Skírnir - 01.08.1918, Side 87
Skirnir]
Kitfregnir.
277
lítið, •— einar 8 bls. íslenzki textinn, — og uppdrættina hafði eg
séð áður. Og þó er öllu máliriu hreyft og glöggar tillögur gerðar,
sýndur uppdráttur af stóru íbúðarhúsi með bæjarstíl og lítilli
sveitakirkj'u. Vissulega er hér mikið sagt í fám orðum þrátt fyrir alt.
Höfundurinn heldur þvf hiklaust fram, að »til só á Islandi for-
tíðarfræ, er þjóðleg byggingarlist geti gróið upp af. Bæði í grunu-
mynd og hinu ytra sniði torfkirkjunnar og hins gamla íslenzka
bæjar eru fyrirmyndir, gotnesks uppruna og eðlis, er sem bezt má
nota við ætlunarverk og byggingar í framtíðinni. Hinir þykku
traustu hliðveggir og sundurgreindu gaflar með hvössum þökum
eru ágætur grundvöllur til að reisa á fyrirmyndir til bygginga með
þjóðlegu sniði og í samræmi við landslagið«..........»En það lítur
út sem trúin á, að þetta só mögulegt, só ekki vakin«.
Vissulega er þetta hverju orði sannara. Fræin eru til, sem
þjóðleg byggingarlist gæti sprottið af, og engu lakari en gömlu
byggingarnar norsku, sem slyngir húsagerðarfræðingar hafa yngt svo
glæsilega upp á Holmenkollen. Vér höfum sóð þetta — en fulla
trú á, að mögulegt væri, eða öllu heldur hyggilegt, að eudurreisa
gamla bæjastílinn, bafa fáir haft.
Uppdrættir höfundarins sýna bezt hvað fyrir honum vakir. Eg
geri ráð fyrir, að flestir lesendur Skírnis hafi sóð þá. B æ r i n n
(Ráðsmannsíbúð) er stóreflishús til þess að gera, á að gizka 30 x 10
m. (mælikvarði ekki prentaður). Allir veggir eru úr steinl nema
mestur hluti framhliðar. Þar eru þrjú falleg háreist bæjarþil úr
timbri, en greind sundur með breiðum múiræmum, sem svara til
þykku bæjarhúsaveggjanna. Er miðhluta hússins með miðþilinu
skotið lítið eitt fram.1) Frá þiljunum ganga svo þök aftur að að-
alþakinu, sem liggur eftir endilöngu húsi, og lítur út eins og stórt
baðstofuþak að baki framhý'sanna, eða þljjaþakanna, sem ekki eru
annað en »kvistir« á einu stóru liúsi. Byggingin ber algerlega
sama svlp og fallegur bær, og minnir þó á enskar nútízkubygging-
ar í sveitum. Mér þykir húu fögur og viðkunnanleg á að sjá og
bera það með sér, að húu er gerð af smekkvísum manni, sem vel er
að sér f sinni list. Mór skilst þó, að aðalþakið só mun lægra en
þiljaþökin og efast um að það færi jafnvel og ef það væri jafnhátt.
Uppdrátturinn er áreiðanlega umhugsunarefni fyrir hvern mann,
sem vill endurreisa gamla þjóölega bæjastílinn.
En þó ekkert væri nema gott að segja um útlit hússins og
svip þess, þá er það engan veginn víst, að oss henti alls kostar að
’) Þetta virðist mér koma hálfgert í hága við bæjasniðið.