Fríkirkjan - 01.05.1899, Síða 6

70
að apturkalla kenningar þeirra Jóhanns Húss eða verða brennd-
ur á báli.
í upphafi varðhalds hans mundi dauðinn hafa verið misk-
unnsöm hegning í samanburði við allt pað, er hann hafði orðið
að líða. En nú var hann orðinn bugaður; hann var sjúkur
á líkamanum, niðurbeygður í anda, fiiTtur allri vina hjálp og
skelfdur af lífláti síns bezta vinar. Hann lét því tiileiðast að
beygja sig fyrir kirkjuþinginu og kannast við að Húss hefði
verið rétt dæmdur, en hélt pó fram sannindum þeim, er peir
höfðu kennt. Þannig reyndi hann að komast hjá dauðanum
og þagga um leið niður rödd samvizku sinnar.
En á leiðinni tii varðhaldsins aptur tók hann þegar að
hugleiða, hvað hann hafði gjört, og taka sára iðrun fyrir það.
Hann hugsaði um hinn líflátna vin sinn, urn tryggð hans og
karlmennsku, og hvernig hann sjálfur aptur á móti hefði af-
neitað sannleikanum, fyrir ótta sakir. Áður hafði hann haft
frið í sálu sinni í öllum þrautum sínum, en nú læsti myrkrið
sig innst inn í sálu hans, og svipti hann jafnvel fullvissunni
um guðs náð. Hann vissi og að hann mundi hljóta að beygja
sig enn dýpra, áður en hann þyrfti að hugsa til að kornast í
sátt við kirkjuna. Hann var að hrapa niður í botnlaust hyl-
dýpi. Hann rnundi ekki einungis verða skilinn frá kennara
þeim, er hann hafði elskað hér á jörðunni, heldur einnig frá
meistaranum á himnum, er fyrir hann hafði þolað hinn sára
krossdauða, — og allt þetta að eins til að komast hjá skamrn-
vinnri þjáningu.
Það var 25. september 1415, að Hieronýmus hafði látið
leiðast til frammi fyrir þinginu að tala á móti sannfæringu
sinni og samvizku. En við næsta próf, sem haldið var 26.
maí 1416, tók hann það allt hátíðlega aptur, kvaðst hafa
gjört það af hræðslu og þrekleysi, og ki-afðist þess af þinginu,
að sér yrði leyft að halda uppi vörn fyrir sig. En menn voru
. hræddir við áhrif orða hans, og heimtuðu að hann skyldi að
eins játa eða neita kærum þeim, er frarn voru bornar gegn
honum. Hieronýmus mótmælti slíkri harðneskju og óréttvísi.
„Þér hafið haldið mér í 340 daga í hræðilegu varðhaldi, fullu
af óhreinindum og viðbjóðslega fúlu lopti, við frekasta skort á
öllum nauðsynjum lífsins, og svo neitið þér að veita mér á-