Eimreiðin - 01.05.1965, Blaðsíða 96

200
EIMREIÐIN
var veikbyggð kona. Börnin voru sex og dó eilt þeirra í æsku. En
hún kvartaði ekki, þótt kraftarnir væru farnir. Því að góðar mæður
liugsa æ svo lítið um sjálfar sig. Aðeins um aðra. Þær eyða kröftum
sínum fyrir aðra. Lifa fyri raðra. Og svo var um hana sem svo fjölda
margar aðrar góðar íslenzkar mæður. Ég vil aftur segja: Heiður sé
þeim öllum. En verk móður minnar, hlutverk hennar var svo
vandasamt að því leyti, að hún þráði að vera manni sínum andlegur
förunautur, og henni hefir kannske olt fundizt, að andi hennar væri
ckki nógu öflugur, að andi hennar gæti ekki flygzt með anda þess,
er hún unni. Ég veit, að hún hefir fundið til þess, og ég veit, að hún
hefir aldrei leitast við í neinu, að stíga feti framar en vera bar. Það
var svo I jarri lienni, að vilja tildra sér hátt, að vilja sýnast meira en
hún var. Svo hún hvarl' hak við stærð manns síns fyrst framan af-
En það var sem hvarf sólar við liafsbrún, sem litar liafflötinn, þótt
horfin sé. Og hann vissi það manna hezt sjálfur og það er honum til
heiðurs sagt, að liann skildi það æ hetur, og lét hana njóta þess æ
betur, því að hann unni henni æ bctur. Það, sem hér býr undir,
er aðeins það, að skáldið lifir að nokkru leyti í öðrum lteimi, sem
förunauturinn fær ekki skyggnst í um stund. En skáldið uppgötvar
— og það er því til sæmdar — að förunauturinn, sál hans, er sú sól,
sem framleiðir hirtuna, ylinn, sem gerir torina þá að sólskinsför,
og að hann er förunautur, sem því cr sæmd að, einnig í andans ríkn
Faðir min var heiðraður, þá er hann var sjötugur að afdri og
þá er hann varð áttræður. Á áttræðisalmæli hans gáfu skédapiltar
honttm styttu, eða eltirlíking af hinni frægu Venusarmyndastyttu.
Þeir gengu í fylking með fána skólans í fararbroddi til heimilis
hans. Þeir, sem inn komu með styttuna, eða alhcntu hana í nafni
skólapilta, söfnuðust kringum föður minn, og einn þeirra, Hans
Einarsson, ef ég man rétt, hafði orð fyrir þeim. Ég get þess hér,
vegna þess, að á þeirri stund sá ég mesta gleði ljónta í andliti föður
míns. Því að rneðan pilturinn mælti fá orð, cn hlýleg, grét faðh'
minn, grét af gleði. Hafi hann reynt að lialda aftur at tárunum,
þá tókst það ekki. Eftir á gekk hann út og ávarpaði pilta. í sam-
sæti utn kvöldið sat hann milli þeirra Þorsteins heitins Erlingssonar
og Hannesar Hafstein, sem háðir heiðruðu hann þenna dag, annar
í kvæði, liinn í ræðu. Honum var áður nijög hlýtt til heggja þessara
mikihnenna. Hannes Hafstein held ég hann hali virt mest þeirra, t'1
yngri voru en hann. —