Ísfirðingur - 15.12.1965, Síða 6

6
ISFIRÐINGUR
HALLDÓR HBISTJÁNSSON:
Hverjir eru krisínir?
með sömu ummerkjum og
um getur í sögum Selmu
Lagerlöf.
Timburiðnaður er þarna
mjög mikill. Stórir timbur-
hlaðar lágu þarna við verk-
smiðjuna skamt frá stöðvar-
húsinu.
Það, sem einkum dregur
ferðalanga til Rottneros, auk
hinna sögulegu minninga, er
hinn fagri lystigarður. Hafa
margir sérfræðingar Svía á
þessu sviði lagt sig fram um
að skapa þarna einn smekk-
legasta lystigarð á þessum
slóðum. Þar eru víðir gras-
lundir, trjágróður margvís-
legur, gosbrunnar óvenju stór-
ir, og margar myndastyttur af
ýmsum frægum Svíum, svo
sem Selmu Lagerlöf, Gustav
Fröding, og mig minnir Vern-
er von Heidenström. — Þessi
stórskáld voru öll upprunnin
úr Vermalandi. Þar er líka
stórt líkneski og haglega gert
af einum fremsta garðmeist-
aranum. Ég stanzaði þiarna of
skamma stund til þess að geta
öðlazt sanna og varanlega
mynd af skrautgarði þessum.
Útsýnið er líka mjög við-
kunnanlegt yfir Frykenvatnið
og nærliggjandi skógi krýnd
héruð.
Nú var ferðinni heitið til
Marbacka. Tjáði afgreiðslu-
maðurinn mér að ég yrði fyrst
að fara til Sunna, og þaðan
væri áætlunarbifreið til Mar-
backa, sem tæki tvær til þrjár
klukkustundir báðar leiðir. —
Hann kvaðst ekki betur vita
en húsið þar væri ennþá opið.
Þegar til Sunna kom var mér
skýrt frá því, að Marbacka
hefði verið lokað 20. septem-
ber, en nú var 22. Varð ég
því að láta mér nægjta, að sjá
íramhlið hússins, vafið trjá-
gróðri hinsvegar við Fryken-
vatnið. — Byggingin sjálf að
sjá sviplík húsum á stærri bú-
görðum þar um slóðir. Hélt
ég síðan aftur til Karlstad.
Litaðist ég nokkuð um í bæn-
um um kveldið. Karlstad er
snotur borg með breiðum
strætum, og all glæsilegum
verzlunarbúðum í miðbænum.
Þiar eru líka stór gistihús.
Klarelfin liðast lygn um bæ-
inn. „Við fáum vatnið frá
Norðmönnum,“ sagði bæjar-
búi einn við mig.
Morguninn eftir tók ég mér
far með hraðbrautinni aftur
til Gautaborgar. Snaraði ég
mér fyrst á skrifstofu Loft-
leiða og spurðist fyrir um
flugfar til Osló. Jú, hún fer
um áttaleytið í kvöld. Hrað-
aði ég mér í bæinn til þess að
sjá eitthvað af dýrð Gauta-
borgar á nokkrum klukku-
stundum. Gautaborg er veru-
lega falleg borg, sýnist mér.
Fjöldi fagurra stórbygginga,
kirkjur tígulegar og bankahús
stór. — Mikill trjágróður, en
þó ekki til að byrgja verulega
útsýn, eins og í sumum norsk-
um bæjum. Hafnarvirkin eru
ákaflega rammleg og allt ber
vott um voldugt athafnalíf.
Haldið heim.
Á tilskildum tíma stikaði
ég inn á skrifstofu Loftleiða,
og þaðan á flugvöllinn. Flug-
vélin var tæpa klukkustund tii
Osló. Man ég hrafnagang far-
þeganna tun að hremma toll-
skyldan varning úr körfu flug-
þemanna, mest tóbak og vín,
því stuttur tími var til stefnu
í lendingarstaðinn.
Ég hafði pantað gististað í
Osló. Fékk ég herbergi á
Norum-hóteli á Byggðaey, við-
kunnanlegt, fremur lítið gisti-
hús. Gistihússtjórinn tjáði
mér að ýmsir íslendingar
hefðu fengið þar herbergi í
sumar. — Þaðan er einungis
um 10 mínútna akstur inn á
Karl Jóhanns-götu. Skrifstofa
Flugfélags islands er þar rétt
hjá í lítilli hliðargötu úr
torginu.
