Tíminn Sunnudagsblað - 17.04.1966, Blaðsíða 18
hún að blífa? Hvernig ætti hún bless
uð konan að . ..
Ég fæ átta hundruð krónur! Ég er
ríkur! Og tuttugu frá.þér. Ég er rík-
ur!
Elsku barn, heldurðu, að þetta sé
kaup í dýrtíðinni? Heldurðu að okk-
ur detti í hug að borga þér kaup?
Þetta er aðeins smáræði fyrir ferð-
inni suður og einhverju smáræði i
vandanurrí fyrir sunnan, svo að þú
skilist, hjartans hlýjan rnín. En ég
mun borga þér kaup, e lsku barn,
hvort ég mun ekki borga þér, sem
ég hef svo heita elsku á með raun-
unum. Hvort ég mun ekki senda þér
einn og annan sokkinn í dýrtíðinni
og peysuna, svo þér líði vel I þessum
heiftarlega heimi!
Svo fæ ég að skoða skipið. Og þjón
arnir gefa mér gott!
Æ, elsku Garðar, þú slítur úr mér
hjartað, að þú skulir vera til! Ég
hef gert þetta, við höfum gert það
— og það er varla tími til að snúa
við. Ég ætti ekki að gera það, elsku
harn. Segðu: „Þú mátt ekki gera það
það, mamma! — Já, kallaðu mig
mömmu — og ég mun umfaðma þig!
Tár mín munu renna af fögnuði! Og
ég mun eiga þig alla daga. Og vlð
munum erja þessa erfiðu jörð og nær
ast hérna við borðið og lítast á, svo
að ég fell £ stafi af elsku til þín!
Þú munt þróast og frikka svo að sam
ræmi skapist milli hjarta þíns og
daga þinna, svo að menn fái elsku
til þín og svo að þú brosir þínu fagra
brosi hérna f húsi mínu. Og þú munt
hirða þetta hús, þegar við skörin föll
um frá, það máttu vita, og varðveita
sögu þess, sögu okkar, sem aldrei
kunnum neitt nema strit og hrein-
skilni frammi fyrir guði og þessum
heiftarlega heimi. Við munum elska
þig, Gaggi, þú veizt það. Þú veizt,
að þú getur alltaf treyst á gömlu
konuna. Ásgerður er þín móðir og
Þorbjörn þinn faðir! Hvar i veröld-
inni áttu tryggari móður og föður,
elsku bai;n? Segðu bara — þvi ég
gæti ekki neitað: „Hættið við t>að!
Mamma, sendu mig ekki út í þjófsk-
una, glæpina og dauðann" Og ég
skal hætta við!
Og mamma þekkir skipstjórann.
Skipstjórinn gefur mér fullar lúkur
af gotti!
Nei, því verður víst ekki breytt! Ég
sendi ást mína út í dauðann! Steinar,
sjáðu nu volaða, kveinandi konu!
Ég leit á hana, andlit hennar fló-
andi í tárum. Hún slagaði milli borða
og stóla, frávita af harmi.
Hann er svo erfiður, svo klúr, svo
fullur af skemmdum heimsins, að við
verðum að . . .
Hann mun lifa, sagði ég hughreyst
andi. Allir fá að lifa á þessu landi,
eins og sagt er. Allir eru fullir af
mat og flissi. Ef ekki móðir hans, þá
bærinn.
Bæriun! kveinaði hún. En þá lifir
hann við skömm! Og hann mun alla
daga ganga beygður eins og einhvers
konar jurt á hausti — ég kann ekki
að orða það. Alla daga sjá upp í glott
andi ginið á dauðanum og rotnun-
inni!
Æ, láttu ekki svona — þú vilt, að
ég fari! Og ég vil fara! Ég hlakka til
að sjá Bjarna bróður og Óla, vin
minn. Við eigum leynivígi sem eng-
inn veit um, og ég ætla að verða
Bandaríkjamaður. Flugmaður. Og
skjóta — brrrr! Og svo verð ég rikur.
Þá skal ég bjóða þér út í Ameríku.
Og þú kemur að heimsækja mig til
Ameríku — og þegiðu svo! Þú vilt
hvort sem er að ég fari, og ég vil
það. Endilega! Endilega!
Ég þóttist sjá það með eigin aug
um, hvemig hann mundi falla í ógæf
ur lífsins, og ég dáði hann, ég féll
I stafi frammi fyrir honum. Hinn ein
samli Maður Mannsson, hversu reik
ull er hann ekki og svagur í þessum
forherta miskunnarlausa heimi, sem
bindur sig saman um góss hans og
sælu og engum þyrmir sem hann hef
ur litla elsku á, hversu góður sem
hann er.
Heldurðu, að þú getir nokkurn
t£ma gleymt Ásgerði, spurði ég, þess
ari hjaítamiklu konu?
Garðar stappaði f gólfið af ein-
hvers konar gleði, og leit undrandi
á mig.
Gleymt? spurði hann. Gleymt?
