Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Side 39

Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Side 39
IÐUNN Andinn frá Worms og örlög hans. 33 maður, hvernig sú kenning getur orðið til, að eilíf sálu- hjálp sé því skilyrði bundin, að því sé trúað, sem kent er í smáu og stóru. Menn fundu, að mikið gat verið í húfi, ef út af bar. Gagnvart kröfunni um óskeikula kenningu, sem tæki af manni alt ómak með að hugsa andleg mál, kemur svo þessi játning Lúthers á þinginu í Worms, að valdið, sem hann fyrst og fremst verði að beygja sig fyrir, það sé hans eigin samvizka og sannfæring. Sé sú játning gerð að almennri kröfu og færð út í æsar, þá felur hún í sér þá kenningu, að skylda mannsins sé að bera allar skoðanir og hugmyndir undir dóm samvizku sinnar og skynsemi og láta hana velja og hafna. Alt aðfengið er efniviður, sem manns eigin samvizka vinnur úr, — hún leggur til hliðar það, sem hún sér sér ekki henta, en byggir úr hinu heimsskoðun sína og siðgæðishugmyndir. Af ómótstæðilegri innri þörf hafði Lúther verið knúður til þessa. Hann hafði sannfærst um það, að páfa og kirkjuþingum hefði skeikað. Það þarf ekki að efa, að það hefir kostað hann gcysimikið átak að hlaða upp í þau skörð í lífsskoðun sína, sem við það komu, að hann sannfærðist um, að páfa og kirkjuþingum mætti ekki treysta. En hann bygði í þau skörð og bygði svo sem samvizka hans bauð honum. En hafi nokkru sinni spámannleg orð verið töluð á undan tíma sínum, þá voru það orðin, sem Lúther mælti í Worms, þegar dregnar eru út í æsar rökréttar álykt- anir af þeim. Maðurinn telur sér það nauðsynlegt, að eiga heilsteypta heims- og lífsskoðun. En það er svo með alt, sem mennirnir þurfa að afla sér, að þeir vilja fá það með sem beztum kjörum og sem fyrirhafnar- minst. Það er ekki fyrirhafnarmikið að taka við lífs- skoðun eldri kynslóðar og þurfa ekki annað fyrir að Iöunn XI. 3

x

Iðunn : nýr flokkur

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.