Fríkirkjan - 01.05.1899, Side 4

68
sumir vilja fara þann veg, að rýmka smám saman um höndin,
en skilja eigi til fulls sundur ríkið og kirkjuna, fyr enn þá
einhverntíma seint og síðar meir; en sumir vilja að skilið sé
með öilu milli ríkis og kirkju, svo fljótt sem verða má. Þetta
er sannfæring ailra verulegra fríkirkjuvina, þvi þeir álita allt
samband milli hins veraldlega og andlega skaðlegt, eigi að eins
fyrir kirkjuna, heldur og fyrir ríkið.
En hver er þá vegurinn til að fá þessum aðskilnaði fram-
gengt? Sá vegur, sem fyrir ílestum mun vaka, er að koma
breytingunni á með lögum fyrir land allt í einu. En þó að
þessi vegur væri óneitanlega ákjósanlegastur, þá er hætt við
að hann verði seinfarinn. Fyrst og fremst er naumast að
búast við því í svona löguðu máli, að sannfæring allra iands-
manna geti orðið svo samtaka, að öllum eða flestum verði
ljúft að slík lög verði gefin út. Og þar á ofan má ganga að
því vísu, að þó lögin kæmust frá þinginu, mundu þau trauð-
lega hljóta staðfesting konungs. Stjórn vor mun, eins og
stjórnirnar í öðrum þjóðkirkjulöndum, líta svo á, að prestarn-
ir sóu fyrst og fi-emst þjónar ríkisins, og ætla að ríkið hafi
meira gagn af þeim sem þjóðkirkjuprestum, heldur enn sem
fríkirkjuprestum. Stjórnin mundi þá vera ófús á að gefa frá
sér það vald, sem hún hefur yfir kirkjunni. [Frh.]
Hieronýmus frá Prag*
var vinur Jóhanns Húss og samverkamaður, fæddur á milli
1360 og 1370 í borginni Prag á Bæheimi, sem hann er jafn-
aðarlega við kendur.
Hieronýmus gekk fyrst í háskólann í Prag, en síðan í
háskólann í París, Köln, Oxford og Heidelberg; enda fór svo
mikið orð af lærdómi hans og mælsku, að Ladislás 2. Pól-
verjakonungur hafði hann í ráðum með sér viðvíkjandi há-
skólastofnun í Kraká, og Sigmundur Ungverjakonungur kvaddi
hann til Ofen, til að prédika fyrir sér. Hann var bæði lærð-
ari maður og mælskari enn Jóhann Húss; en IIúss var stillt-
*) Sjá mvnd í no. 2.