Helgafell - 01.07.1943, Blaðsíða 51

TVO HETJUKVÆÐI
Heiðrekur Guðmundsson frá Sandi:
Voldugur maður
Þú ríkláti maður, sem ferðast um fold,
er fátæktin lífsstríðið þreytir,
og vegsamar gjöfula, gróandi mold
og gómsætra ávaxta neytir,
— þér virðist, að sól hafi í sveitinni völd
og sumrinu aidrei þar linni.
En skjóztu nú þangað eitt skammdegiskvöld
og skýrðu frá lífsreynslu þinni.
— Þú ólst upp í lágum og afskekktum bæ
með örbirgðarhlekki um fætur.
Þar saztu eins og fangi í suðrænum blæ
um sólbjartar, töfrandi nætur.
Og misslupting kjara um kristnaðan heim
ei kunnir til hlítar að skilja,
er fuglarnir syngjandi flugu út í geim
með frjálsan og óbundinn vilja.
Þá virtist þér kotungum forboðið flest
og fátíðar kjaranna bætur
hjá stéttinni þeirri, sem starfaði mest
og stritaði daga og nætur.
Hjá embættismönnunum andstæðan var,
og auðvelt með rökum að sanna,
að strangtekið fitnuðu stórlaxar þar
á stritvinnu blásnauðra manna.
í barnæsku horfðir þú hugfanginn á,
er höfðingjar riðu um sveitir,
ineð öfund í hjarta og öreigans þrá
til alls þess, er fjármagnið veitir.
I*ví þá skorti unglinginn fjaðrir í för.
— En fagurt skein sólin í heiði. —
Og öfundin snerist við örbirgðarkjör
í ólgandi hatur og reiði.
Þú fjötraðir hugann við feðranna reit
og farþránni reyndir að gleyma
og hugsaðir: Fagurt er sumar í sveit,
og sælt er að eiga þar heima!
Þú reyndir að feta í feðranna spor,
unz fórst þú að óttast um síðir,
að þar mundi sterkari vetur en vor
og vonlaus af hólminum flýðir.
Og útþráin greip þig. Þú ýttir frá strönd
á öreigans síðbúna fleyi,
en hagstæður byrinn þig bar út í lönd
í bjarma frá hækkandi degi.
Um árabil lagðir þú land undir fót
og lífsgildið hugðir að sanna,
unz heimleiðis sigldir þú sævarins rót
með sérkennum framandi manna.
Er ferðlúinn báru þig fætur á land
á fomsagna-eyjunni kæra,
til bólfestu valdir þú sævarins sand,
þótt sveitirnar gróandi væru.
Með hroka þú stiklaðir stræti og torg,
því stjórnmálaleiðtoga nauztu.
Þú reistir þér fegursta bústað í borg,
hvar bitling og embætti hlauztu.
En hugralckir menn lögðu hendur á plóg
og hlúðu að sveitinni þinni.
Og öruggir sáðu. En uppskeran þó
varð allatíð vonunum minni.
Og hjartfólgnu byggðina horfðu þeir á
og hörmuðu aðstöðu sína.
Til hliðar þeir lögðu svo hrífu og ljá
og héldu í slóðina þína.
í blöðin þú ritaðir grein eftir grein
um gjálífi reykvíkskrar nætur,
um borgir, sem fóstruðu mannfélags mein
og mergsugu þjóðlífsins rætur;
um menningu sveitanna og sæluna þar,
um sóldaga og vornæturfriðinn;
um iðjuhneigð bænda, sem ávexti bar,
og ennfremur söngfuglakliðinn,