Litli Bergþór - 01.07.2014, Qupperneq 19

Litli-Bergþór 19
því orti hann frumgerð Skálholtskvæðisins, sem
flutt var í veizlu þáverandi kirkjumálaráðherra
Bjarna Benediktssonar og Sigríðar Björnsdóttur,
að ósk þeirra. Kvæðið var síðan birt í Lesbók.
Nú hefur höfundur breytt kvæðinu, sleppt sumu
en ort annað upp, og var það svo breytt flutt í
Skálholtskirkju að tilhlutan biskups, herra Péturs
Sigurgeirssonar, á tuttugu ára afmælishátíð
kirkjunnar. Þessi endanlega gerð kvæðisins er birt
hér, eins og höfundur hefur gengið frá henni og
hún var flutt í Skálholtskirkju 24. júlí sl. [1983]“
Ljóðið Í Skálholtskirkju birtist í upphaflegri gerð
í Lesbók Morgunblaðsins hinn 21. júlí 1963. Það
var síðan gefið út sérprentað í 40 eintökum. Á
nýársdag 1983 gaf Matthías mér eitt þessara 40
eintaka og hafði hann þá fært inn í það með eigin
hendi breytingarnar sem hann lauk við að gera
í nóvember 1982. Á tilblað skrifaði Matthías:
„Nýársdag ´83
Þetta ljóð var fyrst lesið fyrir Bjarna, Sigríði og
Hönnu [konu Matthíasar] í júlí ´63 á svölunum á
ráðherrabústaðnum á Þingvöllum. Síðar flutt yfir
gestum á Skálholtshátíðinni í hófi í Sjálfstæðishúsinu
– að frumkvæði Bjarna sem þá var dóms- og
kirkjumálaráðherra – svo breytt nýársgjöf til Rutar
og Björns Bjarnasonar, með vinarkveðju, Matthías.“
Að ég ætti þessa dýrmætu vinargjöf rifjaðist
upp fyrir mér á sérkennilegan hátt í tilefni af 50
ára afmæli Skálholtsdómkirkju. Séra Kristján
Valur hafði beðið Gunnar vin minn Eyjólfsson
að flytja ljóðið sunnudaginn 21. júlí 2013.
Síðdegis mánudaginn 8. júlí hringdi Gunnar í mig og
sagðist hafa reynt að ná í Matthías en ekki tekist, hann
þyrfti að fá endanlega útgáfu af ljóðinu sem hann ætti
að flytja, hvort ég gæti aðstoðað sig við að ná í Matthías
eða hvort ég gæti útvegað sér endanlega gerð ljóðsins.
Beiðnin kom flatt upp á mig og sagði ég ekki vita hvað
ég gæti gert, ekki væri alltaf auðvelt að ná í Matthías.
Þá var eins og rödd hvíslaði að mér og þar sem ég
sat í gömlu skrifstofu föður míns rétti ég hendina
aftur fyrir mig og dró út sérprentið góða, nýársgjöfina
frá því fyrir 30 árum, en inn í litla heftið hafði
ég lagt samanbrotna úrklippu úr Lesbókinni frá
27. ágúst 1983. Ég sagði Gunnari í símann að
eftir 10 mínútur yrði ég hjá honum með ljóðið.
Gunnar (87 ára) flutti ljóðið glæsilega á
Skálholtshátíðinni – hefur það nú verið flutt þrisvar
sinnum til heiðurs dómkirkjunni fögru. Árið 1963
þegar Matthías orti ljóðið og las það á svölum
ráðherrabústaðarins á Þingvöllum var hann 33 ára.
Björn Bjarnason.
Skálholt. Ljósmyndari Guðmundur Ingólfsson á Iðu.