Tíminn - 08.04.1979, Síða 19

Sunnudagur 8. apríl 1979
19
Lán til hús
bygginga
burfa að
vera
70-80% til
langs tima
— sameina þarf lifeyrissjóðina
og ná þessu marki sem fyrst með
fleiri samhæfðum aðgerðum
Húsnæðismál eru og þurfa að
vera ofarlega á baugi á Islandi og
þó er þaö svo, að óvíða stendur
eins margt til bóta sem einmitt á
þeim vettvangi og er þar raunar
við ramman reip að draga. Á ráð-
stefnu S.U.F. var mikið um þetta
fjallað og reynt að skilgreina
vandamálið.
Sigurður Sigurðsson, tækni-
fræðingur hjá HUsnæðismála-
stofnun Reykjavikur, nefndi
dæmi um fjármögnun ibúðar-
bygginga og kvaö það ekki fjarri
lagi að húsbyggjendur fengju um
28% ibúðarverðsins að láni frá
Húsnæðismálasjóöi, en 72% upp-
hæðarinnar mætti hann verða sér
út um sjálfur. Auk lifeyrissjóöa
yrði mönnum þá fyrir að leita til
bankanna, sem væru á tslandi
skömmtunarstofnanir, að hluta
til með gjafafé þar sem vextir I
landinu væru ekki raunvextir.
Menn voru sammála um aö
þetta væri mjög óeðlilegt ástand
og ekki sfst til komiö vegna verð-
bólgunnar.Eðlilegasthlyti það að
vera að menn gætu fengið stærst-
an hluta andvirðis húsnæöis aö
láni til nokkurra áratuga og
endurgreiddu það i jafn verð-
miklum krónum og fengnar voru
að láni.
Fjármagnsskortur
Þráinn Valdimarsson benti á,
að hér hlytu raunar allir að vera
sammála, en spurningin væri
fremur um leiðir en markmið.
Vandinn væri og ekki aðeins hér
heldur væri hvarvetna skortur á
lánsfé. Spurningin er svo hvert
ættiaösækja f jármagnið og hvort
þaö yröi yfirleitt sótt eitthvert.
Jóhann H. Jónsson sagði að
pólitiskan kjark meöal ráða-
manna skortí i þessum efnum. Ef
aöeins kjarkurinn væri fyrir
hendi mætti til dæmis byrja á þvf
að taka lifeyrissjóðina úr höndum
fjölmargra smákónga, sem einu
sinni á ári eða svo færu f banka-
stjóraleik. Þessa sjóöi ætti að
sameina og þeir gætu siðan tekið
viðhlutverki Húsnæðismálasjóðs,
en þar y rði þá samankomið gifur-
legt fjármagn. Gerði Jóhann þó
þann fyrirvara, að sama vitleys-
an mætti ekki gerast með
sameinuðu lifeyrissjóðina og
Húsnæðismálasjóð fyrrum, að
hann verslaði með gjafafé að
hluta, heldur yröi að tryggja
gegnumstreymi, þ.e. að sjóöurinn
fengi endurgreiddar jafn verð-
miklar krónur og hann lánaði út.
— Sameining lifeyrissjóðanna er
raunar rótgróið baráttumál
Framsóknarflokksinsogmætti að
ósekju herða baráttuna i þeim
efnum.
Eirikur Tómasson geröi þá
athugasemd að meö nýjustu út-
lánareglum Húsnæðismálasjóðs
væri raunar tryggt gegnum-
streymi það sem um væri rætt, og
reiknaðist mönnum svo til að
miðað við verðbólgu undanfar-
inna ára ættu 105 krónur að koma
inn fyrir hverjar 100 sem út væru
lánaðar og væru þetta jafnverð-
miklar krónur. Vextir (raunvext-
ir) af lánunum væru eftir þessu
orðnir um 5%.
Verðbólguhvati
Undirritaður benti á, aö jafnvel
þó erfitt væri um vik að ná þvi
marki að geta lánað til húsbygg-
inga 70-90% af andvirðinu til 30
ára eöa lengur, væri það kannski
meira áriöandi en almennt væri
talið, ogþáekkisist ef menn vildu
ná verðbólgunni niöur. Ekki væri
aðeins mannskemmandi að
standa i ibúðarbyggingum- og
kaupum á íslandi miðaö við nú-
verandi aöstæður heldur væri hér
um aö ræða „bisness” sem nán-
ast allir þyrftu að standa i og
þessir „allir” teldu réttilega eða
ranglega að þeir græddu á verð-
bólgunni. A meðan svo sterkur
þrýstíhópur i lancjinu vildi raun-
verulega viðhalda verðbólgu og
þættist geta grætt á henni i
„bfssnessnum” sinum þá væri lit-
il von til þess að auðið yrði aö
losna við hana. Þaö væri þvi mik-
ils átaks virði að gera útbætur I
þessu máli.
