Morgunblaðið - 30.03.2005, Síða 40

40 MIÐVIKUDAGUR 30. MARS 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Helgi HelgasonÁrnason fæddist
í Reykjavík 24. febr-
úar 1911. Hann lést
á Vífilsstöðum að-
faranótt 17. mars
síðastliðins. For-
eldrar Helga voru
Anna Jacobine
Helgason, skírð
Pedersen, f. í Kaup-
mannahöfn 15. febr-
úar 1889, og Árni
Helgason skipa-
smiður, síðast bú-
settur á Akranesi, f.
í Reykjavík 21. des-
ember 1888, d. 19. nóvember
1968. Alsystkini Helga voru þrjú:
Ellen Maria Schou Carlsen, f.
1912, d. 1992, og Anna Margrethe
Winslov Jensen, f. 1918, d. 2002,
báðar búsettar í Danmörku, og
Börge Helgason, f. 1920, búsettur
á Íslandi. Systur Helga, samfeðra,
eru tvíburasysturnar Guðrún, bú-
sett í Reykjavík, og Jónína, búsett
á Fáskrúðsfirði, f. 1933.
Helgi kvæntist Ingunni Láru
Jónsdóttur í Reykjavík 21. maí
1938. Hún var fædd í Reykjavík
24. september 1914 en lést 30.
janúar 1998. Börn Helga og Ingu
lands ásamt föður sínum og bjó
þar síðan í Reykjavík. Helgi lærði
húsgagnasmíði í Reykjavík og
starfaði við þá iðn um tíma. Síðar
hóf hann störf hjá Ríkisútvarpinu
og vann þar við viðgerðir og ýmis
störf um skeið. Um 1950 hóf
Helgi störf hjá Nýju blikksmiðj-
unni í Reykjavík og starfaði þar í
nær þrjá áratugi við blikksmíðar.
Helgi hafði með höndum verk-
stjórn fyrir Nýju blikksmiðjuna
við byggingu Borgarsjúkrahúss-
ins í Fossvogi, og að byggingu
þess lokinni gerðist hann sjálf-
stæður verktaki við sjúkrahúsið
og hafði þar með höndum ýmiss
konar viðhald á þökum, loftræsti-
kerfum og annarri blikksmíða-
vinnu. Helgi og Inga byggðu sér
hús á Hraunteigi 5 og bjuggu þar
í nær 50 ár. Þar var Helgi með
verkstæði og rak margs konar
framleiðslustarfsemi í áratugi
samhliða daglegri vinnu. Einnig
var hann þar með sölu á skraut-
fiskum og búrfuglum í áratugi,
en hann var brautryðjandi á því
sviði á Íslandi. Helgi og Inga
bjuggu á Hraunteigi 5 fram til
ársins 1995 að þau fluttu í þjón-
ustuíbúð fyrir aldraða á Dalbraut
21, þar sem þau bjuggu æ síðan.
Síðasta árið dvaldi Helgi á
sjúkradeild fyrir aldraða á Vífils-
stöðum.
Útför Helga verður gerð frá
Laugarneskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 11.
eru fjögur. 1) Anna
Sigríður, f. 9. nóvem-
ber 1943. Hennar
maki var Halldór
Hjaltested og eiga
þau þrjú börn, Sigríði
Ingunni, Elísabetu
Jónu og Helga Björn.
2) Jóna Hulda, f. 25.
september 1949. Mað-
ur hennar er Pálmi
Þór Vilbergs og börn
þeirra eru Reynir
Örn, Viðar Þór og
María. 3) Árni Helgi,
f. 26. janúar 1952.
Fóstursonur hans og
Carole Ann Scheving Thorsteins-
son er Brjánn. Börn Árna og Guð-
nýjar Guðbjartsdóttur eru Árni
Helgi og Anna Lára. 4) Gylfi Þór,
f. 13. desember 1954. Hans maki
er Jóna Pálína Brynjólfsdóttir og
börn þeirra eru Brynjólfur Þór,
Ingi Rafn, Helgi Örn og Lilja
Dröfn. Áður átti Gylfi dóttur, Að-
alheiði Björk; móðir Kristín Sam-
úelsdóttir.
