Morgunblaðið - 01.04.2009, Blaðsíða 4

4 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 1. APRÍL 2009
Eftir Atla Vigfússon
Þingeyjarsveit | Stórhríð var í
Þingeyjarsýslu og flestir vegir
ófærir. Mjólkurbílar fóru af stað
um kl. 15 frá Akureyri en urðu að
bíða lengi í Víkurskarði þar sem
ekki opnaðist fyrr en um kl. 18.
Þá biðu margir bændur austan
Vaðlaheiðar með fulla mjólkur-
tanka og varð töluverð bið á því
að sumir gætu farið að mjólka
vegna plássleysis.
Mánudagar eru verstu dagar
hvað þetta varðar þar sem ekki
er safnað mjólk á sunnudögum og
því mjög mikið magn á sumum
bæjum. Bíll kom austur í Reykja-
hverfi um kl. 20 og var þá ekki
alls staðar farið að mjólka en þá
vildi ekki betur til en svo að hann
bilaði og gat ekki dælt mjólkinni.
Varð þá að kalla á annan bíl neð-
an úr Aðaldal og kom hann á tí-
unda tímanum.
Margir höfðu eitthvert pláss,
aðrið söfnuðu í brúsa og töluvert
fór í svelginn hjá nokkrum. Sumir
biðu með mjaltirnar og kýr því
orðnar óstilltar þegar nálgaðist
miðnætti en eins og gefur að
skilja þykir bændum ekki gott að
sjá á eftir mjólkinni í svelginn.
Birgir Óli Sveinsson mjólkurbíl-
stjóri sagði að víða hefðu tankar
verið fullir. Hann var einn þeirra
sem áttu langan og strangan dag
á mánudag vegna veðursins.
Töluvert af mjólkinni
fór í svelginn
Veður og ófærð tefur mjólkurflutninga
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
NÆSTA útborg-
un úr Atvinnu-
leyisstrygg-
ingasjóði verður í
dag, 1. apríl. Þá
verða greiddir út
tæpir tveir millj-
arðar króna til
um 15 þúsund
einstaklinga.
Greiðslustofa
Vinnumálastofnunar á Skagaströnd
annast greiðslurnar og segir Líney
Árnadóttir forstöðukona að allt kapp
verði lagt á að greiðslurnar berist
fólki án tafa.
Greiðslustofan er rekin innan
Vinnumálastofnunar Norðurlands
vestra. Í byrjun vetrar störfuðu 11
manns við Greiðslustofuna en vegna
gríðarlegs álags að undanförnu hef-
ur þeim verið fjölgað í 21. Jafnframt
var tekið í notkun viðbótarhúsnæði.
Líney segir að þrátt fyrir gríðarlegt
álag hafi að mestu tekist að koma
umsækjendum inn í greiðslukerfið á
viðunandi tíma. Framundan sé síðan
að þjónusta þann fjölmenna hóp sem
er án atvinnu.
Greiðslur úr Atvinnuleysistrygg-
ingasjóði hafa vaxið hröðum skref-
um í takt við stóraukið atvinnuleysi.
Sjóðurinn greiddi út 1.600-1.700
milljónir í janúar og nálægt tveimur
milljörðum í febrúar. Sjóðurinn
greiddi út að meðaltali 260 milljónir
á mánuði í fyrrasumar. Sjóðurinn
hefur til ráðstöfunar um 21 milljarð
á þessu ári og svo kann að fara, að
hann verði tæmdur í lok þessa árs.
17.721 er án atvinnu
Í gær var 17.721 einstaklingur
skráður án atvinnu hjá Vinnu-
málastofnun. Af þeimi hópi má ætla
að rúmlega 3.000 séu í hlutastörfum
og fái hlutabætur á móti .
Alþingi hefur samþykkt frumvarp
Ástu R. Jóhannesdóttur félags- og
tryggingamálaráðherra um breyt-
ingu á lögum um atvinnuleysistrygg-
ingar. Með lögunum er gildistími
bráðabirgðaákvæðis um heimildir til
að greiða hlutfallslegar atvinnuleys-
isbætur á móti skertu starfshlutfalli
launamanna framlengdur til 31. des-
ember 2009. Gildistími bráðabirgða-
ákvæðis um heimildir sjálfstætt
starfandi einstaklinga til að taka að
sér tilfallandi vinnu þrátt fyrir að fá
greiddar atvinnuleysisbætur var
einnig framlengdur til 31. desember
2009. sisi@mbl.is
Tveir
milljarð-
ar í bætur
Greiðslustofan bætir
við sig starfsfólki
Líney Árnadóttir
ERFITT er að segja til um hvort gríðarlega mikil ræktun
kannabisjurtarinnar hér á landi er til að anna eftirspurn
eða búa til markað. Rannsóknir á notkun kannabis meðal
fólks á aldrinum 18-30 ára vantar til að greina eftir-
spurnina. Þetta segir Helgi Gunnlaugsson, prófessor í fé-
lagsfræði við Háskóla Íslands. Hann telur jafnvel að Lýð-
heilsustöð ætti að gera markvissar mælingar í framhalds-
skólum og háskólum til að sjá hvað er að gerast í þessum
málum.
Helgi gerði sjálfur rannsókn árið 2002 um útbreiðslu
kannabiss á Íslandi. Þá sögðust um 20% 18-74 ára Íslend-
inga hafa prófað kannabis og 6% oftar en tíu sinnum. Hins
vegar voru aðeins um 2% sem sögðust hafa notað efnið síðustu sex mánuði
fyrir mælinguna. Hann telur að notkunin sé að mestu bundin við aldurshóp-
inn 18-30 ára og að langflestir vaxi upp úr henni á árunum á eftir, það sé
mynstur sem þekkist á Norðurlöndum og Bandaríkjunum. Hann segir notk-
un fólks yfir þrítugt og fertugt á kannabis á Íslandi óverulega og hafa verið
það undanfarin þrjátíu ár.
