Læknablaðið - 15.06.2001, Blaðsíða 92

OKKAR Á MILLI
NÁMSKEIÐ
Samskipti við fjölmiðla
Læknar þurfa oft að koma fram í fjölmiðlum til dæmis til að gefa yfirlýsingar um líðan sjúklinga eða til að kynna niðurstöður
vísindarannsókna. Það er því mikilvægt að þeir hafi góða færni til þess að koma sjónarmiðum sínum og fræðum á framfæri með skýrum
hætti. Læknar ættu einnig að taka meiri þátt í umræðu í fjölmiðlum um heilbrigðismál og skipulag heilbrigðisþjónustunnar.
í haust, nánar tiltekið í lok september eða byrjun október, mun Læknafélag Reykjavíkur fá Elínu Hirst fréttamann á Sjónvarpinu í iið
með sér til þess að halda námskeið um samskipti við fjölmiðla og sjónvarpstækni. Ráðgert er að hafa námskeiðin fremur verklegs eðlis
en í fyrirlestrarformi. Læknafélag Reykjavíkur greiðir þátttökugjald fyrir félagsmenn og eru læknar hvattir til að nýta sér þetta
tækifæri.
Þeim sem áhuga hafa á þátttöku, er bent á að skrá sig á skrifstofu læknafélaganna: gunna@icemed.is
Stjórn Læknafélags Reykjavíkur
INNÖNDUNARDUFT, R 03 A K (Sérlyfjaskrártexti og heimildaskrá)
Innihaldslýslng: Hver skammtur inniheldur: Budesonidum INN 160 míkróg og Formoterolum INN, fúmarat tvíhýdrat, samsvarandi Formoterolum INN 4,5 míkróg og Lactosum. Ábendingar: Til reglulegrar meðferöar á astma þegar samsett
lyfjameðferð (barksterí til innðndunar og langvirkur betaörvi) á við þegar ekki næst full stjóm á sjúkdómnum meö barkstera til innöndunar og stuttverkandi beta2-örva til innöndunar eftir þðrfum, eöa þegar full stjóm hefur náðst á sjúkdómnum með
bæði barkstera til innöndunar og langverkandi beta2-örva. Skammtar og lyfjagjöf: Lyfið er ekki ætlaö til upphafsmeðferðar á astma. Skömmtun virku efnanna í lyfinu er einstaklingsbundin og henni á að breyta til samræmis við alvarieika sjúkdómsins.
Skammti skal breyta að lægsta skammti sem heldur einkennum sjúkdómsins niöri. Skammtastærðlr handa fullorðnum: 1 -2 innandanir tvisvar sinnum á sólarhring. Venjulega þegar stjóm á einkennum hefur náðst með gjðf lyfsins tvisvar sinnum
á sólarhring, getur skammtaminnkun að lægsta virka skammti leitt til þess að unnt verði að gefa lyfiö einu sinni á sólarhring. Skammtastærðir handa bömum (yngrl en 12 ára): Lyfiö er ekki ráðlagt bömum yngri en 12 ára. Sérstaklr sjúkllngahópar:
Ekki þarf að breyta skömmtum hjá ðldruöum. Frábendingar: Ofnæmi fyrir búdesóníði, formóteróli eða innðnduöum mjólkursykri. Varnaðarorð og varúóarreglur: Ráðlagt er aö minnka skammta smám saman þegar meöferð er hætt. Ef sjúklingur
telur að meöferð skili ekki viöunandi árangri eða að hann þurfi meira en núverandi skömmtun samsetts lyfs, verður hann að leita læknis. Aukin notkun berkjuvíkkandi lyfs í bráðatilvikum (rescue bronichodilatores) bendir til versnunar á undiriiggjandi
ástandi og krefst endurmats á astmameöferöinni. Skyndileg og áframhaldandi versnun á stjóm astma getur verið lífshættuleg og brýnt er að endurmeta meðferöina. í slíkum tilvikum skal hafa í huga þörf á aukinni meöferö með barksterum eða
hvort gefa þurfi að auki bólgueyöandi lyf til inntðku, eins og kúr með barksterum eða sýklalyfjameöferö ef sýking er til staöar. Almenn einkenni geta komiö fram við notkun hvaða barkstera til innöndunar sem er, sórstaklega viö stóra skammta
