Tímarit Máls og menningar - 01.12.1948, Page 54

LOFTUR GUNNARSSON:
SKELJAKARL
í uppvexti mínum í Húnavatnssýslu var töluvert um förumenn —
flakkarar voru þeir kallaðir. Voru þeir misjafnir að gæðum eins
og annað mannfólk, en flestir höfðu þeir eitt sameiginlegt: þeim
fannst heill og heiður héraðsins hvíla ekki að litlu leyti á sínum
herðum. Væri því skylda hvers góðs bónda að taka þeim vel, er þá
bar að garði, og veita þeim ríkulega af gnægðum bús síns. Ef
út af þessu var brugðið, höfðu þeir til að fyrtast og hlaupa úr
náttstað, þó góður væri, til næsta bæjar.
Einn þessara manna hét Jón og var frá Valdalæk á Vatnsnesi,
kenndur við bæ þennan og kallaður Jón Valdi, meira til aðgrein-
ingar frá öðrum Jónum en sem uppnefni. En karl reiddist af þessu,
og varð það síðan viðurnefni, er hann bar til æviloka.
Jón Valdi hafði nokkra sérstöðu meðal flakkaranna. Hann vann
fyrir sér að nokkru leyti. Var það með þeim hætti, að hann bar á
milli bæja og sveita ýmsan varning, er flytja þurfti — var í sendi-
ferðum. Hann var trúr og ráðvandur, og treystu honum allir.
Ætíð gekk hann við stóran broddstaf, jafnt sumar og vetur, og
aldrei fékk hann hesta lánaða yfir árnar. ÓS hann þær þótt miklar
væru, honum virtist oft fært það, sem öðrum var ófært. Sagt var,
að enginn maður hefði vaðið Víðidalsá jafnoft og hann.
Oft kom Jón að Syðrivöllum, þar sem ég er fæddur og uppalinn
að nokkru leyti, venjulega til að sækja skeljar. Voru þá fjörur við
Miðfjörð fullar af alls konar skeljum og tíndum við krakkarnir
mikið af þeim. Skeljarnar voru okkar fegurstu leikföng og mesta
skemmtun að fara í skeljafjöru. Áttum við venjulega nokkrar
birgðir af þeim. Þurfti Jón ætíð að fá mikið af þeim í pokann sinn.
Fór hann með þær austur í sveitir og gaf krökkunum þær.
Þau urðu ævilok Jóns, að hann var sendur vestur í sveitir að