Ef umfang kannabisræktunar endurspeglar eftirspurnina má telja líklegt
að minni verksmiðjum fjölgi og fleiri rækti til eigin nota. Helgi segir að nú sjái
margir að ræktun sé möguleg á Íslandi, þekkingin breiðist út og áhugasamir
byrji á eigin vegum. Hann telur að þekking til að dyljast muni einnig aukast.
andri@mbl.is
Kortleggja þarf notkun
18-30 ára á kannabis
Helgi
Gunnlaugsson
Fjöldi þeirra sem leituðu á
sjúkrahúsið Vog vegna fíknar í
kannabisefni hefur verið stöð-
ugur undanfarin sex ár eða svo.
Á síðasta ári leituðu þangað
620 sem sögðust fíknir í efnið.
Það eru 35% allra sjúklinga.
Á vef Samtaka áhugafólks
um áfengis- og vímuefnavand-
ann (SÁÁ) segir að marktæk
breyting sé þó milli ára í aldurs-
hópnum 25-29 ára þar sem hef-
ur verið hlutfallsleg fjölgun
þeirra sem greinast kannabis-
fíknir.
Langflestir sjúklingar sem
greinast með kannabisfíkn á
Vogi hafa notað önnur vímuefni.
620 fíklar á Vogi
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
BORGARFULLTRÚAR tókust
harkalega á um endurskoðaða
fjárhagsáætlun Reykjavíkurborgar
fyrir árið 2009 á aukafundi borg-
arstjórnar í gær. Að lokum fór svo
að áætlunin var samþykkt með
átta atkvæðum meirihlutans, en
minnihlutinn sat hjá.
„Ég tel það mikið áhyggjuefni
hvað Reykjavíkurborg lætur
kreppuna bitna mikið á börnum
borgarinnar,“ segir Svandís Svav-
arsdóttir, borgarfulltrúi VG. Vísar
hún þar til þess að taka eigi sem
nemi um 180 kennslustundum á
ári af nemendum 2.-4. bekkjar,
ljóst sé að kennurum muni fækka
í grunnskólum borgarinnar strax í
haust vegna skipulagsbreytingar
auk þess sem hækka eigi gjald-
skrá hjá leikskólum. Bendir Svan-
dís á að allt þetta gangi í berhögg
við yfirlýst markmið aðgerð-
aráætlunar borgarinnar frá síð-
asta hausti. „En þrjú helstu mark-
mið aðgerðaráætlunarinnar voru
að verja störfin í borginni, standa
vörð um grunnþjónustuna og
hækka ekki gjaldskrár.“
Aðgerðaráætlunin í fullu gildi
Í samtali við Morgunblaðið vísar
Kjartan Magnússon, formaður
menntaráðs borgarinnar, gagnrýni
minnihlutans á bug og segir meiri-
hlutann hafa staðið við meginlínur
í aðgerðaráætluninni.
„Við erum ekki að hækka út-
svarið, við erum að verja störf
fastráðinna starfsmanna Reykja-
víkurborgar og okkur hefur tekist
að halda aftur af gjaldskrárhækk-
unum,“ segir Kjartan. Aðspurður
segist hann ekki líta svo á að við-
bótarkennslustundin sé hluti af
grunnþjónustu borgarinnar, enda
sé hún ekki lögboðin og aðeins
hafi verið boðið upp á hana í
þremur öðrum sveitarfélögum í
landinu.
Hart deilt um
fjárhagsáætlun
Segir það áhyggjuefni hvað kreppan
bitni mikið á börnum borgarinnar
Svandís
Svavarsdóttir
Kjartan
Magnússon
Endurskoðun á fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar fyrir árið
2009 hófst í byrjun janúar og
var markmiðið að hagræða um
rúma 2,3 milljarðar króna í sam-
ræmi við samþykkta fjárhags-
áætlun.
Samkvæmt upplýsingum frá
borginni byggjast tillögurnar
um hagræðingu í almennum
rekstri á hugmyndum sem kom-
ið hafa frá starfsmönnum og
stjórnendum borgarinnar. Á
þriðja þúsund starfsmanna tók
þátt í að endurskoða fjárhags-
áætlunina.
Á þriðja þúsund
manns tók þátt
OLÍUSLIKJA hefur sést á yfirborði sjávar á Drekasvæðinu á gervihnatta-
myndum. Það þykir styrkja vonir um að olía leynist þar undir hafsbotni.
Fyrirtækið Fugro NPA kynnti á ráðstefnu í London 3.-5. mars sl. úrlestur
radarmynda úr gervihnöttum af yfirborði sjávar á svæðinu. Af þeim mátti
greina 186 merki um olíusmit. Þar af voru átta sem þóttu meira sannfær-
andi en önnur. Minna en 1% af olíublettum á svæðinu var rakið til mengun-
ar. Þetta þykir vísbending um náttúrulegt olíusmit úr hafsbotni.
Þórarinn Sveinn Arnarson, verkefnisstjóri olíuleitar á Orkustofnun (OS),
var ásamt öðrum fulltrúum OS og iðnaðarráðuneytis á ráðstefnunni til að
kynna útboðsmál sérleyfa á Drekasvæðinu. Hann sagði að þótt sumir blett-
ir þyki gefa sterkari vísbendingar en aðrir um náttúrulegan olíuleka af
hafsbotni þá sé samt fólgin í þessu mikil óvissa. gudni@mbl.is
Olíusmit á Drekasvæði