Teningur - 02.12.1985, Blaðsíða 35

aldrei eiginleg fyrirmynd, sem er lík-
amningur maníerismans (manni liggur
við að segja „í þeirra stað“): Jean-Pi-
erre Melville. Hann „stílfærir“ „glæpa-
myndina" og afbrigði hennar þannig að
jaðrar við skurðgoðadýrkun. Á því sést
að hann hefur það ætíð hugfast að hann
kemur fram eftir að vissri fullkomnun
hefur verið náð í þeirri tegund mynda,
og stílpælingar hans verða maníerískar.
Godard er svo að segja samtímis að
gera A bout de souffle, þar sem hann
finnur upp nýjar persónur, ný form,
nýja fagurfræði, og bregst þannig óvart
áformi sínu um að gera smástælingu á
amerískum B myndum.
Nú eru engir algerir meistar-
ar lengur til
Patrick Mauriés minnir (eins og Ro-
bert Longhi áður) á að það er hægt að
benda nákvœmlega á stað og stund,
virkdegt frumsvið, sem maníerisminn
spratt upp úr i Flórens á sínum tíma:
það er að segja stundina þegar tveir
algerir meistarar — Leonardo da Vinci
og Mikaelangelo — afhjúpa árangurinn
af samkeppni sinni um veggskreytingu í
Palazzo Vecchio frammi fyrir nokkrum
ungum Flórensbúum, sem ráðast
spenntir í að kópíera þessi spjöld og
mála upp aftur alný myndefni þeirra.
Því fer mjög fjarri að liægt sé að
hugsa sér neitt slíkt frumsvið í kvik-
myndagerð samtímans. Það eru engir
algerir meistarar lengur til. „Maníer-
isminn“ sem við stöndum framnti fyrir
núna einkennist þvert á móti af ógnar-
legri óreiðu stíla og fyrirmynda. Vægi
þess sem kvikmyndirnar hafa leitt til
lykta á 90 árum liggur mjög á næstum
öllum kvikmyndagerðarmönnum
(sumum, til dæmis Wenders, hefur
jafnvel stundum fundist að það væri
búið að gera allt). Þó taka þeir ekki
endilega allir arf sinn eftir sömu fortíð.
Hálslöng Meyja eftir Parmigianino.
33