Álit: tímarit löggiltra endurskoðenda - 01.01.1996, Blaðsíða 28

4.1.2 Endurskoðandi verður að gera sér fullljóst að
hver ein og einasta af fyrrgreindum og efrirfarandi
varúðarreglum getur komið til álita og snert hann,
ýmist:
• tengslum við hann sjálfan persónulega
• í tengslum við nákominn millilið, svo sem nánustu
fjölskyldumeðlimi (rnaka eða börn)
• tengslum við meðeiganda eða manneskju sem er
honum nátengd af öðrurn ástæðum (svo sem vegna
einhverra fyrri eða núverandi sambanda eða kvaða
eða þakkarskuldar).
4.1.3 Endurskoðandi skyldi ekki ráða neinn þann til
starfa við endurskoðunina sem einhver af fyrirmælun-
um í þessari álitsgerð gera vanhæfan til þess.
4.2 Endurskoðun og önnur þjónusta
Endurskoðandi getur veitt viðskiptavinum sínum
aðra þjónustu en endurskoðun, svo framarlega sem
hún bagar ekki hlutlægni hans og að slík þjónusta sé
ekki bönnuð með landslögum eða siðareglum stéttar-
innar.
Það hefur ýmsa kosti að veita viðskiptavini aðra
þjónustu en endurskoðun því það eykur innsýn endur-
skoðandans í fyrirtækið og getur leitt til meiri gæða í
endurskoðun hans. En engu að síður getur slíkt fyrir-
komulag stofnað hlutlægni endurskoðandans og sjálf-
stæði hans í ásýnd í hættu.
4.2.1 Þegar endurskoðandi ígrandar að taka að sér
önnur verkefni en endurskoðun fyrir fyrirtæki er það
skylda hans að tryggja að verkefhin muni ekki skaða
hæfhi hans til þess að gæta hlutlægni, sjálfstæðis og
hlutleysis. Einkum þarf hann að tryggja að hann kom-
ist ekki í aðstöðu til þess að taka ákvarðanir af nokkra
tagi fyrir viðskiptavininn. Hann þarf að velta fyrir sér
öllum atriðum sem rædd era í í 1. lið hér að ffaman og
gera allt sem nauðsynlegt er til þess að varðveita hlut-
lægni sína og til að fullvissa þá sem eiga réttmætra
hagsmuna um að gæta að svo sé.
4.2.2 Að öllu jöfnu samrýmist það starfi endurskoð-
anda að veita viðskiptavini ráðgjöf og vera fulltrúi hans
í skatta- og fjármálum, enda geri hann ráðstafanir til
að gæta þess að hlutlægni sé ekki hætta búin af nánari
skoðun á slíkum verkum þegar til endurskoðunar
kernur. Ekki er sennilegt að fagleg eða tæknileg ráð-
gjöf við skýringar á ákveðnum atriðum eða sérfræðiá-
lit á valkostum verði þess valdandi að hlutlægni endur-
skoðanda sé hætta búin.
4.2.3 Hvers konar stjórnunarstörf sem endurskoð-
andi tekst á hendur geta gefið tilefhi til áhættuatriða
sem nefhd era í grein 3.7. Þess vegna skyldi enginn
endurskoðandi taka ákvarðanir fyrir fyrirtæki eða þátt
í stjórn þess meðan hann starfar að endurskoðun þess
eða öðrum verkefnum fyrir það. Hann skyldi hvorki
vera viðriðinn framkvæmdastjórn fyrirtækis sem hann
endurskoðar né sitja þar í yfirstjórn. Við aðstæður þar
sem endurskoðandi ráðleggur eða aðstoðar viðskipta-
vin á einhvern hátt ber honum að gera skýra grein fyr-
ir því að öll ábyrgð á ákvörðunum og bókhaldi fyrir-
tækisins hvílir á stjórn þess.
4.3 Tengsl endurgjalds og beildarafraksturs endurskoðun-
arstofunnar
4.3.1 Hlutlægni endurskoðenda er raunveraleg og
hugsanleg hætta búin af því að eiga of mikilla hags-
muna að gæta hjá einstökum fyrirtækjum og því ber
þeim að hafha endurskoðunarverkefnum fyrir aðila
sem þeir þurfa að reiða sig óhæfilega mikið á um tekj-
ur. Þessi áhætta og varnir gegn henni era af ýmsu tagi,
en endurskoðendur skyldu gera sér ljóst að almenn-
ingur mun skipta um skoðun á hlutlægni þeirra ef tekj-
ur þeirra af verkefhum fyrir eitt fyrirtæki eða tengd
fyrirtæki (þ.e. öll fyrirtæki sem lúta samsteypulögum)
nema meiru en lágu hlutfalli af heildartekjum hans að
meðaltali á undanliðnum fimm árum. Hlutfallið er yf-
irleitt á bilinu 5% til 15%, en er mismunandi efrir
löndum.
4.3.2 Fyrstu fimm árin og síðustu þrjú á starfsferli
endurskoðenda er þörf á tilbrigðum við ofannefnda
reglu, en samt verður að gera ráðstafanir til þess að
sýna að endurskoðandinn gæti hlutlægni.
4.4 Þóknun fyrir endurskoðun
4.4.1 A hverju ári ber endurskoðanda að komast að
samkomulagi fyrirfram við ráðamenn fyrirtækis um
endurgjald fyrir endurskoðunina. I samkomulaginu
skyldi þó ætíð gefast nokkurt ráðrúm til að bregðast
óvæntum uppákomum.
4.4.2 Endurskoðandi skyldi ekki gera nokkra samn-
inga uni að þóknun hans verði í hlutfalli við árangur af
starfi hans. Þetta gildir einnig um þóknun fyrir önnur
störf; sé hún tekjutengd mætti líta svo á að endurskoð-
andinn sé hlutdrægur um eigin hagsmuni
4.5 Rdðning og endurráðning endurskoðanda
4.5.1 Það fer eftir landslögum í hverju landi fyrir sig
í hve rnörg ár endurskoðandi má endurskoða sama fyr-
irtækið, allt frá einu ári og að sex áram. Ekki leikur
vafi á því að sýn endurskoðanda á reikningsskil fyrir-
tækja verður betri eftir því sem hann þekkir fyrirtækið
og starfsumhverfi þess betur, en þá steðjar að sú hætta
26