Helgi ólst upp í Reykjavík til
sjö ára aldurs er fjölskyldan flutt-
ist búferlum til Korsör í Dan-
mörku. Þar bjó Helgi til ársins
1930 að hann fluttist aftur til Ís-
Með örfáum orðum langar mig að
kveðja föður minn Helga Helgason,
sem lést á Vífilsstöðum 17. mars síð-
astliðinn á 95. aldursári.
Þegar leiðir skiljast og við kveðj-
um ástvini okkar leitar hugurinn
ósjálfrátt yfir farinn veg og minn-
ingarnar sækja á. Æskuheimili mitt
á Hraunteigi 5 í Reykjavík skipar
stóran sess í minningunni. Þar ól-
umst við systkinin upp og áttum þar
trygga höfn þar til við uxum úr
grasi og stofnuðum eigin heimili.
Þar var einnig öruggt athvarf fyrir
barnabörnin, sem sóttu þangað mik-
ið í hlýjuna hjá afa og ömmu.
Foreldrar mínir gengu í hjóna-
band í maí 1938. Fyrst bjuggu þau í
Skerjafirðinum, en byggðu sér fljót-
lega hús á Hraunteigi 5 í Reykjavík,
og þar bjuggu þau í meira en 50 ár
eða fram til ársins 1995 að þau flytja
í þjónustuíbúð fyrir aldraða á Dal-
braut 21 í Reykjavík.
Pabbi var húsgagnasmiður að
mennt, en starfaði lengst af við
blikksmíðar hjá Nýju blikksmiðj-
unni í Reykjavík. Fór það orð af
honum að hann væri laginn og út-
sjónarsamur verkmaður og jafnvíg-
ur á tré sem járn. Heima á Hraun-
teigi hafði pabbi byggt sér gott
verkstæði og búið það vel vélum og
tækjum og eyddi hann flestum laus-
um stundum sínum þar. Var þar
alltaf fjölbreytt starfsemi í gangi og
stundum voru fjórir til fimm karlar í
vinnu með pabba við smíðar eða
framleiðslu á hinum ólíklegustu
hlutum, sem gjarnan voru hafðir til
sölu í verslunum í Reykjavík, en á
þessum árum voru í gildi innflutn-
ingshöft á Íslandi og ekki jafn mikið
um innfluttan varning í landinu og
nú þekkist. Frá því að ég var smáp-
jakkur man ég eftir mér að sniglast
í kringum verkstæðið hjá pabba og
eftir því sem okkur systkinunum óx
ásmegin aðstoðuðum við eftir föng-
um og fengum þá laun fyrir, sem var
ágætur vasapeningur fyrir okkur.
Ég ólst því upp við og lærði marg-
víslega verklega vinnu heima á
Hraunteigi og hef búið að því síðan.
Ég hugsa oft til þess með þakklæti
að hafa fengið þetta tækifæri, því
þótt ekki hafi átt fyrir mér að liggja
að starfa við smíðar eða handverk,
þá er þessi þekking úr föðurhúsum
mér bæði dýrmæt og gagnleg.
Pabbi ólst upp í Danmörku og
tvær systur hans bjuggu alla tíð í
Danmörku, og í dag eigum við þar
enn sterkan fjölskyldumeið. Löngu
áður en ferðalög urðu almenn eins
og nú þekkist ferðaðist pabbi reglu-
lega til Danmerkur og víðar, ýmist
til að heimsækja fjölskylduna eða
sinna viðskiptum. Danmörk átti allt-
af stóran hlut í honum og margir
Danir, sem búsettir voru á Íslandi,
voru kunningjar hans og vinir. Var
hann meðal annars einn af stofn-
endum og fyrsti formaður SBR eða
Skandinavisk Boldklub, og er sá fé-
lagsskapur enn við lýði og starfandi
í Reykjavík.
Þegar skemmtigarðurinn Tívolí
var starfræktur í Norðurmýrinni í
Reykjavík á sjötta áratugnum komu
margir Danir þar við sögu enda fyr-
irmyndin sótt í hið fræga Tívolí í
Kaupmannhöfn. Pabbi var þar einn-
ig framarlega í flokki og var til
dæmis dýragarðurinn, sem þar var
starfræktur, á hans vegum. Frá
þeim tímum er apinn Simba lifandi
minning frá Hraunteignum en hann
var heima hjá okkur um tíma eftir
að hafa verið til sýnis í Tívolí, og
hélt heimilinu í hers höndum. Ýmsar
skemmtilegar minningar eru frá
þessum tíma, enda margt brallað.
