Helgafell - 01.07.1943, Blaðsíða 80
336
HELGAFELL
þess að geta talizt sagnarit. Samt bregður hún
ljósi yfir ýmislegt í starfsemi nazista, sem ekki
hefur fyrr verið skrifað um á íslenzku.
Málið og frágangurinn á þýðingunni er ekki
sem skyldi. Mun það stafa af því, að bókin
er þýclcl á alllöngum tíma. Mundi ekki hafa
verið betra að stytta bókina um svo sem þriðj-
ung í þýðingunni og vanda málið betur? Les-
endur eiga rétt á að krefjast mikils af bók, sem
fjallar um jafn mikilvægt efni í stjórnmálasögu
siðustu ára. Hvaða stjórnmálaskoðun sem menn
hafa, þá verður að viðurkenna vald nazismans
og áhrif hans á heiminn.
Hallgrtmur Hallgrímsson.
FRÁ RITSTJÓRNINNI
Við athugun á aðsendum /jóðum ungra s\álda, er gert hafði verið ráð
fyrir að birt yrðu í þessu hefti, kom i ljós, að þar var ekki um svo auðug-
an garð að gresja, að við teldum skáldunum sjálfum greiða gerðan með birt-
ingu slíks úrvals að sinni. Þótt kröfur okkar um kvæðaval væru að sjálf-
sögðu miðaðar við þær aðstæður, að hér ættu í hlut ung skáld og óráðin,
litum við svo á, að samhliða þeim veilum, sem eðlilegar og fyrirgefanlegar
væru, eins og á stóð, yrðu kvæðin að vera þeim kostum búin, að bera þess
ótvíræð merki, að höfundum þeirra væri töluvert niðri fyrir og tækist öðru
hvoru að túlka sumt af því með skáldlegum og persónulegum hreimi. Ef tij
vill eru þetta strangari kröfur að sumu leyti en ávallt er framfylgt gagnvart
eldri skáldum, en þó réttmætar að okkar dómi. — Ljóðin, sem við höfum
gefið fyrirsögnina Tvö hetjukvceði, urðu fyrir vali okkar til birtingar. —
HeiSrekur GuSmundsson er sonur Guðmundar skálds á Sandi, nú verka-
maður á Akureyri. Hann hefur birt nokkur kvæði eftir sig áður. Stefán
HörSur Grímsson er sjómaður í Vestmannaeyjum, 23 ára gamall, og mun
þetta vera fyrsta ljóð hans á prenti. — Við viljum beina því til annarra
ungra skálda, sem sent hafa okkur ljóð, að taka þessum úrslitum með ró-
semi. Geti þau gert betur hér eftir en hingað til, ber þeim að treysta því,
að á það muni litið, en verði önnur reynd á, er um litið að sakast.
Kvæðið Morgundraumur eftir Gustaf Fröding varð ljóða frægast á Norð-
urlöndum og jafnvel víðar nokkru fyrir síðustu aldamót, er það leiddi til
sölubanns á ljóðasafni Frödings „Stank och flikar" og málshöfðunar gegn
höfundinum fyrir brot á almennu velsæmi, samkvæmt kröfu sænska dóms-
málaráðherrans. Málsókninni lauk svo, að Fröding var alsýknaður, og njóta
ofsóknarmenn hans fremur lítillar virðingar í sænskri bókmenntasögu nú
orðið. Fröding féllst þó á þau tilmæli útgefanda síns, að fella niður í næstu
útgáfu bókarinnar þann kaflann, sem einkum hafði orðið velsæmispostulun-
um hneykslunarhella og rógsefni. Kafli þessi var V. þáttur kvæðisins í frum-
útgáfunni og tók þar við, sem þáttaskil eru táknuð hér með stjörnum. Kafl-
inn hefur síðan oftar en hitt verið felldur niður í útgáfum af ljóðum Frö-
dings, með því að svo hefur verið litið á, og vafalaust með réttu, að feimnis-
málahræsnarar mundu láta einskis ófreistað til að velta hrekklausum al-
menningi með sér upp úr ragnfærslum á honum. Hér er birt þýðing á
kvæðinu án hins upphaflega V. kafla, en hins vegar mun kvæðið koma
út heilt og óskert á íslenzku í safni þýddra ljóða eftir Fröding, áður en
langt um líður.
Spurningar SkoSanakönnunarinnar hafa nú verið sendar trúnaðarmönn-
um stofnunarinnar úti um land, og mun Helgafell geta birt niðurstöðurnar
í næsta hefti.