Fríkirkjan - 01.05.1899, Qupperneq 3

67
að hefja göngu sína, seni ætlar að helga krapta sina þessu
málefni um öll önnur fram.
Er þetta framför eða apturför ? Var ekki botra gamla
lagið, þegar allir sungu með sama nefi og gengu í bróðerni
og með auðmjúkri undirgefni við móðurarm þjóðkirkjunnar,
og þörfnuðust einskis framar til fullnægingar sínum andlegu
nauðsynjum? Nú má þjóðkirkjustjórnin varla hreifa sig, svo
að hún fái ekki að heyra hótanir um að ganga undan merkj-
um hennar, og í hvert sinn sem „brauð“ losnar, hlýtur hún
að bera kvíðboga fyrir að flokkadrættir og jafnvel fríkirkjusöfn-
uðir rísi upp.
Sumir kunna að kalla þetta apturför; en vér köllum það
veruiega. framför. Það sýnir að menn eru farnir að hugsa,
bæði um það, hvað eðlilegast sé samkvæmt anda kristindóms-
ins, og svo um sín eigin réttindi í sambandi við trúar- og
samvizkufrelsið. Sjálfstjórnarlöngunin er hér farin að hreifa
sig innan kirkjulegra vebanda, og það líður naumast á löngu,
áður en landsmenn hefja almennt baráttu, til að brjóta af sér
hlekki þá, er hefta hana.
Að vísu má að því finna, að fríkirkjuhreifingarnar hafa
hingað til mestmegnis verið bundnar við „brauða“-veitingar
eða pi’estaskipti, eða á annan liátt staðið i sambandi við eitt-
hvað persónulegt; en það er þó í rauninni skiljanlegt, að svo
hefur verið; það er eðiilegt, að slíkt sé eitt af því fyrsta, sem
söfnuður vill hafa fullnaðarumráð yfir, þegar sjálfstjórnarlöng-
un hans er farin að hreifa sig.
Enginn skilji orð vor svo, sem vér teijum flokkadrætti
heppilega eða ákjósanlega í sjálfum sér. Það er langt frá því.
En vér teljum þá framfaramerki eigi að síður í samanburði
við áhugaleysið, sem áður var. Að komast hjá meiri eða
minni flokkadráttum er eigi unnt, meðan söfnuðirnir eru að
læra að fara rétt með frelsi sitt; en það hefur þjóðkirkjan
skiljanlega ekki verið vel fallin til að kenna þeim.
Engum kemur víst til hugar vegna þessara flokkadrátta
áð svipta söfnuðina aptur liinu litla frelsi, sem þeim hefur ver-
ið veitt; heldur munu allir þeir, sem á annað borð hugsa nokk-
uð um þessi efni, vera á eitt mál sáttir um það, að söfnuð-
irnir hljóti að fá meira frelsi. En svo skiptast skoðanirnar;