sem eru gefnir til langs tíma. Þessar verkanir koma miklu síður fram við meöferö til innöndunar heldur en þegar barksterar eru teknir inn. Hugsanlegar almennar verkanir eru m.a. bæling nýmahettna, seinkun á vexti hjá bðmum og unglingum,
minnkun á beinþóttni, vagl á auga og gláka. Það er þess vegna mikilvægt að skammtur af innönduðum barksterum só sá minnsti sem heldur einkennum niðri. Lyfiö á að gefa með varúð sjúklingum með ofstarfsemi skjaldkirtils, krómfíklaæxli
(phaeochromocytoma), sykursýki, ómeöhöndlaðan kallumskort, hjartavöðvakvilla með þrengingum og hjartavöövastækkun (hypertrophic obstructive cardiomyopathy), sjálfvakin neöanósæöarþrengsli (idiopathic subvalvular aortic stenosis), alvariegan
háþrýsting, slagæðagúlp eöa aöra alvarlega hjarta- og æðasjúkdóma, eins og blóöþurröarhjartasjúkdóm, hraðsláttartruflanir eða alvariega hjartabilun. Hætta á alvariegum kallumskorti er hugsanleg eftir stóra skammta af beta2-ðrvum. Samtímis
meðferð með lyfjum sem geta valdið kallumskorti getur aukið möguleikann á blóðkalíumlækkandi verkun við stórra skammta af beta2-örvum. Sórstök varúö er ráölðgð við bráöan alvariegan astma þar sem vefildisskortur getur aukið hættuna.
Blóðkallumlækkandi áhrif geta aukist við samtímis gjðf xantín-afleiða, stera og þvagræsilyfja. Ráðlagt er að fylgjast með þéttni kalíums I sermi við meöferö á bráðum alvariegum astma. Eins og við á um alla beta2-örva, ætti að hafa I huga að
auka tíðni blóösykursmælinga hjá sykursjúkum. Lyfið inniheldur mjólkursykur (<1 mg/innöndun). Þetta magn hefur venjulega ekki vandamál I för með sór hjá einstaklingum með mjólkursykuróþol. Milllverkanlr vlð lyf og annað: Milliverkanir
vegna lyfjahvarfa: Ketókónazól 200 mg einu sinni á dag sexfaldaöi aö meöaltali plasmagildi búdesóníðs (einn 3 mg skammtur) sem gefið var samtímis. Milliverkanir vegna lyfhrifa: Betablokkar geta dregiö úr eða hamlað verkun formóteróls. Lyfið
skal því ekki gefa samtímis betablokka (þ.m.t. augndropum) nema brýna nauðsyn beri til. Meöganga og brjóstagjöf: Engar klínískar upplýsingar liggja fyrir um notkun lyfsins eða samtímis meðferðar með formóteróli og búdesóniði á meögöngu.
Fullnægjandi upplýsingar um notkun formóteróls hjá þunguðum konum liggja ekki fyrir. Upplýsingar benda ekki til aukinnar hættu á vansköpun vegna notkunar búdesónfðs til innöndunar. Á meögöngu ætti einungis aö nota lyfiö þegar væntanlegur
ávinningur vegur þyngra en hugsanleg hætta. Nota ætti lægsta skammt af búdesónfði sem gefur viðunandi stjóm á astma. Ekki er vitað hvort formóteról og búdesónlð berast (brjóstamjólk. Eingöngu ætti að gefa konum með bam á brjósti lyfiö ef
væntanlegur ávinningur móöur er talinn meiri en hugsanleg hætta fyrir barnið. Aukaverkanir: Algengar (>1/100): Miðtaugakerfi: Höfuöverkur. Hjarta- og æðakerfi: Hjartsláttarköst. Stoðkerfi: Skjálfti. öndunarvegur: Sveppasýkingar í munni og
koki, væg erting (hálsi, hósti, hæsi. SJaldgæfar (0,1-1%): Hjarta- og æðakerfi: Hraöur hjartsláttur. Stoðkerfi: Vðövakrampar. Miðtaugakerfi: Æsingur, eirðarieysi, taugaveiklun, ógleði, sundl, svefntruflanir. MJög sjaldgæfar (<1/1.000): Húð: Útbrot,