Áhugi pabba á dýrum og aðkoma
hans að dýragarðinum í Tívoli leiddi
til þess að hann hóf að flytja inn
skrautfiska og búrfugla til sölu á Ís-
landi frá Danmörku. Var hann
frumkvöðull á þessu sviði hér á landi
og stundaði þessa starfsemi um ára-
bil í kjallaranum heima. Eru þeir
líklega ófáir Íslendingarnir komnir
um og yfir miðjan aldur sem muna
eftir því að hafa komið þangað að
kaupa sér páfagauka, skrautfiska
eða eitthvað sem tengdist gæludýra-
haldi.
Foreldrum mínum þótti gaman að
ferðast og fóru utan á hverju einasta
ári frá því að ég man eftir mér. Var
alltaf mikil spenna í kringum þessar
ferðir og við krakkarnir iðuðum í
skinninu að vita hvað þau kæmu
með í farteskinu. Sjálfur var ég lík-
lega sjö ára þegar ég fékk fyrst að
fara með og var það mikil ævintýra-
ferð til Danmerkur og Englands
með Gullfossi.
Þótt ferðinni væri gjarnan heitið
til Danmerkur þá var líka stundum
farið á framandi slóðir. Síðasta
ferðalagið sem foreldrar mínir fóru
saman í var árið 1996, en þá lögðu
land undir fót og heimsóttu mig þar
sem ég bjó og starfaði í Malaví í Afr-
íku. Þótti mörgum þetta óðs manns
æði að gamla fólkið, pabbi 84 ára og
mamma 80 ára, væri að þvælast á
þessar varasömu slóðir. Þeim þótti
það hinsvegar ekki og áttum við
yndislegan mánuð saman þar og
þvældumst víða. Komst þá pabbi í
návígi við mörg af þeim dýrum, sem
hann hafði verið með í dýragarð-
inum í Tívolí, og nú á heimavelli
þeirra og líkaði honum það vel. Í
þeirri ferð skipti hann líka á neftób-
aksbauknum sínum og virðulegum
göngustaf við Zulu-höfðingja sem
við hittum þar á ferð og þóttust báð-
ir góðir.
Síðustu mánuðina dvaldi pabbi á
Vífilsstöðum og var hann ánægður
með vistina þar. Var hann orðinn
latur til gangs og gat því ekki lengur
verið einn á Dalbrautinni en að öðru
leyti við ágæta heilsu. Hann var allt-
af hressilegur heim að sækja, tók
stöðugt í nefið og réð danskar kross-
gátur. Minnið var að vísu farið
svíkja undir það síðasta en bernsku-
minningarnar frá Korsör í Dan-
mörku voru alltaf kristaltærar og
var bæði fróðlegt og gaman að
spjalla við hann um gamla daga. Ég
átti góða stund með honum örfáum
dögum áður en hann dó og talaði
hann um það þá að honum þætti
þetta orðið ágætt og að hann væri
fullkomlega sáttur við að fá hvíldina
þegar að því kæmi. Nú er stundin
runnin upp og pabbi fær að hvíla við
hlið mömmu eins og hann óskaði
sér. Elsku mamma og pabbi, hvílið í
friði.
Árni Helgason.
Elsku pabbi ég vil þakka þér allar
góðu stundirnar sem við áttum sam-
an. Guð geymi þig.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Ég vil einnig þakka starfsfólkinu
á Vífilsstöðum fyrir góða umönnun.
Þín dóttir
Anna.
Elsku besti afi minn. Aldrei hefði
mig grunað það er ég hitti þig um
síðustu jól að ég væri að hitta þig í
síðasta skipti. Einhvern veginn
fannst mér bara að þú yrðir alltaf til
staðar en það er víst bara í ævintýr-
unum sem við lifum að eilífu. Ég
vissi að það myndi koma að þessari
stundu og ég veit líka að þú ert sátt-
ur núna og ánægður með að vera
kominn til hennar ömmu. Það gefur
mér styrk á þessari erfiðu kveðju-
stund sem ég held að við séum aldr-
ei tilbúin fyrir. Það er bara svo sárt
að hugsa til þess að koma til Íslands
án þess að geta komið í heimsókn til
þín og spjallað við þig um allt og
ekkert, hlustað á þig segja sögur frá
því er þú varst ungur í Danmörku.