Ég hafði hugsað mér að
staldra í Osló til mánudags.
En á skrifstofunni fékk ég að
vita að flugvélin færi til
Reykjavíkur eftir tvær klst.,
en næsta flugferð frá Osló
væri síðari hluta þriðjudags,
nú var laugardagur.
Ég fór nú lað hugsa mér að
leita uppi einhvern íslenzkan
ferðalang, en ungfrúin á skrif-
stofunni vissi ekki um neinn
slíkan, og virtist mér lítið í
það varið að sveima einn um
Oslo yfir helgina. •— Þar við
bættist að dumbungsveður
var, en þó ekki úrfelli.. — Af-
réð ég því að taka flugfarið
innan stundar.
Flugafgreiðslumaðurinn var
svo elskulegur að bjóða mér í
bifreiðina með sér út á flug-
völlinn, og taka tösku mína á
gistihúsinu. Spjallaði ég síðtan
stundarkorn við skrifstofu-
fólkið. 1 bifreiðinni og af flug-
vellinum sá ég allvel yfir hluta
Oslóar, einkum úthverfin. —
Ég hafði staldrað í Osló dag-
stund fyrir 45 árum, og hugði
nú gott til að kynnast borg-
inni og umhverfi hennar bet-
ur, en nú var loku fyrir það
skotið.
Um leið og ég steig upp í
flugvélina, kvaddi ég Osló með
sömu orðum og Stokkhólm
forðum: „Hingað verð ég að
koma aftur.“
Og nú verður hjól tímans
og rás atvikanna að ráða því,
hvort það heit verður efnt.
Flugferðin yfir hafið var
hin ákjósanlegasta, hægviðri
Halldór Kristjánsson
Ekki ætla ég mér að svara
þessari spumingu, en hinsveg-
ar tel ég ekki fjarri lagi að
hugleiða kringum jólahátíðina
sum þau atriði, sem óhjá-
kvæmilega hljóta tað koma til
greina ef menn vilja gera sér
grein fyrir því, hvernig mætti
svara. Svo mikið er víst, að
nú virðast vera skiptar skoð-
anir um það hér á landi —
og það engu síður innan þjóð-
kirkjunnar — hverjir verð-
skuldi iað heita kristnir.
Biblían er skilin
á ýmsa vegu.
Það er ekkert nýtt í því, þó
að menn deili innbyrðis um
trúarskoðanir. — Biblíutrúir
menn skiptast í margar deild-
ir. Mér er það minnisstætt frá
því að ég var blaðamaður hjá
Tímanum, að okkur biarst
grein frá Hvítasunnumanni
einum um skírnina. Hann hélt
þar fram skoðunum síns trú-
flokks, að ekki ætti að skíra
börn á óvitaaldri. Einn af
fyrirmönnum í K.F.U.M. í
Reykjavík svaraði honum. Af
þessu varð nokkur ritdeila
milli þeirra. Báðir ræddu mál-
in rökfast og rólega, — mynd-
arlega og málefnalega. Báðir
virtust traustir og öruggir
og bjart yfir. Við komum
austarlega að íslandi, flugum
síðan með jöklunum mjallhvít-
um og tígulegum, yfir Skafta-
fellssýslu og efri byggðir
Rangárvalla og Árnesþings.
Um Laugavatn og Þingvalla-
vatn, og síðan beina línu á
Reykjavíkurflugvöll. Þá var
nú ferðin raunar á enda, því
ísafjarðarleiðina þarf ekki að
þylja.
Biblíutrúarmenn og vitnuðu
óspart í heilaga ritningu máli
sínu til stuðnings. En bilið á
milli þeirra mjókkaði ekki.
Hátíða trúarjátning Svía.
Einhverjiar frægustu deilur
kirkjusögunnar stóðu snemma
á fjórðu öld. Prestur einn í
Egiftalandi, — Arius að nafni
— hélt því fram að sonurinn
og faðirinn væru ekki eitt. Ef
sonurinn væri getinn af föð-
umum hlyti það einhvert tíma
að hafa gerzt og þá hefði son-
urinn ekki verið til frá upp-
hafi eins og faðirinn.
