Þjóðmál - 01.06.2015, Page 73

72 ÞJÓÐMÁL SUMAR 2015
Bogi.Th ..Melsteð.var.virkur.þátttakandi.
í. íslenskri. þjóðmálaumræðu. og. ­baráttu.
í. nærfellt. þrjátíu. og. fimm. ár .. Hann. hóf.
hins. vegar. að. fylgjast. með. stjórnmálum.
miklu. fyrr,. í. síðasta. lagi. um. það. bil. sem.
hann.kom.á.heimili.Páls.og.Þóru.Melsteð.
í. Reykjavík. haustið. 1872,. þá. tólf. ára.
gamall .. Þar. hefur. hann. vafalítið. hlýtt. á.
umræður. um. íslensk. þjóðmál. og. trúlega.
kynnst,. eða. að. minnsta. kosti. hitt,. ýmsa.
þjóðmála­. og. þingskörunga .. Páll. fóstri.
hans. var. vinmargur. og. málkunnugur.
flestum.þeim.sem.létu.sig.íslensk.stjórnmál.
einhverju. skipta. á. þessum. árum .. Hann.
hafði. fylgst. með. og. tekið. þátt. í. íslenskri.
þjóðmálaumræðu. og. sjálfstæðisbaráttunni.
lengur.en.flestir.og.var,.eins.og.þegar.hefur.
komið.fram,.nákunnugur.Fjölnismönnum.
og.Jóni.Sigurðssyni ..Við.vitum.ekki.hvort.
Bogi. hitti. Jón. í. húsum. Páls .. Það. er. þó.
fremur. ólíklegt .. Bogi. var. jafnan. heima. í.
Klausturhólum.á.sumrin,.þegar.Jón.dvaldist.
hér. á. landi,. og. líklegt. verður. að. telja. að.
hann.hefði.einhvers.staðar.látið.þess.getið,.
hefði. hann. hitt. Jón .. Það. gerði. hann. hins.
vegar.hvergi .
Hitt.má.telja.víst.—.og.er. reyndar.aug­
ljóst.—.að.Bogi.varð.fyrir.miklum.áhrifum.
af. stjórnmálahugsun. Jóns. og. stefnu. í.
sjálf.stæðismálinu .. Hann. tók. Jón. sér. til.
fyrirmyndar. um. margt. og. fetaði. að. ýmsu.
leyti.í.fótspor.hans ..Þar.hlaut.hann.vitaskuld.
jafnan. að. taka. tillit. til. eigin. tíma. og.
aðstæðna.en.ekki.þarf.lengi.að.skoða.helstu.
baráttumál.hans. til. að. sjá.að.þeim.svipaði.
um.margt.til.þess.sem.Jón.Sigurðsson.lagði.
megináherslu.á.í.þjóðmálabaráttu.sinni .
Átímabilinu. frá. því. um. 1885. og.fram. í. ársbyrjun. 1909. munu. fáir.
aðrir. en. ritstjórar. íslensku. viku­. og.
hálfsmánaðarblaðanna. hafa. skrifað. meira.
um. íslensk.þjóðmál. en.Bogi.Th ..Melsteð ..
Hann.var.óþreytandi.og.eins.og.þegar.hefur.
komið. fram. taldi.hann. sjálfur. á. efri. árum.
að.stjórnmálavafstrið.hefði.tekið.meiri.tíma.
frá.honum.um.ævina.en. ritstörf.og. fræði­
mennska .. Samt. sem. áður. var. hann. aldrei.
stjórnmálamaður. í. eiginlegum. skilningi.
þess.orðs.og.óvíst.hvort.hann.hefði.talist.til.
þess.hóps.sem.nú.kallast.„stjórn.málastétt“,.
hvað.svo.sem.það.merkir ..Hann.fylgdi.eigin.
sannfæringu.í.hverju.máli.og.var.lítt.hrifinn.
af. pólitískum. ­ismum .. Á. stúdentsárunum.
í. Kaupmannahöfn. var. hann. í. hópi. hinna.
rót.tæku,. Velvakenda,. og. um. aldamótin.
studdi. hann. heimastjórnarmenn. og.
Hannes. Hafstein .. Hann. var. hins. vegar.
aldrei. flokksbundinn,. hvorki. hér. á. landi.
né.í.Danmörku,.og.þegar.á.allt.er.litið.átti.
hann. litla. samleið.með.eiginlegum.stjórn.­
mála.flokk.um .. Hann. nálgaðist. hvert. mál­
efni.á.eigin. forsendum.og.var.ef. til.vill.of.
sjálf.stæður.í.hugsun.—.eða.of.sérlundaður.
—.til.að.láta.binda.sig.á.flokksklafa.og.lúta.
ein.hvers.konar.hjarðhegðun.sem.nú.á.dög­
um.er.tíðum.nefnd.flokksagi .
Bogi.Th ..Melsteð. var. öll. sín. fullorðinsár.
síhugsandi. um. hag. Íslands. og. Íslendinga,.
um.hvað.mætti.verða.til.að.stuðla.að.fram­
för.um. í. landinu. og. bæta. hag. þjóðar.innar,.
ein.stakl.inga. jafnt. sem. þjóðar.heildar.innar ..
Þess. vegna. reyndi. hann. að. leggja. sitt. af.
mörk.um. til. að.koma.á. fót.og.hrinda. fram.
ýmsum.þeim.málum.sem.hann.taldi.til.þjóð­
þrifa,.meðal.annars.í.atvinnu­.og.sam.göngu­
málum .. Þar. kom. hann. auga. á. góðar. fyrir­
myndir.víða.í.Evrópu.og.þá.ekki.síst.í.Dan­
mörku.þar. sem.hann.þekkti. vita.skuld.best.
til ..Hann.dáðist.að.því.sem.sam.takamáttur.
og.samvinna.danskra.bænda.hafði.komið.til.
leiðar.víða.í.sveitum.landsins.og.hvatti.landa.
sína. til. að. tileinka. sér. sama. þanka.gang. og.
aðferðir .. Að. þessu. leyti. var. hann. einlægur.
samvinnumaður,.en.á.hinn.bóginn.skal.ósagt.
látið. hvort. honum. hafi. getist. að. þróun. og.
framkvæmd. samvinnu.stefnunnar. á. Íslandi ..
Um.það.tjáði.hann.sig.aldrei .