Þjóðmál - 01.09.2014, Blaðsíða 51

50 Þjóðmál haust 2014
og í viðskiptalífinu þarf að verða víðtækari
og mun meira áberandi .
Hvar standa Íslendingar í ensku?
Eins og að ofan greinir hefur færni Ís-lendinga í ensku aukist talsvert á
undanförnum árum og áratugum . Engu
að síður er enskufærni Íslendinga veru lega
misjöfn . Sumir hafa nánast náð móðurmáls-
valdi á ensku og það þótt þeir hafi ekki
dvalist langdvölum í enskumælandi landi .
Aðrir hafa staðnað á vissu aldurskeiði, oft
um tvítugt, og ná þar af leiðandi ekki því
öryggi í enskri málnotkun sem æskilegt væri .
Að sögn Erlendínu Kristjánsson, kennara
í laga- og viðskiptaensku við HR, er mál-
fræðikunnátta þessa fólks oft með ágætum
sem og skilningur á almennu efni en öryggi
til munnlegrar og skriflegrar tjáningar er oft
verulega ábótavant, sér í lagi m .t .t . beitingar
fjölbreytts orðaforða . Þá eiga margir í
þessum hópi verulega erfitt með að skilja
lengri texta um fagleg og fréttnæm málefni
t .d . kennslubækur í háskóla, ýmis fagtímarit
og fréttatímarit á borð við Newsweek og the
Economist . Þriðji hópurinn er svo fólk sem
af ýmsum ástæðum, t .d . vegna lesblindu,
hefur ekki náð lengra en sem nemur grunn-
færni í ensku . Þetta fólk nær yfirleitt ekki
lágmarksskilningi á óeinfölduðum texta á
ensku og getur einungis tjáð sig í stuttum
og oft brotnum setningum og þá helst um
tiltölulega hversdagslega hluti .
Leiðir til að auka áhrif
ensku á Íslandi
En hvernig getum við aukið áhrif og ílag enskunnar með þeim hætti að hún geti
með tímanum náð hlutverki annars máls á
Íslandi? Hér að neðan getur að líta nokkrar
hugmyndir til að svo geti orðið .
Í fyrsta lagi er brýnt að aðgengi að
ensku, þ .e . ílag hennar, verði aukið all veru -
lega . Það er hægt t .d . með því að af nema
þýðingarskyldu á erlendu efni á einka -
reknum ljósvakamiðlum . Væri það gert
myndi útsendingum á ensku, bæði í sjón -
varpi og útvarpi, fjölga verulega . Mín spá
er sú að í mörgum tilfellum yrði efnið þýtt
eða talsett á íslensku eins og verið hefur; í
sumum tilfellum yrði um að ræða texta á
ensku í tilfelli sjónvarpsútsendinga og ís-
lenska talsetningu að hluta í tilfelli út varps-
sendinga, og í æ fleiri tilfellum yrði sent
út efni á ensku án texta eða talsetningar .
Einnig þyrfti að auka útgáfu prentmiðla um
íslensk málefni á ensku, sbr . Grapevine og
Iceland Review .
Í öðru lagi þyrfti enskan að skipa mun
hærri sess í skólum landsins . Krashen og
Hellekjær myndu bæta við að jafnframt
þyrfti að breyta áherslum í kennslu, þ .e .
auka lestur mun meira og bæta orðaforða .
Auk þess ætti óhikað að styðjast í auknum
Hvernig getum við aukið áhrif og ílag enskunnar með þeim
hætti að hún geti með tímanum
náð hlutverki annars máls á Íslandi?
Í fyrsta lagi er brýnt að aðgengi að
ensku, þ .e . ílag hennar, verði aukið
all veru lega . Það er hægt t .d . með því
að af nema þýðingarskyldu á erlendu
efni á einka reknum ljósvakamiðlum .
Væri það gert myndi útsendingum
á ensku bæði í sjón varpi og útvarpi
fjölga verulega . . . Einnig þyrfti að
auka útgáfu prentmiðla um íslensk
málefni á ensku, sbr . Grapevine og
Iceland Review .