Hennl Ásgerði, sagði ég, grátinum,
hinum hristandi gráti?
Konfekt, sagði Garðar við afgreiðsl
una f Hvalfirði. Fjóra poka. Og kaffi.
Og tertu.
Hundrað og fimmtfu krónur, sagði
þjónan við Garðar og hlammaði
hendi á seðlana hans og dró þá niður
I stálkassann undir disknum, sem full
ur var skitnum vöðluðum seðlum.
Þessi seðlar minntu mig einhvem
veginn á þjóðina, ég hugsaði að engu
væri líkara en allir stunduðu bílavið-
gerðir.
Heldurðu, spurði ég enn, þegar við
höfðum "setzt I bilinn, að þú getir
nokkurn tima gleymt henni Ásgerði,
þessari góðu konu?
Gleymt? spurði hann enn jafn undr
andi, en var búinn að snúa sér að
glugga til að horfa á benzínafgreiðslu
stöð, sem bíllinn nam staðar við, og
þvargið sem henni tilheyrði, skilti,
sem allur heimur var að fyllast af,
og lífið meira og minna, skilti með
klúrum, öskrandi litum, beyglaða blla
smurning og það leiða fólk, sem
þessu tilheyrði, skrækróma náunga I
rykugum skóm og flakandi skyrtum.
Og einatt voru þeir með vindlinga
upp £ sér, eða voru að stinga hendi
ofan £ vasa eftir pakka, hver slnum
pakka, og buðu aldrei öðrum, að am
erfskum sið, og kveikja á kveikjurum
(þeim nýjustu með gasinu, sem aldrel
bregðast). Á þetía horfði hann, há-
væra svola, sem aldrpi gefa sér nokk
urn stanz og einatt eru að auka hraða
og spenning sjálfra sín og allra, sem
nálægt þeim koma til einskis nema
ennþá meira fums, klúrleiks og
spennu, ataðir bílabrækjunni, og þeir
vita allt, sem gerist á vegunum, allar
frykkjur, alla hórdóma, og þá ekki
síður um morð og nauðganir.
Hvort hann gæti nokkurn tíma
gleymt eins árs dvöl sinni i Fugley,
eða Ásgerði? Nei, hann skilur mig
ekki! hugsaði ég forviða. Hann skilur
ekki neitt! Ég varð hljóður, en mér
fannst eins og ég væri heitur innra,
kokið var orðið þurrt af hugsunum,
og ég hlakkaði. Líklega hlakkaði ég
svo snögglega, að líkaminn hafði ekki
við svo fjálgri hrifni, kokið þurrt, öll
skepnan f uppnámi. Af lotningu?
Ég horfði á hann og hann horfði
I leiðslu á þessar margreyndu marg-
svindluðu bfldruslur og gagnslaust
fólk þeirra. Einn þeirra var í rauð-
um bol, og nafn um allt bakið af
amerisku baseballfélagi. Base-
ball'hetja, eða cowboykappi, í leður-
klossum frá Ameríku, dregur hann
þá ekki skammbyssu úr vasa og mið-
ar á félaga sinn — það lá við, að
ég færi að hljóða af skelfingu, Garðar
spenntur og svalur — og skýtur með
hvelli. Það var þá blessað gasið nýja,
sem aldrei brást, og félaginn fékk log
í tóbuna,og baseballkúrekinn stakk
vopninu góða f vasann, óaðfinnan-
legur, allt rándýrt á honum og jafn-
langsótt?
Hvflíkt efni í þessum dreng! Og
augun, svo barnsleg og hrein, jafn-
vel nú, eftir að hafa ætlað að stela
af mér, því að hann ætlaði að stela
af mér veskinu — aldrei var hann
eins fallegur og þegar hann laug
mest. Brosandi Satan! Slægvizka,
þjófska og þessi taumlausa fíkn að
eignast strax, eins og barnið, og af
ólmri þörf að sóa báðum höndum,
en læra aldrei meir en það auðvitað
asta, strax, skilyrðislaust! En hann
er alveg ber, allir munu sjá það, og
hann verður klefaður, ans grip-
ur, leystur öðru hverju, en mun ekk-
ert læra. Fall, fall, dauði.
Þúsundirnar þróa svindl sitt, en
þær gefa glæpum sínum tfma til að
þroskast, og þær fara sér sjaldan að
voða og láta aldrei hánka sig. Þeir,
sem tilheyra þessum lærðu spillingj-
um, nota hlýja flókaskó, svo þeim
verði ekki kalt í fætur og þeir gleyma
aldrei að vefja treflum vel um svfr-
ana fyrir nepjunni. En Garðar fleyg-
ir þeim frá sér og ögrar banvænum
vetrunum. Eða hver annar ætti að
gera það, hver að svalla sér f hund
ana? Hverjir verða þessir frelsarar?
Þú Garðar, þú munt drepa þig
hægt. Þú munt skapa lífinu svip, svo
að við það verði unað, lifa fyrir lúmsk
330
TllBINN - SUNNUDAGSBLAÐ