Skírnir - 01.08.1918, Side 25

•' Skirnir]
Siðbót Lútbers
215
mælendur (»Protestantar«). Mótmælendur bundust nú
Æamtökum um að fá máli sínu framgengt. En sá galli
-var á, að þeir skiftust i tvo flokka. Annar flokkurinn
-voru Lúther3sinnar, en hinn fylgdi svissneska siðbótarhöf-
undinum Zwingli, sem lifði og starfaði samtímis Lúther.
Þótti þá ráðlegt að fá flokkana sameinaða. Fundur var
haldinn í Marburg. Komu báðir foringjarnir þangað,
Lúther og Zwingli. Féll vel á með þeim að mörgu leyti,
og náðist samkomulag um flest atriðin í trúarkröfum þess-
ara tveggja mótmælendaflokka. En samkomulagið strand-
.aði á mismunandi skilningi þeirra á altarissakramentinu.
Batt Lúther sig þai fastar en Zwingli við bókstaflnn
1 innsetningarorðunum. — Á þinginu í Augsburg árið
-eftir (1530) lögðu mótmælendur fram tvær trúarjátn-
ingar. Hafði Melanchton samið þá lúthersku í sam-
ráði við Lúther. Fylgismenn hennar voru fleiri en hinnar.
Keisarinn hafði ætlað sér að kúga báðar stefnurnar
með hervaldi. En nú var ófriðarblika í suðaustri. Tyrk-
ir voru á leiðinni til Vínarborgar. Þangað varð keisar-
inn að beina athygli sinni. Aðstoð þjóðhöfðingjanna þýzku
var honum ómissandi. Kirkjumálin urðu því að eiga sig.
Hver þjóðhöfðingi gat hagað þeim eftir sínu höfði, eins
•og við hafði gengist að undanförnu.
Siðbótarstefna Lúthers hafði náð mikilli útbreiðslu á
Þýzkaiandi og höggvið tilfinnanlegt skarð í kirkjuvaldið
kaþólska. Árið sem Lúther dó (1546) kom þó til ófriðar
milli mótmælenda og kaþólskra. En þó mótmælendur
biðu ósigur i þeirri viðureign, varð það að samkomulagi
í friðargerðunum 1552 og 1555, að þeir fengju trúfrelsi.
Það trúfrelsi varí þó ekki rýmra en það, að einstakling-
arnir voru bundnir við trú þjóðhöfðingjanna. Hver sá,
sem eigi vildi játa trú þjóðhöfðingja síns, varð að fara
■úr landi hans.
Eg liefl sagt hér aðalatriðin úr sögu hreyfingar þeirr-
ar, sem Lúther vakti á þessum degi fyrir 400 árum.
Frásögnin nær til þess tima, þegar fylgismenn stefnunnar