Tímarit Máls og menningar - 01.09.1984, Blaðsíða 48
Tímarit Máls og menningar
CAPTAIN CANVON/ B
CUECKINð \ I KEAUV ÍWEA7 VOI) OIIT
IN.SAKÚE.'/TNIÍ lASTTSIP/HEVl I HAVE
A FINANCIAE 4TATEMENT
' FOBYoE...VUru NEVEIC
fEEÓEET NAVJNó BACAEP
3 4 5
höfuðsmaður og á því hermennsku að baki. Við skulum hafa í huga að þetta
er árið 1947. Hermennskuferill þýðir þá, að minnsta kosti samkvæmt
almenningsáliti, hetjulega framgöngu á vígvellinum. Steve kallar sölumann-
inn liðþjálfa og samband þeirra er kumpánlegt: menn sem hafa hjálpast að á
hættustund geta treyst hvor öðrum og eiga karlmannlegt og vinsamlegt
samstarf. Stríðið er hinn trausti grundvöllur tilfinninganna, skóli í vináttu,
íþróttavöllur athafnanna. Þegar viðskipti þeirra eiga sér slíka undirstöðu er
líklegt að þau séu ævintýraleg og áhættusöm, en áreiðanlega ekki ólögleg.
Það er ekki hægt að tortryggja blint fórnarlamb stríðsins. Maður hefur
samúð með honum, og sú samúð fellur einnig Steve í skaut. Hann stígur nú
inn í fjórða ramma sem „hetjan okkar“. Allt sem tengt hefur verið við hann
byrjar að hafa áhrif.
Fjórði myndrammi. Sjónarhornið breytist og „sefjunin" hverfur; myndavél-
in hefur verið flutt aftur á bak og vikið til vinstri. Steve sést frá hlið, en
andlitið fáum við ekki enn að sjá. Það er ágætt að láta lesandann bíða
spenntan; sálin er mótuð áður en hún fær andlit. Og sálin fær enn skýrari
einkenni í skiptum Steves við litlu blómasölustúlkuna. Hún nálgast hann
full af trúnaðartrausti: „Blóm í hnappagatið, herra Canyon?“ — „Ekki í dag,
Rósa, en bráðum ætla ég að bjóða þér að fara með mömmu þína í bíó...“
Fimmti myndrammi. Myndin af sálinni er fullkomnuð. Afhjúpun andlitsins
nálgast. Nú liggur við að maður sjái spegilmynd þess. Steve sést nú aftan frá
og hægt er að ráða fegurð hans og töfra af áfjáðum upphrópunum lyftu-
stúlknanna: „Þér ætlið upp? Þessa lyftu, herra Canyon! Og fyrst það eruð
þér bíðum við ekki eftir að hún fyllist, er það Irma?“ — „R-r-rajah!“ Svar
seinni stúlkunnar gefur nýjar upplýsingar. Orðið sem hún notar er gaman-
söm afbökun á „Roger“, sem á flugmannamáli þýðir „OK“. Þegar stúlkan
notar orðið til að láta í ljós aðdáun sína á Steve Canyon skilur maður að
398