Andvari - 01.01.1985, Blaðsíða 36

34
SIGURÐUR STEINÞÓRSSON
ANDVARI
Þegar árið 1948 voru húsnæðismál safnsins leyst þannig til bráða-
birgða, að geymslur og vinnustofur voru fluttar í hið nýbyggða hús
Þjóðminjasafnsins við Hringbraut en sýningarsalurinn var áfram í
Safnahúsinu, í óþökk Landsbókasafns sem orðið var aðkreppt um
búsnæði. Arið 1960 var sýningarsalnum lokað og gripirnir settir í
geymslu, enda margir orðnir svo illa farnir að verulegt átak varð að
gera til að koma upp nýju sýningarhæfu safni. Fór svo fram til 1967 er
nýr sýningarsalur var opnaður í húsi Sveins Egilssonar við Hlemmtorg,
en safnið hafði verið flutt þangað 1959. Hafði Háskólinn keypt hæð í
því húsi og innréttað fyrir Náttúrugripasafnið þegar ljóst var orðið að
ekki yrði af byggingu að sinni. Situr enn við sama um þau mál.
Árið 1965 samþykkti Alþingi ný lög um almennar náttúrurannsókn-
ir og Náttúrufræðistofnun er koma skyldu í stað laganna um Náttúru-
gripasafn íslands frá 1951. Með hinum nýju lögum er nafni stofnunar-
innar breytt í Náttúrufræðistofnun íslands og lögð áherzla á rannsókn-
ir safnmanna, því stofnunin skal vera „miðstöð almennra vísindalegra
rannsókna á náttúru íslands.“ Um þessar mundir voru einnig sam-
þykkt ný lög um rannsóknastofnanir atvinnuveganna, náttúrufræði-
kennsla við háskólann var í sjónmáli, og náttúrufræðirannsóknir höfðu
verið teknar upp við aðrar stofnanir, Raforkumálaskrifstofuna ogýms-
ar deildir Atvinnudeildar háskólans. Munu starfsmenn Náttúrugripa-
safnsins hafa óttazt að þeir lentu utan við hið nýja kerfi, og því beitt sér
fyrir nýjum lögum sem legðu áherzlu á rannsóknatilgang Náttúru-
fræðistofnunar.
Sigurður Þórarinsson var 36 ára þegar hann hóf störf á Náttúru-
gripasafninu 1948, og þar var starfsvettvaíigur hans þar til hann gerð-
ist prófessor í jarðfræði og landafræði við Háskóla íslands haustið
1968. Þótt á ýmsu gengi með húsnæðis- og byggingarmál safnsins voru
þetta að ýmsu leyti hans beztu ár sent vísindamanns. Rannsóknarað-
staða var lengst af ákjósanleg, einkum í hinu nýja húsnæði við
Hlemmtorg, og með því að Sigurður var fremur lítill „safnmaður" að
eigin sögn og ekkert sýningarsafn að hugsa um, gat hann einbeitt sér
að rannsóknum sínum.
XIV
Hinn 29. marz 1947 hófst gos í Heklu. Náttúrufræðingar og aðrir
áhugamenn voru fljótir á vettvang, enda var þetta fyrsta gos nærri
byggð síðan Katla gaus 1918 og bílaöld þar að auki gengin í garð. Var
V