Freyr - 01.05.2001, Blaðsíða 13

2. mynd. Gjafagrind frá Vírneti - lengri gerð. Hér eru ærnar í miðjum klíðum við át-
ið. Bilið milli jötustokks og jötubands er stillanlegt, eftir því hvort um er að ræða
hyrnt fé eða kollótt, fullorðið fé eða gemlinga.
(Ljósm. úr safni bútæknideildar Rala).
mín/dag/100 kindur. í heildina
væru þá heygjöf og önnur dagleg
hirðing um 40 mín. á hverjar 100
kindur, eða 2 klst. á 300 kinda búi,
þ.e. meðalbúinu í vinnuskýrslum
HÞL, sem við skulum svo líta frek-
ar á og skoða skiptingu vinnunnar
við liðinn „sauðfé" eftir mánuðum
(7. mynd). Þar má sjá að vinna við
sauðfé yfir helstu innistöðumánuð-
ina (nóv.-apr.) er á bilinu 95-120
tímar á mánuði. Þar af ættu skv. því
sem rakið var hér að ofan varla að
vera meira en 60-70 tímar á mán-
uði við heygjöf og aðra daglega
hirðingu. Það er dálítið erfltt að
skýra allan þennan mismun, en
hafa ber í huga að búin í vinnu-
skýrslum HÞL þurfa ekki að vera
sambærilegt úrtak og það sem not-
að var við vinnumælingamar sem
raktar hafa verið. Það er hins vegar
alveg ljóst að fjárrag ýmiss konar,
þar með talið flokkun fjár, lyfja-
gjafir, vigtanir og merkingar, tekur
upp töluverðan hluta af þessum
tíma. Slík störf vega þó þyngst í
haustmánuðunum september og
október þar sem vinna við sauðfé,
og þá væntanlega einkum fjárrag,
er um 300 tímar samtals þessa tvo
mánuði skv. vinnuskýrslum HÞL.
Vinnan við sauðfé í maí skv.
vinnuskýrslunum er um 300 tímum
meiri heldur en meðaltal annarra
innistöðumánaða. Að teknu tilliti
til þess einnig að það eru rúmir 200
tímar skráðir á sauðfé í júní má
áætla að það séu um 400-500 tímar
á ári sem geta flokkast undir sauð-
burðarvinnu. Þá er ekki talin með
grunnvinnan við gjafir og önnur
dagleg verk.
í samræmi við það sem að ofan
hefur verið rakið mun í framhaldinu
einkum verða fjallað um hagræð-
ingarmöguleika varðandi þrjá stóra
vinnuliði á sauðfjárbúum, þ.e.:
* Vinna við fóðrun og aðra dag-
lega hirðingu.
* Vinna við sauðburð.
* Vinna við ýmiss konar fjárrag.
Tveir fyrsttöldu liðimir virðast
taka um 400-500 tíma hvor á ári á
300 kinda búi. Síðasttaldi liðurinn
er örugglega ekki langt undan þó
minna liggi fyrir um það.
Vinna við fóðrun og aðra
daglega hirðingu
Ein meginástæðan fyrir út-
breiðslu rúllutækninnar hlýtur, eins
og áður sagði, að vera vinnu-hag-
ræðing við heyskap, þ.e. meiri af-
köst og ekki síður sveigjanleiki,
sem líklega hefur í það heila tekið
leitt til betri fóðurverkunar þó að
ekkert sé algilt í því efni. Þessi hag-
ræðing náði hins vegar ekki inn í
fjárhúsin til að byrja með. Burður á
3. mynd. Gjafagrind frá Vírneti - lengri gerð. Jötustokkur er hér í neðstu stillingu
og grindin gengin saman og ærnar hafa lokið við rúlluna.
(Ljósm. úr safni bútæknideildar Rala).
FR6VR 6-7/2001 - 13