Tíminn - 08.04.1979, Qupperneq 10

10
Sunnudagur 8. apríl 1979
Komið, skoðið og kynnist þessum eftirsóttasta
bil austantjalds.
Dragið ekki að parita bíl Station
Til afgreiðslu strax
Hafið samband við sölumenn okkar
TRABANT/WARTBURG UMBOÐIÐ
Vonarlandi v/Sogaveg - Símar 84510 84511
Gormar á öllum hjólum
og billinn því dúnmjúkur
i holum og eiginleikar
bílsins i lausamöl
eru frábærir.
Sedan
Byggður á grind með 65 ha. tvígengisvél
(Gamla Saab-vélin)
Látum allar
nytjar njóta
sanmnælis
Þaö er Vilhjálmur Lúöviks-
son, fra mkvæmdastjóri
Rannsóknarráös rlkisins, sem
hefur veriö beöinn að spjalla viö
lesendur Tímans aö þessu sinni.
Vilhjálmur er áhugamaöur um
náttúruvernd, en hann vill lfka
aö landiö sé nytjaö, — á eölileg-
an og skynsamlegan hátt, og án
þess aö þvl sé misboöiö.
(Jtgáfustarfsemi á veg-
um Landverndar
Viö hófum samtaliö meö þvi
aö spjalla um útgáfumál, og
fyrsta spurningin var á þessa
leiö:
— Er þaö ekki rétt, Vilhjálm-
ur, sem ég tel mig vita, aö þú
hafir unniö aö útgáfu á ritum
Landverndar?
— Jú, ég hefi stundum tekiö
þátt Iþvi. Viö stundum þessa út-
gáfustarfeemi þannig, aö viö fá-
um ákveöna menn, innan
stjórnar Landverndar eöa utan,
til þess aö taka að sér ritstjórn
hverrar bókar. Þetta byggist,
eins og mörg önnur félagsleg
starfeemi, á þvi, aö menn skipta
meö sér verkum. Þaö er núna
búiö aö gefa út sex rit á vegum
Landverndar. I þeim öllum eru
tekin til meöferöar málefiii
varöandi samskipti fólksins viö
landiö, sem Landvernd hefúr
hverju sinni talið brýnast að
varpa ljósi á. Þaö eru haldnar
ráðstefnur, þar sem gerð er ,,út-
tekt” á einstökum málefnum,
og svo hefur þaö efni sem safn-
ast upp i tengslum viö ráöstefn-
urnar, veriö gefiö út. I einstök-
um tilfellum hafa verið gefin út
rit um tiltekiö efni, þannig aö
ákveöinn maöur er fenginn til
þess aö annast samantekt efnis
og sjá um útgáfu. Þannig er
þessu t.d. farið meö ritiö
Gróðurvernd, sem Ingvi Þor-
steinsson er höfundur aö, og
ritiö Votlendi. Arnþör Garöars-
soner ritstjóri þeirrar bókar, og
fékk marga hæfa menn til aö
skrifa I hana.
— Landvernd hefur lika gefið
út svokallaöar lesarkir, sem
hafa náð mikilli útbreiöslu og
vinsældum, eftir þvi sem mér
hefur skilist.
— Já, þaö er rétt. Lesarkirnar
eru aö jafnaöi útdráttur úr hin-
um stærri ritum, eöa sérprent-
anir úr þeim, en stundum eru
lesarkirnar teknar saman sér-
staklega og fjalla þá um af-
mörkuö viðfangsefni. Lesark-
irnar eru sniönar viö hæfi skóla
og hafa veriö notaöar sem
námsefni I framhaldsskólum,
einkanlega i sambandi viö
kennslu f náttúrufræöi og vist-
fræöi, t.d. ritiö um hagnýtingu
sjávarfangs, sem tekiö var úr
bók, sem viö gáfum út um
fæöubúskap á Islandi. Nýlega
var einnig ritiö Gróöurvernd
endurskoöaö og fært 1 búning les-
arkar, sem ég vona aö komi aö
góöu gagni á komandi árum.
Landsnytja r og
náttúruvemd
— Svo ég snúi mér beint aö
sjálfum þér: Hvenær fékkst þú
áhuga á landverndar- og
náttúruverndarmálum?
