokkurt rennerí í
skúrnum. Gestir komi og fari, en sjálfur segist
hann vera þeirrar manngerðar að þola ekki
við í aðgerðarleysi. Það eigi við um virka
daga jafnt sem helgar. „Ég fer á stjá í skúrn-
um um tíuleytið á morgnana eftir morgun-
matinn og lestur blaðanna, er svo að minna og
meira með nokkrum hléum yfir daginn.
Stundum fer ég í verslunarmiðstöðina Fjörð-
inn og fæ mér kaffisopa með körlunum og svo
má ekki gleyma daglegum bryggjurúnti sjó-
arans. Oftast nær hverf ég svo í skúrinn að
loknum fréttum á kvöldin og er þá gjarnan að
til tíu. Ég verð að hafa alltaf eitthvað fyrir
stafni.“
Leikur sér með báta
Erling segist engan áhuga hafa á tréút-
skurði, en auk smíði kirkna, báta og bónda-
bæja, hefur hann verið að fikra sig áfram með
smíði kertastjaka, hillna, dótakassa og
klukkna. Hann tók tvo félaga sína í læri í
fyrra og segist svo á góðviðrisdögum fara
með leiktækin sín, bátana sem búnir séu flott-
asta fjarstýringabúnaði, á tjörnina við
Hafnarfjarðarkirkju til að leika sér, líkt og
börnin. „Ég get siglt bátunum mínum allt að
þrjá klukkutíma í senn án þess að stoppa.
Maður verður aldrei of gamall til að leika
sér,“ segir Erling.
Erling Andersen, 67 ára Hafnfirðingur
Kirkjur, bátar og
bóndabæir úr tré
Morgunblaðið/Eggert
el græjuð með
erkfæradellu