ofsakláði, kláði. öndunarvegur: Berkjukrampi. Afar sjaldgæfar aukaverkanir, þar af geta sumar verið alvarlegar eru m.a.: Búdesónið: Geðræn einkenni eins og depurð, hegöunartruflanir (aðallega hjá bðmum), merki og einkenni um almenna
barkstera verkun (þ.m.t. vanstarfsemi nýmahettna), snemm- eða síökomiö ofnæmi (þ.m.t. húðbólga, ofsabjúgur og berkjukrampi), marblettir. Formóteról: Hjartaöng, blóðsykurshækkun, truflanir á bragðskyni, breytingar á blóöþrýstingi. Ofskömmtun:
Ofskðmmtun formóteróls myndi líklega valda verkunum sem eru einkennandi fyrir beta2-adrenvirka örva: skjálfti, höfuðverkur, hjartsláttarköst og hraöur hjartsláttur. Lágþrýstingur, efnaskiptablóðsýring, kalíumskortur og blóösykurshækkun geta
einnig komið fram. Bráð ofskömmtun með búdesónfði, jafnvel í stórum skömmtum, er ekki taliö klínískt vandamál. Lyfhrlf: Lyfið inniheldur formóteról og búdesónfð. Verkunarmáti þessara efna er mismunandi, en þau hafa samleggjandi verkun
við að draga úr versnun astma. Upplýsingar um verkunarhátt hvors lyfjaefnis um sig eru hór á eftir. Búdesónið: Búdesóníð gefiö til innðndunar í ráölögðum skömmtum hefur barkstera bólgueyðandi verkun í lungum sem dregur úr einkennum og
versnun astma og hefur minni aukaverkanir í för með sór en þegar barksterar eru gefnir óstaðbundið. Nákvæmur verkunarháttur þessara bólgueyðandi áhrifa er óþekktur. Formóteról: Formóteról er sértækur beta2-adrenvirkur örvi sem veldur
slökun á slóttum vöðvum f berkjum hjá sjúklingum með tfmabundna teppu í öndunarvegum. Berkjuvíkkun hefst fljótt, innan 1-3 mín. eftir innðndun og verkunaríengd er 12 klst. eftir einn skammt. Pakkningar og hámarksverð: Symbicort Turbuhaler:
Innðndunarduft 160/4,5 míkróg/innöndun: 120 skammtar: 9.670 kr., 360 skammtar (3 x 120): 26.296 kr. Afgrciöslutilhögun: Lyfið er lyfseðilskylt. Greiösluþátttaka: B. Maí 2001.
Helmlldaskrá: 1. Palmqvist M, Arvidsson P, Beckman O, Peterson S, Lötvall H. Onset of bronchodilation of budesonide/formoterol vs salmeterol/fluticasone in single inhalers. Pulm Pharmacol Ther (2001) 14,29-34 2. Zetterstrðm O, Buhl R, H
Mellem, Perpiná M, Hadman J, O'Neill S, Ekström T. Symbicort (budesonide and formoterol in a single inhaler) improves asthma control compared with budesonide alone; a randomised controlled study. ERJ 2001 (in press). 3. Bateman ED,
Bantje TA, Gomes M Joao, Toumbis M, Huber R, Eliraz A, Pettersson E. Symbicort (budesonide and formoterol in a single inhaler) is more effective treatment than fluticasone in asthma patients. ATS 2001.4. Lalloo UG, Malolepszy J, Kozma D,
Krofta K, Ankerst J, Johansen B, Thomson NC. Low-dose Symbicort® (budesonide/formoterol) is more effective than double-dose inhaled corticosteroid in mild asthma. Allergy Clin Immunol Int 2000 (Suppl 2):122. 5. Vermeulen JH, Simon G,
Tal A, Vit P, Cobos N, Everara ML, de Boeck C, Peterson S. Improved lung function and rapid control achieved with the new single inhaler product containing both budesonide and formoterol in asthmatic children aged 4-17 years. Eur Respir J
2000; 16 (Suppl 31):384s.
Markaðsleyflshafi: AstraZeneca A/S, Albertslund, Danmark. Umboö á íslandl: Pharmaco hf., Hörgatúni2, Garðabæ. Nánari upplýsingar er að finna í Sérlyfjaskrá
Symbicort Turbuhaler
592 Læknablaðið 2001/87