Ljósmæðrablaðið - 15.06.2005, Blaðsíða 41

• Oxýtósín: við 15-30°C, má ekki
frjósa.
• Veita skal ráðgjöf um aukaverkanir
þessara lyfja.
Varúð! Ekki á að gefa konum með
meðgöngueitrun, fæðingarkrampa
eða háan blóðþrýsting ergometrín
eða Syntometrine® (inniheldur ergó-
metrín).
Hvernig á að beita stjórn-
uðu naflastrengstogi?
• Klemmið naflastrenginn nálægt
spöng (þegar æðasláttur stöðvast í
naflastreng heilbrigðs nýbura) og
haldið í hann með annarri hendi.
• Setjið hina hendina rétt ofan við líf-
bein konunnar og haldið leginu stöð-
ugu með því að beita mótþrýstingi
upp á við meðan togað er í nafla-
strenginn.
* Haldið vægri spennu á naflastrengn-
um og bíðið eftir sterkum samdrætti
í leginu (eftir 2-3 mínútur).
* Þegar sterkur samdráttur finnst þarf
að hvetja móðurina til að rembast og
toga mjög gætilega í naflastrenginn,
niður á við svo fýlgjan fæðist. Hald-
ið áfram að beita mótþrýstingi á leg-
ið.
* Ef fylgjan kemur ekki niður á meðan
á 30-40 sekúndna stjómuðu nafla-
strengstogi stendur, á ekki að halda
áfram að toga í naflastrenginn held-
ur:
• Haldið mjúklega í naflastrenginn
og bíðið þar til legið dregst vel
saman aftur.
• Endurtakið stjórnað naflastrengs-
tog með mótþrýstingi í næsta
samdrætti.
Notið aldrei naflastrengstog
án þess að beita mótþrýst-
ingi fyrir ofan lífbeinið á vel
samandregið leg (toga og
ýta)
• Þegar fylgjan fæðist, haldið um
fylgjuna með báðum höndum og
snúið henni varlega þar til snýst upp
á belgina. Togið varlega til að ljúka
fæðingu fýlgjunnar.
• Ef belgirnir rifna, skoðið efri hluta
legganganna og leghálsinn varlega
með dauðhreinsuðum/sótthreinsuð-
um hönskum og notið túffutangir til
að fjarlægja alla belghluta sem næst
• Skoðið fylgjuna vandlega til að vera
viss um að ekkert af henni vanti. Ef
hluta yfirborðsins vantar eða á henni
eru rifnir belgir með æðum, gerið
ráð fyrir að fylgjuleifar hafi orðið
eftir og grípið til viðeigandi ráðstaf-
ana til að staðfesta að leghol sé tómt.
Hvernig beita á legnuddi
• Nuddið samstundis legbotninn þar
til legið er samandregið.
• Þreifið til að finna hvort samdráttur
sé í legi á 15 mínútna fresti og end-
urtakið legnudd eftir þörfum fyrstu 2
klukkustundirnar eftir fæðingu.
• Gangið úr skugga um að legið verði
ekki slakt (mjúkt) eftir að nuddinu er
hætt.
Við allar ofangreindar aðgerðir
þarf að útskýra aðferðir og aðgerð-
irnar fyrir konunni og viðstöddum
stuðningsaðila/fjölskyldumeðlimum
hennar, svo og veita henni hvatningu
og stuðning.
Heimildir
1. WHO, UNFPA, UNICEF, World Bank.
Managing Complications in Pregnancy and
Childbirth. WHO/RHR/OO.7, 2000.
2. Elbourne DR, Prendiville WJ, Carroli G,
Wood J, McDonald S. Prophylactic use of
oxytocin in the third stage of labour. In:
Cochrane Library, Issue 3, 2003. Oxford.
Update Software.
3. Prendiville WJ, Elbourne D, McDonald S.
Active vs. expectant management in the
third stage of labour. In: Cochrane Library,
Issue 3, 2003. Oxford. Update Software.
4. Joy SD, Sanchez-Ramos L, Kaunitz AM.
Misoprostol use during the third stage of
labor. Int J Gynecol Obstet 2003:82:143-
152.
Óskum öllum Ijósmæðrum og fjölskyldum þeirra gleðilegs sumars
Rafmagnsveitur ríkisins, Rauðarárstíg 10, Reykjavík
Heilbrigðisstofnunin ísafjarðarbæ, Torfnesi, ísafjörður
Heilbrigðisstofnunin Hvammstanga, Spítalastíg I, Hvammstangi
Heilbrigðisstofnunin Blönduósi, Flúðabakka 2, Blönduós
Heilbrigðisstofnunin Siglufirði, Hvanneyrarbraut 37-39, Siglufjörður
Fjórðungssjúkrahúsið á Akureyri, Eyrarlandsvegi,Akureyri
Heilsugæslustöðin áAkureyri, Hafnarstræti 99,Akureyri
Ljósmæðrablaðið júní 2005 41