Varð niðurstaöa þessarar um-
ræðu einhugur um markmiðiö og
svo þaö að einskis mætti láta
ófreistað til þess aö ná þvi. Enn-
fremur var geröur góður rómur
að kröfu Jóhanns um sameiningu
lifeyrissjóða I landinu með þaö
tviþætta hlutverk að fjármagna
húsbyggingar landsmanna og

0 Frá þ'allborðsumræðunum.
Ráðstefna S.U.F.
um húsnæðismál
Laugardaginn 17.
mars siðastliðinn
gekkst Samband
ungra Framsóknar-
manna fyrir ráðstefnu
um húsnæðismál þar
scm varð mjög Hfleg
umræða um mdlið að
iokinni framsögu
nokkurra sérfróðra
manna. Ráðstefnu-
stjóri var ólafur St.
Sveinsson.
Ráðstefnuna setti
Eirikur Tómasson for-
maöur S.U.F. og voru
siöan flutt fjögur
framsöguerindi. Heigi
Hjálmarsson arkitekt
fjallaöi um hdsagerð I
framtiðinni og skipu- I
lag ibúðarhverfa.
Siguröur Sigurösson,
tæknifræðingur hjá
Húsnæðisinálastofnun
Reykjavikur, fjailaði
um leiðir tii fjármögn-
unar á kaupum á eigin
húsnæöi eins og þær
eru I dag og væntan-
legar breytingar þar
á.
Jóhann H. Jónsson,
bæjarfulltrúi f Kópa-
vogi, fjaliaði um
byggingarsamvinnu-
félög og uppbyggingu
þeirra, einkum meö
miði af Byggingar-
samvinnufélagi Kópa-
vogs. Kristján
Benediktsson borgar-
fulltrúi fjallaði um
leiguhúsnæði og aö-
stöðu leigjenda I
þjóðfélaginu.
Hugmyndir og
upplýsingar, scm
fram komu I fram-
söguerindum spunn-
ust siöan inn I pall-
borðsumræður er
siðar fóru fram. Þátt-
takendur þar voru
Grimur Runólfsson
frá Byggingarsam-
vinnufélagi Kópavogs,
Þráinn valdimarsson,
varaformaður
Húsnæðismálastofn-
unarinnar, Guð-
mundur Gunnarsson
verkfræðingur, Jón
frá Pálmholti, for-
maður Leigjendasam-
takanna og Gylfi
Guðjónsson arkitekt.
Umræðunum stjórn-
aði Kjartan Jónasson
blaðamaður.
Meöfylgjandi grein
er rituð með hliðsjón
af þvísem fram kom á
ráðstefnunni. Tilvitn-
anir I ummæli þátt-
takenda eru eftir
mmni og stuttum nót-
um og ábyrgð undir-
ritaðs.
hins vegar tryggja mönnum verð-
bættan lifeyri á eftirlaunaaldri.
Er raunar vandséð að lifeyris-
sjóöirnir verði betur tryggðir
gagnvart veröbólgunni en einmitt
með þessu móti.
V erka mannabúst aðir
Þá var á ráöstefnunni sérstak-
legafjallað um frumvarp að lög-
um um ný lán á vegum Hús-
næðismálastofnunar er ætluö
yrðuefiiaminna fólki er ekki gætu
byggt undir þeim kringumstæð-
um sem eru á tslandi i dag. Geröi
Sigurður Sigurðsson i framsögu-
erindi sinu nokkra grein fyrir
þessumiánumoggatþess, að þau
mundu nema um 90% af verði
ibúðanna tilbúnum og lánast til 30
ára visitölutryggt.
Þráinn gat þess i umræöum að
Seðlabankamönnum reiknaðist
svo til aö þessi ián gætu staöið
undir sér. Þessu mótmælti Guð-
mundur Gunnarsson og kvað við
það miðaö að lánin bæru enga
vexti sem væri i fyllsta máta
óeðlilegt. Kvaö hann mega bæta
úr þessumeö þviað reikna á lánin
um 2 til 21/2% vexti án þess þó aö
þyngja árlega endurgreiðslu
heldur lengja afborgunartimabil-
iö. Arleg endurgreiðsla miðast
viö 20% árslauna manna i dag-
vinnu.
Nokkur umræða spannst um
þaö hvort byggingar verkamanna
bústaða i landinu i svo miklum
mæli væri að öllu leyti heppileg,
ogkorn þaö sjónarmið meöal ann-
ars fram aö þetta stuölaöi aö
stéttaskiptingu og reynsla væri
fýrir þvi að fólk fengi á sig nei-
kvæöan stimpil fyrir að byggja á
umræddum kjörum. Enhvaösem
til væri I sliku voru menn þó sam-
mála um ab kjörin á verka-
mannabústöðunum væru miklu
nær þvi sem hlyti að teljast eðli-
legt heldur en að menn þyrftu að
greiða kúfinn af andvirði hús-
byggingar á örfáum árum.
Gömlu hverfin
Gylfi Guðjónsson arkitekt vakti
athygli á þvi, að hugmyndir, sem
nú væru uppi um að gera ýmsa
skóla i gamla bænum að ráðhús-
um og öðrum opinberum stofnun-
um, væru þegar grannt væri
skoðað uppgjöf fyrir þeim vanda
sem við er aö eiga i þessum efn-
um.
Nágranna okkar á Noröurlönd-
um, svo og i Bandarikjunum, og
viðar kvað hann bregðast ööru
visi viðvandanum. Þeir stuðluðu
að þvi með samþættum aðgerð-
um, I lánamálum, skipuiagsmál-
um og eftir fleiri leiðum aö snúa
Framhald á bls. 3'1