Morgunblaðið - 15.01.2008, Blaðsíða 40

eeee
„...FYRIR ALLA ÞÁ SEM
ÁNÆGJU HAFA AF GÓÐRI
SPENNU“
„...EIN BESTA AFÞREYING
ÁRSINS.“
-S.V. MBL
STÆRSTA OPNUN ALLRA TÍMA
Í DESEMBER Í USA.
SÝND Í ÁLFABAKKA, KRINGLUNNI OG AKUREYRISÝND Í ÁLFABAKKA OG KRINGLUNNI
ATH. SÝND MEÐ ÍSLENSKU OG ENSKU TALI
ÚR BÝFLUGNABÚINU
Í BULLANDI VANDRÆÐI
MYND SEM ENGIN ÆTTI AÐ MISSA AF!
SÝND Í ÁLFABAKKA SÝND Í KRINGLUNNISíðustu sýningarSÝND Í ÁLFABAKKA
„Óskarsakademían mun standa á
öndinni... toppmynd í alla staði.“
Dóri DNA - DV
eeee
„American gangster er
vönduð og tilþrifamikil“
- S.V., MBL
eeee
,,Virkilega vönduð glæpamynd
í anda þeirra sígildu.”
- LIB, TOPP5.IS
Síðustu sýningar
ENCHANTED m/ensku tali kl. 8 - 10:20 LEYFÐ
BÝFLUGUMYNDIN m/ísl. tali kl. 5:30 LEYFÐ
SYDNEY WHITE kl. 8 LEYFÐ
AMERICAN GANGSTER kl. 10:30 Síðustu sýningar B.i.16.ára
NATIONAL TREASURE 2 kl. 5:30D - 8D - 10:30D B.i.12 ára DIGITAL
NATIONAL TREASURE 2 kl. 5:30 - 8 -10:30 LÚXUS VIP
DEATH AT A FUNERAL kl. 6 - 8 -10:10 B.i. 7 ára
I AM LEGEND kl. 6 - 8:10 -10:30 B.i.14 ára DIGITAL
TÖFRAPRINSESSAN m/ísl. tali kl. 5:30 LEYFÐ DIGITAL
/ ÁLFABAKKA
VERSLAÐU MIÐA Á NETINU Á
40 ÞRIÐJUDAGUR 15. JANÚAR 2008 MORGUNBLAÐIÐ
Einhver stífla í ennishol-unum gerði lendinguna áHeathrow sérlega kvala-
fulla. „Leið þér eins og þú værir
að fæða með auganu?“ spurði
sessunautur minn í vélinni sem
hafði gefið kvölum mínum gaum.
„Eiginlega,“ svaraði ég. Ferða-
lagið hófst á BSÍ rétt fyrir klukk-
an sex í gærmorgun þangað sem
hljómsveitin Skakkamanage
mætti þreytt og örlítið kennd eft-
ir talsverð kveðjuveisluhöld. Þeim
lauk örfáum mínútum áður. För-
inni er heitið til Japans, nánar til-
tekið til Tókýó og Osaka, þar sem
hljómsveitin ætlar að fylgja eftir
útgáfu þar í landi á frumburð-
inum Lab of Love með fernum
tónleikum. Í það heila tekur
ferðalagið rúman sólarhring, en
eftir stutta viðkomu hér í London
tekur við tólf tíma flug til Tókýó
og síðan verður stokkið beint um
borð í lest sem ber okkur til
Osaka þar sem fyrstu tónleikarnir
fara fram.
  
Við sitjum á kaffihúsi á flug-vellinum og ræðum það
hvernig best sé að drepa allar
þessar klukkustundir sem við
munum sitja innilokuð í flugvél-
inni. Nokkrir úr hópnum eru í frí-
höfninni í örvæntingarfullri leit
að afþreyingarefni, mat og nikó-
tíni en aðrir eru þó rólegri og
ætla að láta svefntöflur deyfa
meðvitundina meðan á fluginu
stendur.