— Ég fékk mikinn áhuga á
þeim málum um þaö leyti sem
ég kom heim frá námi erlendis,
en kannski ber mig þar að úr
dálltið annarri átt en ýmsa
aðra. Ég býst viö, aö flestir
náttúruverndarmenn séu
fræöimenn á þvi sviöi eöa leggi
stund á þessa luti af hreinum
áhuga á náttúruvernd, vegna
umhyggju fyrir náttúrunni. En
ég hef aftur á móti velt mjög
mikið fyrir mér þvi vandamáli
að samræma islenskt atvinnulif
og samskipti islensku þjóöar-
innarviöland sitt, sjónarmiöum
náttúruverndar. Ég hef I starfi
minu lagt megináherslu á aö
koma þvi sjónarmiöi aö, aö
þarna þurfi aö fara saman eöli-
leg not á náttúrugseöum og
verndun höfuðstólsins. Ég veit
aö þetta er ekki uppfinning mln,
þvi aö margir aörir hafa verið
þessar skoðunar. Éger baráttu-
maður fyrir framförum i
atvinnu- og efnahagsmálum
þjóðarinnar, — sem byggjast
meðal anngrs á þvi aö nýta auö-
lindir, — en ég veit lika aö þaö
er lifsnauðsyn aö eiga land og
lifsrými, sem aörar þjóöir hafa
glatað. Ég vil meö öörum oröum
finnaleiöir til þessaö samræma
þessi tvö sjónarmiö svo sem
verða má.
Þaö verður aö lita á nytjar
lands frá mörgum sjónarhorn-
um og velja skynsamlega bær
leiðir, sem f arnar eru i þvi skyni
að nota landið og gæöi þess
þjóðinni til bjargræðis. Gæta
þar jafnt nýtingarsjónarmiða
og verndar, þannig aö þetta
tvennt fari saman. Viö fjölluö-
um um þetta bæöi I ritinu
Landnýting og í ritinu
Fæöubúskapur, þar sem rætt er
um nýtingu auðæfa hafs og
lands. Þar er gerö grein fyrir
þvi, hver sé afkastageta sjávar-
ins og landsins, og hvaða að-
feröir komi helst til greina viö
aö nýta þessar auölindir skyn-
samlega.
Siöasta bók Landverndar,
Útilif, er helguö þeim sérstaka
þættilandsnytja —aö vera úti —
sækja sér andlega og lfkamlega
hreysti, gleöi og lifsfyllingu i
útiveruna. Andleg og likamleg
velliöan er auðvitaö ekki siöur
hluti af lifskjörum okkar en t.d.
það að framleiða góöar vörur og
selja þær, og afla lifsviöurværis.
— Þú vilt þá ekki berjast
einhliöa fyrir náttúruvernd, án
þess að annarra sjónarmiöa sé
gætt um leiö?
— Nei, en aö visu geta
náttúruverndarsjónarmiö oröiö
ráöandi i ýmsum tilvikum, og
þá efnahagsleg sjónarmiö vikj-
andi.
Hins vegar hef ég lagt metnaö
minn i þaö aö vinnubrögö
Náttúruverndarráös yröu þann-
ig aö gott samráö yröi á milli
ráösins og framkvæmdaaöila,
þegar t.d. um er aö ræöa
mannvir kjagerö og fram-
kvæmdir sem vitaö er aö muni
hafa f för meö sér verulegar
umbreytingar á landi. Þarna
veröur aö finna leið til aö skil-
greina vandamálin frá báðum
hliðum og leita leiöa, sem
tryggja aö fariö sé að öllu meö
gát, og aö sjónarmiö náttúru-
verndar séu samræmd eðlilegri
þörf okkar fyrir vegi, virkjanir
og hverjar aðrar framkvæmdir,
sem stuöla aö betra mannlifi I
landinu. Ég hefi lagt áherslu á
aö verndun lands og náttúru
annars vegar og mannvirkja-
gerö hins vegar, séu i rauninni
algerlega sambærilegir hags-
munir, þar sem hvorugt sjónar-
miöiðsé einhlitt, heldur verði að
meta þaö i hverju einstöku
tilviki, hvaöeigi aö geraog hvaö
ekki.