Tilhugsunin um að geta ekki knúsað
þig, elsku afi minn, er óbærilega erf-
ið. Mér fannst þú vera alveg stór-
kostlegur karakter, ein af þessum
fáu perlum sem maður kynnist á
lífsleiðinni.
Allt frá því að ég var krakki hefur
mér fundist þú vera svona maður
sem getur „allt“. Þú varst einstak-
lega laginn í höndunum, alltaf að
bralla eitthvað í skúrnum þínum á
Hraunteignum. Og spekuleraðir í
veraldlegustu hlutum. Það var alveg
sama hvað þú tókst þér fyrir hend-
ur, þér fór allt einstaklega vel úr
hendi með óendanlegri þolinmæði,
lagni og vandvirkni.
Mér finnst ég vera einstaklega
heppin að hafa fengið að vera eins
mikið hjá ykkur ömmu og ég var. Á
sumrin fór ég sko í „sveitina“ sem
var á Hraunteiginn til ykkar. Og
það var alveg sama hvað maður
brallaði, alltaf tókuð þið amma með
opnum hug vel í allar hugmyndir
sem komu upp. Eitt af því skemmti-
legasta þótti mér að taka umslög
sem voru utan af reikningum sem
þú hafðir fengið og vera í bankaleik
við skrifborðið þitt og mér fannst
líka svo frábært er ég fékk að nota
diktafóninn þinn til að þykjast vera
fréttaþula og lesa inn á hann upp úr
sjónvarpsdagskránni. Það var næst-
um allt leyfilegt hjá ömmu og afa!
Ég man líka hvað okkur barna-
börnunum þótti neftóbaksbaukurinn
þinn spennandi og er amma var að
strauja þá fékk ég að strauja tób-
aksklútana þína sem mér fannst
mikill heiður og lagði allt mitt í það.
Eins fannst mér mjög mikilvægt að
fá að búa til kaffi handa ykkur
ömmu og útbúa kaffið þitt alveg eins
og þú vildir hafa það, í þínum bolla
og ég vissi upp á hár hvernig kaffið
átti að vera. Það hlaðast upp enda-
lausar ómetanlegar minningar um
stundir sem ég átti með þér og
ömmu og öll ferðalögin sem við fór-
um í saman.
Svo breyttust tímarnir og þið
fluttuð á Dalbrautina þar sem amma
náði ekki að búa lengi. Alltaf fannst
mér jafn gott að skjótast til þín í
heimsókn. Þau voru ófá skiptin sem
við sátum á spjallinu eða horfðum
saman á sjónvarpið. Það þurfti ekk-
ert alltaf að vera að spjalla, nær-
veran ein var bara svo afslappandi
og yndisleg, manni leið alltaf vel eft-
ir að hafa verið hjá þér. Það var
ekkert vol og væl á þeim bænum,
nei, það var einblínt á það jákvæða
og gert gott úr öllu. Stundum fannst
þér ég nú óttaleg skvetta, búin að
gerbreyta um háralit eða í skrýtn-
um fötum, en þú hafðir bara gaman
af því og sagðir að þetta hlyti að
vera móðins hjá unga fólkinu.
Elsku afakrúttið mitt, eins og ég
kallaði þig því þú varst heimsins
yndislegasti maður, ég er endalaust
þakklát fyrir að hafa fengið að
kynnast þér og þinni bjartsýni á líf-
ið. Síðustu jól voru mér svo kær, er
þú komst til okkar á aðfangadag.
Með haf af yndislegum minning-
um sem ég mun varðveita að eilífu
kveð ég þig með sárum söknuði, þið
amma munuð alltaf skipa stóran
sess í hjarta mínu.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Takk fyrir allt, ég elska þig að ei-
lífu.
Þín
María.
Elsku besti afi. Nú ertu kominn
til ömmu og við vitum að þér líður
miklu betur. Við áttum margar góð-
ar stundir saman og við systkinin
eigum margar góðar minningar um
þig og ömmu sem við geymum vel.