  
Rétt í þessu kom í ljós að biðiná vellinum mundi lengjast
þar sem fluginu okkar, BA007,
hefur verið seinkað. Fullir ferða-
menn eru allt í kring og hafa hátt
á meðan við ókyrrumst sífellt
meir yfir seinkuninni en ein-
hverjir svartsýnismenn í hópnum
segja að fluginu verði hugsanlega
seinkað til morguns. Söngvarinn í
hljómsveitinni dregur þá fram
splunkunýja myndavél sem hann
fékk í jólagjöf og tilkynnir að
hann ætli að leita að frægum og
mynda. Eftir nokkrar mínútur er
hann kominn aftur og segir að
hann hafi hugsanlega séð Damon
Albarn. Áður en nokkur fær að
spyrja hann nánar er okkur til-
kynnt að flugvélin sé tilbúin og
við leggjum af stað í lengsta flug
ævi okkar.
  
Ekkert okkar hefur komið tilJapans áður en öll reiknum
við með mikilli gleði og framandi
ævintýrum. „Þetta verður eins og
að dýfa tánni í framtíðina,“ segir
bassaleikarinn. „Land tækninn-
ar,“ segir söngvarinn. „Góður
matur og gott karókí,“ segir gít-
arleikarinn. „Lost in Transla-
tion“? segir orgelleikarinn. Næstu
dagar verða vissulega framandi
og verður þá spennandi að sjá
hvernig eftirvæntingarnar og all-
ar fyrirframgefnu hugmyndirnar
um áfangastaðinn ríma við raun-
veruleikann.
Áfram í tímann
»Eftir nokkrar mín-útur er hann kominn
aftur og segir að hann
hafi hugsanlega séð Da-
mon Albarn.
Skakkamanage Heldur ferna tónleika í Japan á næstu dögum.
thorri@mbl.is
SKAKKAMANAGE
Í JAPAN
Þormóður Dagsson
ENN komin á Söguloftið í Land-
námssetri Íslands. Enn er það Eg-
ilssaga. Enn er rýmið nýtt á sama
hátt. Og maður fagnar því að enn sé
markvisst haldið áfram tilraunum
með frásögnina, epíska leikhúsið,
verið sé að skoða jafnt leikræna sem
bókmenntalega hefð.
Á fyrri hluta síðustu aldar, þegar
alþýða manna til sjávar og sveita fór
að rétta úr sér og gera uppreisn
gegn innlendum ættarveldum og er-
lendum höfðingjum, sögðu margir,
gjarnan með stolti, að þeir væru
komnir af írskum þrælum. Skáld-
mæltir fundu hjá sér hvöt til að
yrkja um þá kvæði eða skrifa leikrit
eins og Kristín Sigfúsdóttir, sú ey-
firska, um Melkorku. Og auðvitað
hlýtur þörf Brynhildar Guðjóns-
dóttur fyrir að endurvekja nú þetta
minni um að mörg erum við af írsk-
um þrælum komin og margt höfum
við í farteskinu frá þeim, líka að vera
sprottin úr samfélaginu. Víkinga-
tímabilinu nýja sem flytur inn þræla
frá Austur-Evrópu og enn fjarlæg-
ari löndum. En verkið fjallar um
þrælinn Þorgerði Brák og áhrif
þeirrar írsku fóstru Egils Skalla-
grímssonar á kappann, og þá um leið
menningu okkar.
Það er afrek sem Brynhildur vinn-
ur hér, þegar hún, smágerð, fínleg,
upphefur raust sína í fyrsta sinn sem
höfundur. Gengur fram í mjóu renn-
una milli okkar áhorfenda, í æv-
intýralega fallegum búningi, til þess
að segja okkur á þremur tungu-
málum níutíu mínútna sögu sem
byggist á ellefu línum úr Egilssögu.