Af þessu hlutust mikliar
deilur og því boðaði Konstan-
tínus keisari hinn mikli til
mikils kirkjuþings í Niken.
Þar voru hátt á þriðja hundr-
að biskupar og þessi mál rædd
af mikilli alvöru. Hét sá
Athanasius sem einkum hafði
orð fyrir andmælendum Arí-
usar. Hann játaði það að
sönnu, að erfitt væri að hugsa
sér þrjár persónur í einni
persónu en þar yrðu menn að
beygja skynsemi sína fyrir
dularmætti þrenningarinnar.
Þar með var kirkjan komin á
þann grundvöll, sem entist
henni lengi, — samanber það,
að í Helgakveri segir, að vér
fáum ekki skilið þrenningar-
kenninguna í þessu lífi.
Þetta kirkjuþing í Niken
endaði með því að samþykkja
trúarjátningu, því að þetta var
árið 325 og áður en kristnin
átti nokkna viðurkennda alls-
herjar trúarjátningu. Þar seg-
ir svo:
„Vér trúum á einn Guð,
almáttugan Föður, skapara
allra hluta sýnilegra og ósýni-
legra; og á einn Drottinn Jesú
Krist, son Guðs, getinn — en
ekki skapaðan, sem er af
sama kjarna og faðirinn —
sem vegna vor mannanna og
hjálpræðis vors kom niður og
var gerður hold, var gerður
maður, sem þjáðist, reis upp
aftur á þriðja degi, steig upp
til himna, og mun koma og
dæma kvika og dauða . . . “
Þessi trúarjátning var auk-
in og endurskoðuð á kirkju-
þingi í Konstantinópel 362 og
í þeirri mynd, sem hún hlaut
þar, varð hún trúarjátning
rómversk-kaþólsku kirkjunn-
ar.
Síðan 1917 er hún eins kon-
ar hátíða trúarjátning í Sví-
þjóð, þannig að prestar
sænsku þjóðkirkjunnar mega
lesa hana eða tóna fyrir altari
á stórhátíðum kirkjunnar. Þar
segir m.a. svo:
„Ég trúi á . . . einn Drottinn
Jesú Krist, guðs eingetinn son,
fæddan af föðumum fyrir alla
tíma, guð iaf guði, ljós af ljósi,
sannur guð af sönnum guði;
fæddur og ekki skapaður,
sama eðlis og faðirinn ..."
PostuIIega trúarjátningin.
Sú trúarjátning, sem við
höfum vanizt, er byggð á forn-
um skírnarformála, sem not-
aður var um 200. Hann var
í þremur greinum og hver
grein í þremur liðum:
„Ég trúi á Guð föður al-
máttugan og hans eingetinn
son, Jesú Krist, Drottinn vom,
og heilagan anda, upprisu
holdsins og heilaga almenna
kirkju.“
Með þennan skírnarformála
var farið nokkuð frjálslega og
hann notaður í ýmsum til-
brigðum þar til sú helgisaga
kom upp í Róm á þriðju eða
fjórðu öld, að þar væri um að
ræða trúarjátningu postul-
anna. Þá var farið að vernda
hana óbreytta og hvorki þol-
að viðbót né frávik. Á sjöttu
öld þokaði samt þessi ti’úar-
játning úr rómverskum mess-
um fyrir þeirri sem áður er
getið. En um 800 mun hafa
verið tekin upp við skím í
rómversku kirkjunni, sú trú-
arjátning, sem okkur hefur
verið kennd. Franska kirkjan
hafði notað hana, stofninn var
hin forna rómverska trúar-
játning en aukið inn í nokkru
úr fornum kvöldmáltíðarfor-
mála. Á þessa játningu yfir-
færðist svo sögnin gamla, að
hún væri postulleg og má vel
vera, að það hafi ráðið úrslit-
um um það, að Luther valdi
kirkju sinni hana.
Sameiginlegt mun það vera
með þessum trúarjátningum,
að þær eru settar saman til
að útkljá trúarlegar deilur og
kveða niður vissar skoðanir.
Innan fornkirkjunnar höfðu
þróast ýmsar hugmyndir. Þar
voru menn, sem héldu því
fram að Kristur hefði verið
maður, gæddur ópersónulegum
guðlegum krafti og aðrir, sem