Uppeldi og menntun - 01.01.2007, Blaðsíða 48
48
Langur tími leið frá myndun aðgerðahóps þar til hafist var handa við framkvæmdir
samstarfsaðgerða. Þáttur minn sem ráðgjafa og rannsakanda skipti þar máli. Ég var að
vinna að samstarfsáætlun sem aldrei hafði verið framkvæmd áður á Íslandi og engin
reynsla var til af. Ég sá ekki nógu vel fram á við og tímaáætlanir runnu út í sand-
inn. Kennarar voru ekki vanir þessum vinnubrögðum í upphafi þróunarverkefna. Allt
hafði þetta áhrif á framgang verkefnisins og varð til þess að seinka framkvæmdum.
Þriggja ára framkvæmdaáætlunin var sá þáttur þróunarverkefnisins sem mest
ánægja var með. Kennarar sáu fljótt gildi þess að áætlun næði þrjú ár fram í tímann
og með upphafsmati og áætlun fékkst yfirlit og heildarsýn yfir samstarf skólans við
foreldra. Kennarar og foreldrar sáu hvernig samstarf skólans var í hverjum árgangi og
hvert það stefndi. Framkvæmdaáætlunin reyndist skólanum mikilvægur leiðarvísir,
sem kemur vel heim og saman við niðurstöður Hargreaves og Hopkins (1991) og Ep-
stein (2001). Þau telja að ein meginforsenda þess að þróunarverkefni skili árangri sé að
gerð sé framkvæmdaáætlun sem styðji við framkvæmd aðgerða, skilgreini hlutverk
og ábyrgð og gefi starfsfólki tækifæri til samstarfs.
LOKAORÐ
Rúnar Sigþórsson (2004) nefnir þrjár meginforsendur sem hafa áhrif á árangur
skólaþróunar og er gagnlegt að skoða þróunarverkefni Oddeyrarskóla í ljósi þeirra.
Í fyrstu forsendunni er lögð áhersla á að gengið sé út frá þörfum nemandans við
skipulagningu skólaþróunar og mið tekið af þörfum kennara fyrir þekkingu og færni.
Þar sem þróunarverkefnið stóð í tvö ár tókst Oddeyrarskóla að laga vinnuferli sam-
starfsáætlunarinnar að þörfum skólans. Allir kennarar skólans tóku á einn eða annan
hátt þátt í þróunarstarfinu og er það nú hluti af vinnuferli skólans sem unnið er eftir
þegar þessar línur eru skrifaðar.
Í annarri forsendunni er sjónum beint að skólamenningunni og innri skilyrðum
skóla til að auka við starfsþroska og starfsþróun kennara. Í vinnu kennara og stjórn-
enda Oddeyrarskóla að samstarfsáætluninni og myndun aðgerðahóps í skólanum var
byggt á hugmyndum um starfsþróun kennara þar sem litið er svo á að þróun samstarfs
sé ferli sem tekur tíma en ekki einstakur viðburður (Epstein, 1995; Rúnar Sigþórsson
o.fl., 1999; Fullan, 2001b). Samstarfsáætlun Epstein er skólaþróun – skóli sem fer eftir
ferlinu gefur kennurum tækifæri til náms, til að læra og tileinka sér vinnubrögð sem
þeir geta nýtt áfram í samstarfinu. Samstarf skóla við fjölskyldur er aldrei endanlegt
heldur er einn af þáttum skólans sem þarf að vera í sífelldri þróun og með því að
tengja starfssvið aðgerðahópsins annarri nefndavinnu skólans er vinnulagið orðið að
vinnuferli hans.
Í þriðju forsendunni er áhersla lögð á að hlúa að gildismati og tilfinningum þeirra
sem vinna að þróunarverki. Kennarar, skólastjórnendur og fulltrúar foreldra og nem-
enda unnu, ásamt mér, að því að fara í saumana á styrkleikum og veikleikum sam-
starfs skólans við fjölskyldur. Við leituðum orsaka erfiðleika, leiða að lausnum og
framkvæmdum sem gögnuðust nemendum, kennurum og foreldrum. Að lokum var
metið hvernig til tókst og gerðar áætlanir um enn frekari samstarfsaðgerðir. Kenn-
„FANNST ÉG GETA SAGT ÞAÐ SEM MÉR LÁ Á H JARTA …“