Hún þarf líka að sækja sér víðar
annars staðar fanga: Í fræðiritum,
Laxdælu og hjá aðalhetjum Egils-
sögu. Í fyrri hlutanum dregur hún
upp mynd af þeim heimi sem lítil
stúlka frá Írlandi lendir í eftir mikla
hrakninga á sjó og hver eru örlög
þræla þar. Í þeim síðari segir hún
frá sambandi Brákar og Egils. Frá-
sögnin er ekki línuleg, hoppað er á
milli sögusviða og tíma, en ákveðin
stef ganga í gegnum allt verkið og
tengja það saman.
Greina má þrjár frásagn-
araðferðir, beint samband sögu-
manns við áhorfendur, leikin atriði
og þriðju víddina þar sem Brynhild-
ur með söng og látæði flytur okkur
inn í heim ljóðsins, söngsins. Í sam-
bandinu við áhorfendur reynir hún
sig við aðferð Benedikts Erlings-
sonar og býr að sjálfsögðu ekki enn
yfir sömu reynslu, þekkingu og
hann, sem einn fárra Íslendinga sem
er fjölfróður í epískri leiklist. En
kankvís er vísunin þegar Brynhildur
lætur áhorfanda ekki halda í taum á
hesti heldur belju og vel tekst henni
til með beinar tengingar inn í nútíma
svosem með bráðsmellnum tilvís-
unum í myndir Hrafns Gunnlaugs-
sonar og starfsemi Goldfingers. En
sá tónn sem hún velur sér í samtal-
inu við áhorfendur, einkum í upp-
hafi, var mér ekki alltaf alls kostar
að skapi. Vera kann að það byggist á
því að í bernsku minni var hápunkt-
ur hverrar skólaviku að kennarinn
las upp einhverja Íslendingasöguna
sem framhaldssögu. En vera kann
líka að hún annaðhvort treysti ekki
áhorfendum sínum fullkomlega, út-
skýringar eru reyndar of fyrirferð-
armiklar, eða finnist það nútímalegt
að nota barnslegt mál með einföld-
um lýsingarorðum. Það hæfir Bryn-
hildi bara ekki og brýtur einhvern
veginn í bága við annað í texta henn-
ar. Það er einnig í sögumanninum
sem veikleiki leikstjórnar kemur
helst fram, en látæði leikarans,
hreyfingar í rýminu eru stundum
ómarkvissar. Hún bregður hins veg-
ar auðveldlega upp fyrir okkur í leik
kostulegum smámyndum úr sam-
félagi fornkappanna, af konunum
Melkorku, Beru, Gunnhildi og
barninu Brák. Reynir hins vegar
ekki að draga upp fullskapaða, sjálf-
stæða, eigin mynd af ambáttinni full-
orðinni, lætur orð nægja og losar sig
því ekki undan karllægri sýn þeirra
texta sem hún byggir á, Egill blívur í
forgrunni, írsku áhrifin á hann.
Sýningin ekki fullkomin? Hvert er
þá afrekið? Jú, úr ýmsum áhrifa-
miklum atriðum, með söng sínum og
þar sem fíngerð, kvenleg nánd
Brynhildar ýmist ríkir eða er bara
algjör andstæða við grófgerðan villi-
mennskuheim Egilssögu, þá tendrar
hún á hátt, sem ég fæ ekki lýst, í
hjarta manns trú á ljóðið, trú á það
að fegurðin í mannssálinni eigi sér
þrátt fyrir allt einhverja von.
Það lifir, ljóðið
LEIKLIST
Söguloftið
Eftir Brynhildi Guðjónsdóttur. Leikstjóri:
Atli Rafn Sigurðarson. Leikmynd: Stígur
Steinþórsson. Búningar: Þórunn María
Jónsdóttir. Tónlist: Pétur Reynisson.
Leikari: Brynhildur Guðjónsdóttir.
Landnámssetur Íslands, sunnudaginn 6.
janúar og 13. janúar kl. 16.
Brák
María Kristjánsdóttir
Morgunblaðið/Kristinn
Kvenna sýn Algjör andstæða við grófgerðan villimennskuheim Egilssögu.