Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.1959, Blaðsíða 28

IPMIÍP
• '
i -
; ' ; .
ffl£S2Sit§&»$^&$i8íga; *
ííí
V*í /'•
/-?. .
■' ;■... V.;:
.;'■.■ ■■■ ■ ■ ■■".'-'
v:\ ■- .'..'
L?%3í'>=».»íí “5,7-. 77 *■ - ?7-7'; 5-. .,'7; -
■ ■

:;7-
. -í
■.•■■"
■ - .
■. • ■ ■

isiig

■

arhald um borð í forustuskipinu,
vitni voru leidd fram og allt, sem
fram fór, var bókað 0g staðfest með
undirskriftum. Að lokum kvað Ma-
gellan svo upp dóm: Gaspar Quesada
skipstjóri var dæmdur til dauða.
En hver átti svo að framkvæma
aftökuna? Þjónn Quesadas, Luis de
Molino, hafði tekið þátt í morðárás-
inni á San Antonio. Honum var boð-
in uppgjöf saka, ef hann vildi taka
að sér að lífláta yfirboðara sinn.
Þetta voru hrikalegir kostir, en loks
gaf Molino sig til verksins. Með einu
sverðshöggi aðskildi hann höfuð og
bol Quesadas.
Magellan átti eftir að kveða upp
tvo dóma ennþá. Juan de Cartagena
— sem var hinn raunverulegi leið-
togi uppreistarinnar — og prestur
nokkur, sem hafði haft sig mikið í
frammi, voru ekki minna sekir held-
ur en Quesada. Magellan ákvað að
setja þá í land. Þegar flotinn lagði
af stað að nýju, voru þeir skildir
eftir á ströndinni með nokkru af
mat og víni. Nú var það á valdi hins
almáttuga guðs, hvort þeir fengju
að lifa eða deyja.
Þessa hörkulegu hefndarráðstöf-
un notaði hinn frægi brezki land-
könnuður Francis Drake sér 57 ár-
um síðar, er hann fór sömu siglinga-
leið, og svipuð uppreist átti sér stað
hjá honum. Hann var kominn til
hins örlagaríka staðar Port San Ju-
lian, er hann setti hinum uppreisnar-
gjarna skipstjóra sínum Thomas
Doughty tvo kosti, annaðhvort að
deyja heiðarlega fyrir sverði eins
og Quesada, eða vera settur á land
og skilinn eftir eins og Cartagena.
En Doughty hafði einnig lesið frá-
sagnirnar af ferðum Magellans og
vissi, að aldrei hafði frétzt um ör-
lög Cartagena og prestsins. Þess
vegna valdi hann þann kost að falla
fyrir sverðinu — og í annað sinn
valt höfuð frá bol landaleitarmanna
í Port San Julian.
Þá fjóra eða fimm mánuði, sem
Magellan neyddist til að liggja um
kyrrt i vetursetunni, var reynt að
halda skipshöfnunum rólegum með
því að hafa nóg að starfa við hrein-
gerningu og lagfærslu á skipunum.
Hinir köldu þokudagar virtust slit-
lausir. En vormorgun einn birtist
allt í einu undarleg mannvera á
hinni eyðilegu strönd. „Hann var
svo stór“, skrifar Pigafetta, „að við
rétt náðum honum í beltisstað. Hann
var klæddur hönduglega samanvöfð-
um skinnum".
Það, sem Spánverjumþó tti undr-
unarverðast við þessa veru, voru
hinir stóru fætur hennar, og þessi
„stórfótur" (patagao) varð orsök
þess, að Spánverjar nefndu landið
Patagonien.
Hin risavaxna mannvera dansaði
og skældi sig með alls kyns tilfær-
ingum. Magellan fyrirskipaði einum
af hásetum sínum að leika sama leik-
inn á móti, og villimaðurinn tók því
auðsjáanlega sem merki um vináttu,
því að nú vogaði hann sér alveg til
þeirra. Sjómennirnir gáfu honum
að borða og horfðu undrandi á að-
farir hans.
Magellan gaf gestinum nokkrar
glingurbjöllur, en þá hljóp risinn
burt og sótti fleiri „tröll“ og eina
eða tvær „tröllkonur“. En tiltrú og
traust þessara glöðu náttúrubarna
varð þeim að óhamingju. Magellan
hafði eins og fyrirrennarar hans,
Columbus og fleiri á vegum Spánar-
konungs, fyrirskipanir um að safna
nokkrum eintökum af öllum nýjum
manngerðum, er kynnu að finnast.
Tveimur risanna voru nú gefnar svo
miklar gjafir, að þeir höfðu fangið
fullt að bera báðum höndum, en þá
komu sjómennirnir með svera járn-
hringi og sýndu þeim, hvernig hægt
væri að koma þeim auðveldlega fyrir
á fótunum. Kröftugt hamarsslag
festi boltana örugglega. Fyrst í stað
urðu þeir kátir yfir þessum hringj-
um, en sú gleði varð skammvinn.
Með hlekkjaða fætur voru þeir ekki
hættulegir og auðvelt að slá þá í rot.
Síðan voru þeir dregnir um borð,
til þess að flytja þá með heim til
undrunar og gleði fyrir hans hátign
Spánarkonung.
Port San Julian varð Spánverj-
unum ekki til annars en erfiðleika
og þjáninga. Strax þegar vetrar-
stormunum fór að linna, sendi Ma-
gellan minnsta skipið, Santiago, til
Siglingaskip frá tímum Magellans.
60
VÍKINGUR