Þjóðmál - 01.06.2015, Side 46

ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015 45
Kúbu .. (Þetta.var. í. ferðinni. löngu.þar. sem.
hann.hreifst.„mest“.af.Norður­Kóreu.undir.
stjórn. Kim. Il. Sung) .. Guevara. hélt. aftur.
til. Sovétríkjanna. í. ágúst. 1962. og. sú. ferð.
skipti.miklu.meira.máli.því.þá.var.geng.ið.
frá. samningum. um. að. Sovétmenn. fengju.
aðstöðu. fyrir. kjarnorku.vopn. á. eyjunni ..
Hann. hitti. Krútsjoff. í. Jalta. og. þar. var.
gengið.frá.smáatriðum.í.aðgerð.sem.þegar.
var.hafin.og.fól.í.sér.flutning.á.fjörutíu.og.
tveimur. sovéskum. eldflaugum. til. Kúbu ..
Helmingur.þeirra.var.búinn.kjarnaoddum.
og. að. auki. sendu. Sovétmenn. eld.flauga­
palla.og.um.það.bil.fjörutíu.og.tvö.þúsund.
hermenn.til.eyjarinnar ..Che.lagði.á.það.ríka.
áherslu. að. Bandaríkja.menn. gætu. komist.
að.því.hvað.væri.á.seyði.og.tókst.að.þvinga.
bandamenn.sína.í.Moskvu.til.að.lofa.því.að.
þá.myndi. sovéski. flotinn.skerast. í. leikinn ..
Með. öðrum. orðum. að. Sovétmenn. væru.
reiðubúnir.að.heyja.stríð .
Í. ævisögu. Guevara. eftir. Philippe. Gavi.
segir,. að. bylt.ingarmaðurinn. hafi. stært. sig.
af.því.að.„þetta.land.er.reiðubúið.að.fórna.
öllu. í. gereyðingarstríði,. til. þess. eins. að.
verja.prinsippið“ ..Skömmu.eftir.lok.Kúbu­
deilunnar.sveik.Krútsjoff.loforðið.sem.hann.
hafði.gefið. í.Jalta,. fór.á.bak.við.Castró.og.
gerði.samning.við.Bandaríkja.menn.sem.fól.
m .a ..í.sér.að.þeir.fjarlægðu.eldflaugar.sínar.
í. Tyrklandi .. Á. sama. tíma. sagði. Guevara.
við. komm.únistablað. í. Bretlandi:. „Hefðu.
eld.flaug.arnar. verið. áfram. á.Kúbu.hefðum.
við.varist.árás.með.því.að.nota.þær.allar.og.
beina.þeim.að.hjarta.Bandaríkjanna,.þar.á.
meðal.New.York .“.Tveimur.árum.síðar.tók.
hann.í.sama.streng.er.hann.sagði.hjá.Sam­
einuðu.þjóðunum:.„Sem.marxistar.höfum.
við.haldið.því.fram,.að.friðsamleg.sambúð.
þjóða.eigi.ekki.við.um.sambúð.arðræningja.
og.hinna.arðrændu .“
Á. síðustu. æviárum. sínum. fjarlægðist.
Guevara.Sovétríkin ..Það.gerði.hann.á.röng­
um.forsendum.er.hann.áfelldist.Sovétmenn.
fyrir. að. vera. of. linir. í. hug.myndafræðinni.
og.fyrir.að.gefa.of.mikið.eftir.í.sam.skiptum.
við. auðvaldsheiminn .. Að. þessu. leyti. væru.
þeir. ólíkir. Maóistum. í. Kína,. sem. hann.
taldi. dásamlega. rétttrúaða .. Í. október.
1964. samdi.Oleg.Daroussenkov,. sovéskur.
embættismaður.sem.hafði.gott.samband.við.
Guevara,. minnisblað. þar. sem. hann. hafði.
eftir.honum:.
Við.báðum.Tékka.um.vopn.en.þeir.neit­
uðu .. Þá. báðum. við. Kínverja .. Þeir. svör­
uðu. játandi. fáeinum. dögum. síðar. og.
báðu.ekki.einu.sinni.um.greiðslu,.sögðu.
að.maður.seldi.ekki.vinum.sínum.vopn .
Staðreyndin.er.sú,.að.Guevara.var.illa.við.að.
Sovétmenn. bæðu. önnur. kommúnistaríki,.
þar. á. meðal. Kúbu,. um. að. láta. eitthvað. í.
staðinn. fyrir. hina. gífurlegu. efnahags­. og.
stjórnmálalegu.aðstoð.sem.þeir.létu.þeim.í.
té .. Hann. réðst. síðast. gegn. Sovétmönnum.
á. alþjóðlegri. ráðstefnu. í. Alsír. árið. 1965 ..
Þar. sakaði. hann. þá. um. að. aðhyllast. „lög­
mál.virðisauka“,.þ .e .a .s ..kapítal.isma ..Hann.
yfirgaf.ekki.Sovétmenn.vegna.þess.að.hann.
vildi. sjálfstæði .. Hann. var. eins. og. Enver.
Hoxha. og. vældi. um. að. veruleikinn. yrði.
algjör.lega.háður.blindum.hugmynda.fræði­
legum.rétttrúnaði .
Byltingarmaðurinn. mikli. fékk. tækifæri.til. að. hrinda. efnahagslegri. hugsjón.
sinni. í. framkvæmd .. Í. árslok. 1959. varð.
hann. yfirmaður. kúbanska. þjóðbankans.
og. iðnaðardeildar. Þjóðarstofnunarinnar.
sem.átti.að.annast.umbætur.í. landbúskap ..
Snemma. á. árinu. 1961. varð. hann.
iðnaðarráðherra .. Á. árunum. sem. Guevara.
stjórnaði. nánast. öllu. efnahagslífi. Kúbu.
hrundi.sykurframleiðslan.nánast.til.grunna,.
iðnvæðingin. mistókst. og. taka. varð. upp.
skömmtun. á. nauðsynjavörum .. Allt. þetta.
gerðist. í. landinu. sem. hafði. verið. á. meðal.