Þjóðmál - 01.06.2015, Side 39
38 ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015
legu.húsi.á.horni.Urquizastrætis.og.Entre.
Ríosgötu. í. Rosario. í. Argentínu .. Þar. var.
einka.rekinn. eftirlaunasjóður,. AFJP. Máx
ima,. lengi. til. húsa,. en. hann. var. af.kvæmi.
einkavæðingar. velferðarkerfisins. á. síðasta.
áratug.20 ..aldar .
Umbreytingin. þar. sem. Che. Guevara.er.gerður.að.kapítalískri.markaðsvöru.
er.ekki.ný.af.nálinni,.en.vörumerkið.hefur.
gengið. í. endurnýjun. lífdaganna. í. seinni.
tíð ..Það.er. ekki. síst. athyglisvert.þegar.þess.
er.gætt,.að.þetta.gerist.mörgum.árum.eftir.
pólitískt. og. hugmyndafræðilegt. hrun. alls.
þess. sem. Guevara. stóð. fyrir .. Hin. óvænta.
breyting. er. öðru. fremur. rakin. til. The
Motorcycle Diaries,. kvikmyndarinnar. sem.
Robert. Redford. framleiddi. og. Walter.
Salles. leikstýrði .. (Hún. er. ein. af. þremur.
helstu. kvikmyndum,. sem. gerðar. hafa.
verið. um. Che. á. síðustu. árum,. hinum.
tveimur. leikstýrðu. Josh. Evans. og. Steven.
Soderbergh .).Myndin.er.einkar.fallega.tekin.
í.landslagi,.sem.augljóslega.hefur.sloppið.við.
ill.mengunaráhrif.kapítalismans ..Hún.sýnir.
ungan.mann.sem.reynir.að.finna.sjálfan.sig.
og.kynnist. félags.og.efnahagslegu.arðráni ..
Þar. með. er. grunnur. lagður. að. Nýbylgju.
endurkomu.mannsins.sem.Sartre.kallaði.eitt.
sinn.full.komnustu.mannveru.okkar.tíma .
Nánar.tiltekið.hófst.hin.nýja.Chedýrkun.
árið. 1997,. þegar. þrjátíu. ár. voru. liðin. frá.
dauða. hans .. Þá. komu. út. fimm. ævisögur.
um.hann.og.jarðneskar.leifar.hans.fundust.
skammt.frá.flugbraut.á.Vallgrandeflugvelli.
í.Bólivíu.eftir.að.þarlendur.hershöfðingi.á.
eftirlaunum. vísaði. á. staðinn. á. einstaklega.
heppilegu. augnabliki .. Ártíðin. varð. til.
þess. að. beina. aftur. athyglinni. að. hinni.
frægu. ljósmynd. Freddy. Alborta. af. líki.
Che,.liggjandi.á.borði,.snyrtilegt,.dautt.og.
rómantískt.og.minnti.helst. á.Krist. á.mál
verki.eftir.Mantegna .
Algengt. er. að. þeir. sem. dýrka. einhvern.
þekki. ekki. rétta. sögu. hetju. sinnar,. hinn.
sögulega. sannleik .. (Margir. Rastafaríar.
myndu.afneita.Haile.Selassie.ef.þeir.hefðu.
minnstu. hugmynd. um. hver. hann. var. í.
raun. og. veru .). Því. kemur. ekki. á. óvart. að.
nútíma.aðdáendur.Che,.þeir.sem.dá.hann.
eftir. fall. kommúnismans,. blekki. sjálfa. sig.
með.því.að.hengja.sig.í.goðsögnina ..Það.á.
þó.ekki.við.um.unga.Argentínumenn,.sem.
nota. orðatiltæki. sem. rímar. fullkomlega. á.
spænsku:.„Tengo.una.remera.del.Che.y.no.
sé.por.qué“.eða.„Ég.á.Chebol,.en.ég.veit.
ekki.hvers.vegna .“
Athugum.hverjir.það.eru.sem.hafa.á.síðustu.
árum. tekið. upp. Guevaravörumerkið. og.
nota. það. í. nafni. réttlætis. og. uppreisnar.
gegn. misbeitingu. valds .. Í. Líbanon. bar.
fólk.sem.mótmælti.Sýrlendingum.við.gröf.
Rafiq. Hariri. fyrrverandi. forsætisráðherra,.
myndir. af. Che .. Thierry. Henry,. franskur.
knattspyrnumaður. sem. lék. m .a .. fyrir.
Arsenal. á. Englandi,. mætti. í. veislu. á.
vegum. Alþjóða. knatt.spyrnusambandsins,.
FIFA,. í. rauðri. og. svartri. Cheskyrtu .. Í.
nýlegum. ritdómi. í. The New York Times
um. bók. George. A .. Romero,. Land of the
Dead,.sagði.Manohla.Dargis,.að.„það.sem.
vekur. mesta. furðu. er. að. svartur. zombie.
umbreytist. í. réttlátan. byltingarforingja“ ..
Svo. bætti. hann. við:. „Ég. held. að. Che. lifi.
enn,. þrátt. fyrir. allt .“. Knattspyrnuhetjan.
Maradonna.sýndi.stoltur.Chetattóveringu.
á. hægri. handlegg. þegar. hann. hitti. Hugo.
Chávez. í. Venezuela. og. í. Stavrópól. í.
SuðurRússlandi. hélt. fólk,. sem. mótmælti.
greiðslu. almannatrygginga.bóta. í. reiðufé,.
til.aðaltorgs.borgarinnar.undir.Chefánum ..
Hin. fræga.bókaverslun.og.heimkynni.bít
bók.mennta,. City. Lights. Books,. í. San.
Francisco. hefur. sérstaka. SuðurAmeríku
deild,. þar. sem. Chebækur. fylla. helming.
hilluplássins ..José.Luis.Montoya,.lögreglu
maður. sem. berst. gegn. eiturlyfjaglæpum. í.
Mexicali. í.Mexíkó,. gengur.með. svitaband.