Það var alltaf gaman að koma í
heimsókn til þín og ömmu. Þið tókuð
alltaf vel á móti okkur og ekki vant-
aði kræsingarnar.
Þú varst alltaf hress og glaður.
Þegar maður spurði þig hvernig þú
hefðir það sagðir þú alltaf að þú
gætir ekki haft það betra og þú vær-
ir í lagi meðan þú gætir tekið í nefið.
Þú varst mjög flinkur og vandvirkur
í höndunum og mörg eru listaverkin
til eftir þig sem prýða heimili barna
þinna.
Þú varst alveg ótrúlegur afi, það
eru nú ekki mörg árin síðan þú
hættir að keyra. Ég man einn dag-
inn þegar við komum til þín og
spurðum þig hvernig þú hefðir það
og hvort þú hefðir eitthvað hreyft
við bílnum. Þú sagðist vera hress og
sagðir okkur að þú hefðir skroppið á
bílnum til Þingvalla. Ég man hvað
ég var stolt af þér að hafa verið
svona gamall en samt keyrt til Þing-
valla.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson.)
Hvíl þú í friði, elsku afi.
Þín afabörn
Brynjólfur Þór Gylfason,
Ingi Rafn Gylfason og
Lilja Dröfn Gylfadóttir.
Elsku afi minn, þakka þér fyrir
allar þær stundir sem ég átti með
þér og ömmu á Hraunteig. Ég minn-
ist sérstaklega jólanna þegar við
systurnar vorum litlar, við fengum
fullt af gjöfum og þú hafðir svo gam-
an af því að skreyta og glæða jólin
lífi. Þú þreyttist seint á því að leyfa
okkur að trekkja upp jólabjölluna.
Rauði vaxlampinn, kúkú-klukkan,
fiskabúrið í stofunni, stóllinn undir
lampanum í stofunni þar sem þú last
dönsku blöðin og leystir krossgátur,
sixspensarinn og inniskórnir. Þetta
voru hlutir sem voru partur af afa.
Oft þurfti að sækja nýjan tóbaksklút
og þá var gott að lauma sér í mola
úr Mackintosh-dósinni í leiðinni. Í
kjallaranum var svo gullfiskabúðin
og hringdi fólk bjöllu og þá var
hlaupið niður og þá var eins gott að
renna ekki á rassinn í kjallaratröpp-
unum. Í garðinum voru finkur og
páfagaukar og blái garðbekkurinn
sem hægt var að róla í. Ég man líka
eftir skjaldbökunum í garðinum
þegar gott var veður. En þær áttu
það til að týnast og þá var spenn-
andi að leita að þeim. Ristað brauð
með smjöri og te var það besta hjá
ömmu og afa við rauða eldhúsborð-
ið. Ég man hvernig afi og Petro töl-
uðu saman og svo sat hann á öxlinni
á afa og fékk að éta en Petro hvæsti
annars geðvonskulega á aðra. Eins
flautaði hann alltaf glaðlega þegar
afi kom inn.
Nú er ég viss um að amma tekur
vel á móti þér, afi minn, og allir aðr-
ir sem á undan eru farnir.
Kveðja.
Elísabet Hjaltested.
Jæja, afi, núna ertu farinn. Þú
varst orðinn þreyttur á endasprett-
inum en nú veit ég að þú ert ánægð-
ur á himnum með ömmu.
Ég get ekki annað en brosað þeg-
ar ég hugsa til þín á himnum í hæg-
indastól með ömmu hjá þér og
gamla góða baukinn þinn.
Það er samt skrýtið að þú sért
farinn. Manni fannst eins og þú yrð-
ir alltaf hérna en ég veit að þú fórst
sáttur og umfram allt elskaður og
hluti af þér mun alltaf vera með
okkur.
Takk fyrir allar góðu stundirnar,
afi minn. Ég bið að heilsa ömmu.
Þinn nafni og barnabarn
Helgi Örn.
Elsku langafi, okkur langaði að
þakka þér fyrir allar góðu stund-
irnar og minningarnar sem þú skil-
ur eftir.
Við vitum að nú ertu kominn til
langömmu á meðal englanna og
munt horfa niður og fylgjast með
okkur. Far vel, elsku langafi!
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Þín langafabörn
Arnar Freyr og
Gabríel Reynir.
HELGI
HELGASON